دفتر امریکایی در تهران ؛ موضوع همچنان ادامه دارد
شايد طرح تاسيس دفتر حافظ منافع ايالات متحده از جمله آخرين برنامه هاى جرج بوش براى بهبود تعامل ايران و امريکا باشد که در صورت تحقق، در زمره دست آوردهاى مثبت ديپلماتيک اين دولت جنگ طلب ، محسوب خواهد شد.
شايد طرح مبحث تاسيس دفتر حافظ منافع ايالات متحده امريکا در تهران از جمله آخرين برنامه هاى دولت جرج بوش براى بهبود تعامل ايران و امريکا باشد که در صورت تحقق، در زمره دست آوردهاى مثبت ديپلماتيک اين دولت که به جنگ طلب بودن شهره بود، محسوب خواهد شد.
دولت امريکا به عنوان يکى از اعضاى گروه 1+5 بطور مستقيم با بررسى موضوع هسته اى ايران در ارتباط است و اعمال نفوذ اين کشور در تصميمات ساير اعضا بى تاثير نيست، همواره تاکيد امريکا بر افزايش فشارها و تحريم ها عليه دولت ايران بوده چرا که مقامات اين کشور بر اين باورند که ابتکار عمل 1+5 تاثير اصلى در تجديد نظر دولت ايران نسبت به ادامه برنامه هاى هسته اى دارد.
در اين ميان دولت بوش گزينه نظامى عليه ايران را نيز در صورت لزوم در برابر ادامه فعاليت هاى هسته اى ايران محتمل دانسته و گه گاه بر روى ميز بودن طرح حمله نظامى به ايران را گوشزد مى کنند.
با اين وجود جرج بوش و برخى ديگر از مقامات ايالات متحده در هر بار اظهار نظر پيرامون ايران، بر اين نکته تاکيد مى ورزند که نوک پيکان تمامى سياست هاى ايالات متحده امريکا بسوى دولت ايران بوده و اين کشور هيچ گاه بناى فشار و آزار مردم ايران را نگذاشته و نخواهد گذاشت.
بوش در اکثر سخنرانى هاى خود خطاب به مردم ايران، علاقمندى دولت و مردم امريکا براى تعامل و کمک به مردم ايران را ابراز داشته و خود را دوست و همراه ايرانيان معرفى کرده است. اين در حالى است که طرح تاسيس دفتر حافظ منافع در تهران نيز در راستاى نزديکى بيشتر با مردم ايران معرفى شده است.
سياست امريکا در اين خصوص کاملا مشخص است، همزمان با اعمال تحريم ها و تشديد گام به گام فشارها، از دوستى با ملت ايران سخن مى گويد تا جايگاه مردمى خود را در داخل ايران حفظ و اعلام کند که اقدامات دولت ايران، مردم را در تگنا قرار داده است .
بيش از 28 سال است که روابط رسمى دو کشور پس از تسخير سفارت امريکا در تهران، قطع شده و سفارتخانه سوئيس در پايتخت ايران حافظ منافع ايالات متحده و سفارتخانه پاکستان در امريکا حافظ منافع ايران شناخته مى شود.
در حالى که سه دور مذاکره ايران و امريکا بر سر عراق نتوانست راهى براى تجديد ارتباط دو کشور باز کند، ظاهرا دولت بوش درصدد است در مدت زمان باقى مانده از عمر خود اقدامى در خصوص تعامل دو طرف انجام دهد و به اين شيوه راه ارتباط مستقيم ، تحولات ، مشکلات و راهکارها را در ارتباط با ايران بگشايد.
با وجود اينکه کاندوليزا رايس وزير امور خارجه ايالات متحده امريکا پس از طرح موضوع دفتر حافظ منافع در تهران، صحت اين خبر را رد نکرده است، برخى منابع ايرانى وجود چنين مباحثى را تنها در سطح رسانه اى قابل بررسى دانسته اند. اما روشن است چنين مسائلى نمى تواند محدود به گمانه زنى هاى رسانه اى باشد.
