ایران چگونه اسرائیل را به مخمصه انداخته است؟

دیپلماسی ایرانی: اسرائیل از زمان به وجود آمدنش دو دکترین نظامی مشخص را در دستور کار خود قرار داده است: حملات پیش دستانه و جنگ های بازدارنده. کوچکی سرزمین تحت تصرفش و فقدان عمق جغرافیایی، رهبران آن را به یک راهبرد دفاعی متوسل کرده است.

حمله پیش دستانه یک عملیات نظامی برای تهدیدات آنی و جنگ های بازدارنده یک رشته از عملیات نظامی و اقدامات سیاسی برای جلوگیری از تهدیدات آتی است. حمله اسرائیل به اوسیراک در عراق یا رآکتور هسته ای الکبار در سوریه نمونه ای از این دست است.

روش اسرائیل در برخورد با ایران نیز متفاوت نیست. به باور بسیاری، دکترین بازدارنده اسرائیل در برابر ایران از یک دهه پیش آغاز شده است. حمله سایبری به کمک ویروس استاکس نت، ترور دانشمندان هسته ای، انفجار در پایگاه موشکی شهید مدرس، همگی از جمله اقدامات پیشگیرانه محسوب می شوند.

هرچند هنوز مشخص نیست که حمله به نطنز یک حمله سایبری بوده یا یک بمب گذاری اما در هدف خود یعنی به عقب راندن روند توسعه برنامه ی هسته ای ایران موفق گزارش شده است.

شمار حوادث رخ داده در تاسیسات حساس ایران، حملات متناوب اسرائیل و عملیات شبه نظامیان متحد اسرائیل در سوریه از اهداف گسترده تری که از سوی این جنگ های بازدارنده دنبال می شود، پرده بر می دارد.

تحریم ها و ویروس کرونا چالش های بسیار جدی ایران در موقعیت کنونی هستند. اگر چنین حملاتی بیش از این ادامه یابد می تواند در ترکیب با ناآرامی های احتمالی داخلی در ایران موقعیت بسیار دشواری را برای مسئولان این کشور بیافریند.

سندی که اخیرا در سال 2015 توسط رئیس ستاد ارتش اسراییل، گادی ایزنکوت(Gadi Eizenkot)  منتشر شد و ساز و کار بین جنگ ها(CBW) نام دارد، به کاهش آزادی عمل دشمن و افزایش آزادی عمل اسرائیل اشاره دارد. به عبارت دیگر این سند بر اعمال تلفات بزرگ بر دشمن و فرسایش بازدارندگی اش تاکید می کند.

به نظر می رسد که ایران تا قبل از انتخابات آتی ایالات متحده از هر گونه رویارویی جدی با اسرائیل خودداری کند. ایران تلاش می کند از خلاء های موجود در میدان سوریه استفاده کند و قابلیت های کیفی در پدافند هوایی و توان موشک های دقیق خود را ارتقاء دهد.

بنابراین اسرائیل و ایران هر دو در جستجوی زمان اما برای اهداف متفاوتی هستند: اسرائیل امیدوار است که فشارهای اقتصادی و سیاسی به رهبری ایالات متحده در ترکیب با دیگر مشکلات، حکومت ایران را تضعیف و مجبور به دادن امتیاز یا فروپاشی کند. از سوی دیگر، ایران امیدوار است که با گذشت زمان و وقوع دگرش های مثبت سیاسی، بتواند نیروها و امکاناتش در مرزهای شمالی اسرائیل را تقویت و برنامه های هسته ای و موشکی اش را ارتقاء دهد.

از آنجایی که ایران توانسته به کمک نیروهای نیابتی اش اسرائیل را محاصره کند، با توجه به اندازه جغرافیایی اسرائیل نسبت به ایران، هر حمله همه جانبه ای از سوی ایران با تحمل تلفات بیشتری از سوی اسرائیل ارزیابی می شود. بنابراین، اگر ایران در تکمیل تجهیزات دفاعی اش در مرزهای اسرائیل موفق عمل کند، اسرائیل در مخمصه ای گرفتار خواهد شد که بدون کمک ایالات متحده و سایر کشورها رهایی از آن دشوار خواهد بود.

منبع: یورواشیا رویوو / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11