خطیب‌زاده: مذاکره دوجانبه‌ای با واشنگتن نخواهیم داشت/سفر منطقه ای اخیر وزیر خارجه یکی از موفق‌ترین سفرها بود

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره بازگشت آمریکا به برجام با بیان اینکه منتظر اقدام این کشور هستیم، تصریح کرد: بازگشت آمریکا به برجام به صورت اتومات نیست. با یک امضا خارج شدند، ولی با یک امضا نمی‌توانند وارد شوند.

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات در عرصه سیاست خارجی به سوالات خبرنگاران پاسخ داد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در ابتدای این نشست خبری ضمن تبریک ایام الله دهه فجر گفت: ان‌شاءالله همه بتوانیم در پاسداشت دستاوردهای انقلاب بزرگ اسلامی ایران موفق باشیم و بیش از پیش بتوانیم مسیری که ملت آزاده و عدالت جوی ایران در سال ۱۳۵۷ روشن کردند در این مسیر حرکت کنیم و مسیر تعالی کشور را بیش از پیش ببینیم.

سخنگوی وزارت خارجه به سفر منطقه‌ای هفته گذشته محمدجواد ظریف به باکو، مسکو، ایروان، تفلیس، استانبول و نخجوان اشاره کرد و افزود: یکی از مهمترین و موفق‌ترین سفرهای منطقه‌ای دوران وزارت خارجه خود را انجام داد.

این دیپلمات ارشد کشورمان به برخی سفرها به تهران و از جلمه سفر هیأت سیاسی طالبان اشاره و در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ظریف گفته این گروه تروریستی بوده و دلیل اینکه با این گروه گفت‌وگو شده است؟ گفت: طالبان بخشی از واقعیت افغانستان است و دفتر سیاسی طالبان در دوحه و پاکستان و برخی جاهای دیگر به صورت رسمی فعالیت دارد. در مذاکرات مستقیم با حاکمیت و دولت مستقر افغانستان هستند. این سفر به اطلاع دولت افغانستان رسیده است.

وی افزود: درباره ماهیت و فعالیت‌های این گروه صحبت‌هایی است و ما شهدای خود در مزار شریف را فراموش نکردیم و این سفر هم در راستای گفت‌وگوهای جاری بین دولت افغانستان و این گروه صورت گرفت. همواره اعلام کرده‌ایم از گفت‌وگوهای بین الافغانی و فراگیر افغانستانی حمایت می‌کنیم و طالبان هم بخشی از این گروه‌ها هستند و طبیعی است به صورت کاملا اعلام شده از قبل این سفر انجام شد.

سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: دولت ایران با دولت افغانستان رابطه بسیار خوبی دارد و ما همواره از دستاوردهای ملت و دولت افغانستان حمایت کردیم و همه گفت‌وگوهای صورت گرفته به خواست و با اطلاع و برای تبادل و رایزنی است. طالبان بخشی از واقعیت امروز افغانستان است.

خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که چه اتفاقی بیفتد که ایران، آمریکا را عضو برجام بپذیرد؟ اظهار داشت: ما منتظر اقدام آمریکا هستیم. اقدام هم یک رفع تحریم موثر و این یعنی همه تحریم‌هایی که بعد از روی کار آمدن ترامپ با گردن کشی درباره نرم‌های بین‌المللی و قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام رخ داد باید به صورت موثر لغو شوند و ما باید آثار رفع تحریمی را در ایران ببینیم. یک امضا بر روی کاغذ کفایت نمی‌کند و پاسخش امضا بر روی کاغذ است. ما آنچه منتظریم اظهارنظر این و آن نیست. سرمایه این ملت قابل دسترسی باشد. نفت مبادله و پولش برگردد و زنجیره‌ای از آثار رفع تحریمی را ببینیم. هر زمان این اقدام را از سوی آمریکا ببینیم متناسب با آن پاسخ خواهیم داد.

وی گفت: بازگشت آمریکا به برجام به صورت اتومات نیست، با یک امضا خارج شدند و با یک امضا نمی‌توانند وارد شوند.

خطیب‌زاده بیان کرد: اگر دولت بایدن دنبال تصحیح مسیر غلط آمریکاست باید اقدام کند. ما تنها به اقدام آمریکا نگاه خواهیم کرد و همچنان منتظریم ببینیم اقدامی صورت می‌دهد و اقدام آن مبنای پاسخ متناسب ما خواهد بود.

