ریگان الگوی بنت برای مقابله با ایران

نویسنده: وحید افراسیابان، کارشناس ارشد مطالعات منطقه ای خاورمیانه و شمال آفریقا

دیپلماسی ایرانی: نفتالی بنت نخست وزیر رژیم صهیونیستی، در روز یکشنبه در اظهاراتی اعلام داشت که در حال حاضر یک جنگ سرد بین این رژیم و جمهوری اسلامی ایران در جریان است. وی در ادامه گفت: "رژیم صهیونیستی هر کاری که لازم باشد برای خنثی کردن تهدیدات ایران انجام خواهد داد." با توجه به اظهارات مطرح شده این سوال را می توان مطرح کرد که الگوی رژیم صهیونیستی برای مقابله با برنامه هسته‌ای ایران در جنگ سرد مورد ادعای وی چیست؟ 

برای تحلیل این موضوع، می‌توان چنین فرض کرد که نفتالی بنت با الگوبرداری از برنامه جنگ ستارگان در دوران دونالد ریگان، رئیس جمهوری اسبق آمریکا و برنامه‌ای که او برای مقابله با شوروی به اجرا درآورد، این رژیم نیز با همان الگو به دنبال تحمیل هزینه به ایران برای مقابله با با برنامه هسته‌ای این کشور است.

در جنگ سرد بین ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی آن چه باعث موفقیت ایالات متحده شد شناسایی الگوهایی بود که موفقیت ریگان در دوران ریاست جمهوری اش را باعث شده بود. سال ۱۹۸۵ میخائیل گورباچف به دنبال اصلاحات سریع اقتصادی و سیاسی در اتحاد جماهیر شوروی بود تا از فشار مشکلات بکاهد. در آن دوران دو کشور به منظور اجتناب از جنگ هسته‌ای هرگز جنگ مستقیمی را علیه یکدیگر آغاز نکردند. اما ایالات متحده آمریکا توانست از طریق جنگی غیرمستقیم و یا حتی تا حدودی مسالمت‌آمیز، باعث فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی شود. دانستن ارکان استراتژی آن دوران در ایالات متحده آمریکا، برای مشابهت قرار دادن آن با الگوی مورد استفاده نفتالی بنت علیه ایران ضرورت دارد.

استراتژی آمریکا علیه شوروی چند رکن داشت:

1. تخریب چهره اخلاقی شوروی. در آن سال ها دونالد رایگان، از واژه امپراطوری شیطان در خصوص شوروی استفاده می کرد.

2. جلوگیری از گسترش ایدئولوژی کمونیستی شوروی. در آن سال ها آمریکا از مجاهدین افغان به منظور مقابله با دولت مارکسیست افغانستان و نیروهای شوروی حمایت می‌کرد.

3. ممانعت از دسترسی به تکنولوژی پیشرفته و جذب نخبگان شوروی.

4. همکاری با عربستان برای افزایش میزان فروش نفت جهت فشار بر شوروی و کاهش درآمدهای صادرات نفتی شوروی. این مسئله را در سال ۱۹۸۵ می‌توان به وضوح مشاهده کرد که میزان تولید نفت عربستان از دو میلیون بشکه در ابتدای سال به ۹ میلیون بشکه در انتهای سال افزایش یافت و کاهش قیمت نفت از ۳۰ دلار به ۱۲ دلار در هر بشکه به منظور ضربه زدن به اقتصاد اتحاد جماهیر شوروی رسید.

ریگان دیدگاه های رئالیستی داشت. او معتقد بود مسیر صلح و امنیت از طریق افزایش قدرت به دست می آید لذا بودجه نظامی آمریکا را افزایش داد. ریگان در سال ۱۹۸۳ طرحی به نام جنگ ستارگان را مطرح کرد، این طرح شامل شبکه‌ای از ماهواره هایی می شد که مجهز به سلاح های هسته ای بودند که همواره در مدار زمین قرار داشتند و به محض آغاز جنگ، موشک‌های دشمن را به صورت خودکار رهگیری می‌کردند. این طرح باعث شد که شوروی در موازنه نظامی قدرت با آمریکا قطع امید کند.

رژیم صهیونیستی به دنبال آن است که با طرحی مشابه آن چیزی که ریگان دنبال می کرد اولاً، به تخریب چهره ایران در مجامع بین‌المللی بپردازد و ثانیاً، باعث جلوگیری از گسترش اسلام شیعی و ایدئولوژی جمهوری اسلامی ایران در منطقه شود. ثالثا، به حمایت از دولت های غیر همسو با ایران، نظیر دولت آذربایجان یا امارات متحده عربی یا حتی عربستان بپردازد. رابعا، به آمریکا برای استمرار و تحمیل تحریم‌های جدید علیه ایران فشار آورد تا به نوعی برای جلوگیری از رشد برنامه هسته‌ای  ایران، افزایش هزینه را به دنبال داشته باشد.