ایران و اسرائیل در دل تنش‌ها بین الجزایر و مراکش

نویسنده: علی یاحی

دیپلماسی ایرانی: مطرح شدن اتهاماتی در خصوص حضور نظامیان ایرانی در پایگاه های ارتش الجزایر در چند کیلومتری اردوگاه های آوارگان صحرا در منطقه «تندوف»، موجب شد تنش ها مجددا به روابط الجزایر و مراکش بازگردد، هرچند الجزایر رسما این اتهامات را تکذیب کرد و آن را ساخته دستگاه اطلاعات ارتش مراکش دانست. 

الجزایر با دیده شک و تردید به همگرایی مراکش و اسرائیل نگاه می کند و توافقنامه های امضا شده بین آنها را علیه «امنیت و حاکمیت» خود می داند. در مقابل، رباط نیز معتقد است الجزایر به دنبال همگرایی راهبردی با ایران است که دشمن قسم خورده اسرائیل محسوب می شود و با مراکش نیز رابطه دیپلماتیک ندارد. هدف الجزایر از این اقدام، تقویت جبهه پولیساریو ذکر شده است. 

به نظر می رسد الجزایر و مراکش از ایران و اسرائیل برای کوبیدن یکدیگر در پشت پرده، بهره برداری می کنند به طوری که مراکش به الجزایر در خصوص نفوذ تهران در این کشور هشدار می دهد و الجزایر نیز خطر صلح با تل آویو را به مراکش گوشزد می کند. این تحولات موجب شکل گیری این نگرانی فزاینده شده است که منطقه شمال آفریقا به میدان نبرد بین ایران و اسرائیل تبدیل شود که بهای آن را دو کشور الجزایر و مراکش می پردازند. 

«حامد فارس» پژوهشگر مصری و رئیس مرکز مطالعات سیاسی و راهبردی «جمهوری جدید» معتقد است اسرائیل و ایران به دنبال بهره برداری از اختلافات الجزایر و مراکش برای دستیابی به اهداف خود در منطقه شمال آفریقا هستند به طوری که ایران برعکس موضع بین المللی، از اقدام الجزایر به قطع روابطش با مراکش استقبال کرد تا بتواند جای پایی در این کشور شمال آفریقا به دست آورد و غرب و آمریکا را در این منطقه زیر فشار قرار دهد. به عقیده حامد فارس، آنچه موجب شد ایران تلاش خود برای ورود به منطقه شمال آفریقا را افزایش دهد، امضای توافقنامه صلح بین تل آویو و رباط، و مخالفت قاطعانه الجزایر با پذیرفته شدن اسرائیل در اتحادیه آفریقا به عنوان عضو ناظر بود. همچنین به رسمیت شناخته نشدن اسرائیل از سوی الجزایر و تضاد منافع بین این دو موجب شد اسرائیل برای تشدید کشمکش بین الجزایر و مراکش مداخله کند تا منافع خود را در شمال آفریقا تحقق بخشد. 

به این ترتیب تهران و تل آویو هر کدام به روش خاص خود برای دامن زدن به تنش و درگیری بین دو کشور همسایه عربی تلاش می کنند تا اهداف و منافع خودشان تحقق یابد. ادامه یافتن این تنش ها ممکن است به رویارویی فاجعه بار بین الجزایر و مراکش منجر شود که برخلاف منافع دو ملت و امنیت قومی عربی است.

منبع: ایندیپندنت عربی / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار این مطلب صرفا برای آگاهی خوانندگان دیپلماسی ایرانی است و به هیچ وجه به معنای تایید آن از سوی دیپلماسی ایرانی نیست.