* اظهارنظر دقیق درباره کودتای نظامی در میانمار زود است

وی درباره کودتای نظامی در میانمار نیز گفت: نیمه‌های شب دیشب این اتفاق افتاده و سفارت مستقر نداریم و تمامی مجاری ارتباطی و اطلاعاتی مسدود است. امیدواریم تحولاتی که از دورادور شاهدیم منجر به وضعیت حقوق اقلیت‌ها و مسلمانان نشود. قرن ۲۱ قرن جابه جایی قدرت از این دست نمی‌تواند باشد. الان درباره اظهارنظر دقیق‌تر در این خصوص زود است.

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره عربستان سعودی بیان کرد: موضع ما همکاری و گفت‌وگو در منطقه بدون دخالت خارجی‌هاست. چندین دهه است منطقه را به دلایل نیات شوم خود گروگان سیاست‌های غلط خود کرده‌اند. برخی همسایگان خوب ما در منطقه با توهمی که حضور ترامپ پنجره فرصتی باشد برخی اقدامات نامناسب را انجام دادند. مسیر گفت‌وگو همچنان باز است و هر روزی عربستان این مسیر را اصلاح و جنگ یمن را خاتمه دهد و بپذیرد تنها در گفت‌وگوهای درون منطقه‌ای می‌توان به فهم مناسب رسید آغوش ایران کاملا باز است و ما پذیرای آنها خواهیم بود.

وی در پاسخ به سوالی بیان کرد: هیچ مذاکره‌ دوجانبه‌ای با آمریکا نه لازم است و نه در این خصوص خواهیم داشت. آمریکا لازم است به تعهداتش برگردد و اگر این اقدام صورت بگیرد در چارچوب کمیسیون مشترک برجام امکان گفت‌وگو است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین در پاسخ به سوالی اظهار داشت: درباره برگزاری کمیسیون مشترک ایران و ترکیه و برخی مبادلات تجاری در سفر ظریف گفت‌وگوهای خوبی صورت گرفت. رایزنی‌ها بین دو طرف در بالاترین سطوح بوده است.

خطیب‌زاده در پاسخ به سوالی گفت: ششم بهمن ماه سفر آقای ستاری را به کنیا داشتیم. ما مرکز فناوری و نوآوری را در کنیا افتتاح کردیم و دومین نمایشگاه تجاری و فناوری دو کشور را داشتیم که افتتاح آن توسط وزیر فناوری این کشور انجام شد و ستاری علاوه بر وزیر خارجه و شخصیت‌های دیگر از مراکز دیگری بازدید داشت. عزم ایران تعامل با قاره آفریقاست.

وی در پاسخ به سوالی درباره طالبان افزود: بیشترین تاکید من بر این است که تمام دستاورد ملت افغانستان باید محافظت شود.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال دیگری عنوان کرد: دولت آمریکا تمام تلاش خود را کرد برجام وجود نداشته باشد. دولت آمریکا هیچ خجالتی نداشت دنیا را تحریم کند برای اینکه برجام به هم بخورد. از تاریخ خیلی نگذشته که رئیس جمهور مستقر آمریکا در مقابل دوربین‌ها امضای خود را بالا می‌گرفت و می‌گفت به تمام تعهدات خود ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ بی اعتنا هستند. این صبر راهبردی ایران بود که امروز برجام زنده است. اقدامات کاهشی ایران در چارچوب بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام است که امروز برجام زنده است. همه ناظران می‌دانند آمریکا برای جبران حداقل بخشی از این بپذیرد و تمام خسارت‌ها به ملت ایران را بپذیرد و اصلاح مسیر کند و اصلاح مسیر آن بدون پاسخ از سوی ایران نخواهد ماند.

وی همچنین گفت: ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام آمریکاست. ایران هیچ وقت از برجام خارج نشده است. طرفی که در نقض کامل است باید برگردد و بیش از آن چانه‌زنی‌های بی ارزشی است که شنیده می‌شود.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: مسیر چند هفته آینده و چند ماه آینده در قانون مجلس کاملا روشن است. در کمتر از چند هفته دیگر به تاریخی که در قانون مجلس مشخص شده درباره توقف نظارت‌های فراپادمانی می‌رسیم و اگر اقدام موثری رخ ندهد دولت موظف به گام بعدی خواهد بود. 

وی افزود: توپ در زمین آنهایی است که چندین سال است تمام تلاش خود را کرده‌اند که ایران از ابعاد رفع تحریمی برجام منتفع نشود. 