هر چند خانم رايس نيز از بعد نزديکى با مردم ايران و فراهم سازى بسترهاى ارتباطى گسترده تر دو ملت به موضوع نگريسته و در اين خصوص چنين اظهار نظر کرده است که"واشنگتن مصمم است به رغم اختلافات بين دولت‌هاى آمريکا و ايران در زمينه برنامه هسته اى تهران به مردم ايران دسترسى پيدا کند، ما کنسولگرى در دبى داريم که ايرانيان مى‌توانند رواديد خود را تهيه کنند اما مى‌دانيم که ايرانى‌ها برخى اوقات براى رفتن به دبى مشکل دارند. قصد داريم ايرانى‌هاى بيشترى از آمريکا ديدن کنند و مصمم هستيم به راه‌هايى براى دراز کردن دست دوستى به سمت ايرانى‌ها دست پيدا کنيم."
از سوى ديگر تام کيسى سخنگوى وزارت امور خارجه امريکا نيز برخوردى مثبت با خبر تاسيس دفتر حافظ منافع امريکا در تهران داشت بگونه اى که احتمال صحت اين خبر را قوت بيشترى بخشيد.
وى در مصاحبه مطبوعاتى با خبرنگاران گفت "ما هميشه در دو مسير پايه‌اى با ايران ارتباط برقرار مى‌کنيم. يکى اينکه برنامه منزوى کردن ايران را پيگيرى کنیم تا از قعطنامه‌هاى سازمان ملل تبعيت کند و از 1+5 در مذاکراتش با تهران حمايت مى کنيم و دوم اينکه به دنبال راه‌هايى هستيم که بتوانيم بيشتر به مردم ايران نزديک شويم. ما اين کار را از چندين راه مختلف انجام مى‌دهيم و به اين موضوع متعهديم."
به اين ترتيب بطور کامل عزم ايالات متحده امريکا براى تنوع بخشيدن به ارتباط بين دو کشور حتى در صورت افزايش تنش ها، ملموس است. اما اين کشور دو سال پيش پيشنهاد ايران براى برقراى خط مستقيم پروازى بين تهران و نيويورک را رد کرده و به آن تن نداد. حال بايد منتظر اقدامات و تصميمات آتى امريکا براى تحقق کانال هاى ارتباطى بين طرفين بود.
واکنش هاى داخلى به طرح تاسيس دفتر حافظ منافع امريکا در تهران
در داخل ايران گروه هايى هستند که به باز شدن دريچه هاى ارتباطى ما بين دو کشور علاقمند بوده و اين امر را زمينه رفع بسيارى از ابهامات و تنگ نظرى ها و تيرگى ها ارزيابى مى کنند.
برخى ديگر نيز با توجه به اولويت داشتن موضوع نوع برخود با ايران در رقابت هاى انتخاباتى رياست جمهورى سال 2008 امريکا بر اين باورند که طرح موضوع تاسيس دفتر حافظ منافع در تهران از سوى دولت جمهورى خواه کنونى، با هدف بهبود جايگاه جمهورى خواهان در انتخابات پيش رو صورت گرفته است.
با اين وجود گروهى ديگر تاسيس اين دفتر را به همراه تغيير نگرش ها و سياست هاى خصمانه ايالات متحده امريکا عليه نظام ايران امرى مثبت و اميدوار کننده مى دانند.
برخى ديگر نيز اين هدف گذارى جديد ايالات متحده را مقدمه فراهم سازى بسترهاى انقلاب نرم در داخل ايران ارزيابى کرده و معتقدند که پيرو تاسيس چنين دفترى در برنامه هاى ايالات متحده براى نفوذ در بين اقشار مختلف جامعه و در ابعاد مختلف سياسى، فرهنگى، اجتماعى و ... عملياتى مى شود.
در کل نمى توان پيش از تاييد يا رد نهايى اين موضوع ، اظهار نظرى پيرامون انگيزه هاى اصلى چنين اقدامى داشت اما آنچه بى ترديد در جهان کنونى کارساز بوده، تعامل، گفتگو و حل و فصل مستقيم ابهامات، سياست ها و نگرانى هاست.
نظر شما :