سخنگوی وزارت خارجه درباره نفتکش کره جنوبی عنوان کرد: موضوع کشتی یک موضوع کاملا فنی است و موضوع پول‌های ایران موضوع فیمابین ما و کره است و هیچ ربطی به هم ندارند. درباره کشتی کره‌ای به صورت نزدیک با دادستانی در حال رایزنی هستیم و امیدواریم دادستانی کمک کند که موضوع خدمه و کاپیتان کشتی که از روز اول دسترسی‌های عالی و کنسولی دادیم بتوانیم نتایج بهتری را داشته باشیم. امیدوارم خبرهای خوبی در خصوص خدمه داشته باشیم. همکاری ستودنی از همکاران خود در دادستانی دیدیم. دو موضوع متفاوت است و دو مسیر متفاوت را طی می‌کن.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره واکسن کرونا و نقش وزارت خارجه در واکسن روسی که قرار است وارد شود، گفت: اطمینان می‌دهم وزارت خارجه هیچ قدمی برنمی‌دارد مگر اینکه نهادهای بالادستی  و صلاحیت دار نسبت به موضوع واکسن درخواست و اصرار داشته باشند. تنها مرکز صلاحیت دار وزارت بهداشت است و وزارت خارجه با جدیت این مصوبات را سعی کرده اجرایی کند. در ماه‌هایی که ما با دوستان نامه نگاری می‌کردیم این پاسخ را داشتیم که تا زمانی ماموریتی را محول نکنید وزارت خارجه ورودی نخواهد کرد. در مورد واکسن تایید شده روسیه همین مسیر رفته است و با درخواست وزارت بهداشت این کار صورت گرفته است. وزارت خارجه در مسیر تسهیل و تامین نیازهای اولیه ملت تمام تلاش خود را می‌کند و وزارت بهداشت باید نظر بدهد کمااینکه نظر هم داده است.

وی افزود: مسیرهایی پیش رفته است و چندین میلیون دوز واکنس از کنسرسیون کواکس برای ایران خریداری شده واکسن ایرانی - کوبایی خریداری شده. با چین و هند گفت‌وگوهایی خوبی صورت گرفته و منتظریم که به سرعت وارد شوند. تمامی اینها پس از درخواست و ماموریت ستاد عالی کرونا و وزارت بهداشت به وزارت خارجه صورت گرفته است. وزارت خارجه ورودی به تایید صلاحیت این واکسن‌ها نداشته ندارد و نخواهد و وزارت خارجه مسیری که به آن ماموریت داده شود انجام می‌دهد.

وی درباره انفجار در مقابل سفارت رژیم صهیونیستی در هند و ایراد اتهاماتی از سوی رژیم صهیونیستی علیه ایران بیان کرد: روابط ایران و هند روابط گسترده‌ای است. معاونان وزرای خارجه رایزنی‌های سیاسی خود را انجام می‌دهند. در موضوعات منطقه و افغانستان نزدیک‌ترین دیدگاه‌ها را داریم. در مورد چابهار و پروژه‌های مشترک در مراحل رو به رشدی هستیم.

وی افزود: روابط در سطح قابل توجهی در حوزه‌های مختلف جلو می‌رود. تصمیم دو پایتخت بر گسترش و ارتقای روابط است. طبیعی است برخی شیطنت‌ها از سوی طرف‌های ثالث صورت بگیرد. در موضوعات این چنینی دو طرف ابراز آمادگی کردند درباره روشن شدن ابعاد با هم همکاری کنند. اینها شیطنت‌های بچه‌گانه‌ای است که مشخص است از سوی کدام طرف‌ها صورت می‌گیرد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفت: ما گفت‌وگوی دوجانبه‌ای با آمریکا نخواهیم داشت. آمریکا باید ابتدا به آنچه گفته عمل کند، رفع موثر تحریم‌ها و اجرای کامل قطعنامه ۲۲۳۱ و آن وقت در چارچوب کمیسیون مشترک اگر مراحل به خوبی پیش رفت می‌توان یکی از اعضای ۱+۵ باشد.

وی همچنین افزود: قدم اولیه آمریکا برداشتن تحریم‌ها به صورت موثر و اجرای کامل قطعنامه ۲۲۳۱ است و بازگشت آن به میز برجام مراحل خودش را دارد.

خطیب‌زاده بیان کرد: ما فعلا موضوعی با آمریکا نداریم الا برجام. در مورد برجام احتیاج به کانال‌های پشت پرده نیست. هر چه بخواهیم بگوییم به صورت علنی گفتیم. در کمیسیون برجام و نشست وزرای خارجه گفته شده و مواردی باشد از طریق حافظ منافع گفته شده است.

به گزارش فارس، وی درباره توقیف نفتکش ایرانی در آب‌های اندونزی نیز گفت: موضوع کشتی ایران در اندونزی از ساعات اولیه به صورت جدی پیگیری کردیم و گزارش‌ها و همکاری های خوب حاکی از موضوع فنی است. دسترسی‌های کنسولی را به کاپیتان و خدمه داشتیم. کاپیتان دیروز به عرشه بازگشته است. امیدواریم با همکاری اندونزی و با احترام به قوانین داخلی اندونزی موضوع را حل کنیم.