«جاسک» پروژه نفتی عظیمی که هراس به جان آمریکا می اندازد!

به لحاظ موقعیتی جاسک نه در تنگه پرخطر هرمز که در جنوب شرقی دریای عمان قرار گرفته است. این موقعیت جغرافیایی یک مسیر ترانزیتی نسبتاً بدون ریسک را برای ایران جهت دسترسی به بازارهای اصلی در شرق به ویژه چین و هند فراهم می‌کند. در کنار آسیای شرقی جاسک می‌تواند مسیری مناسب برای انقال نفت به آفریقا نیز باشد.

بستن تنگه هرمز به عنوان آبراهی که از طریق آن حدود 35 درصد از منابع نفتی جهان انتقال پیدا می‌کند یکی از امکاناتی است که ایران در صورت لزوم می تواند از آن استفاده کند. در کنار این گزینه، توسعه پروژه بندر-جاسک برای ادامه صادرات نفت به مناطق آسیایی نیز دیگر برنامه تهران است.

به گزارش نواندیش، اویل پرایس در گزارشی از روند اجرای پروژه ای نوشت که می تواند نگرانی های زیادی برای غرب داشته باشد، در ادامه گزارش این رسامه به قلم واتکینز را می خوانید: به لحاظ موقعیتی جاسک نه در تنگه پرخطر هرمز که در جنوب شرقی دریای عمان قرار گرفته است. این موقعیت جغرافیایی یک مسیر ترانزیتی نسبتاً بدون ریسک را برای ایران جهت دسترسی به بازارهای اصلی در شرق به ویژه چین و هند فراهم می‌کند. در کنار آسیای شرقی جاسک می‌تواند مسیری مناسب برای انقال نفت به آفریقا نیز باشد.

با توجه به اظهارات اخیر تورج دهقانی، مدیر اجرایی شرکت مهندسی و توسعه نفت ایران (PEDEC) یعنی شرکتی که مسئول اجرای پروژه‌ها در کنار شرکت ملی نفت ایران (NIOC) است اولین مرحله کامل صادرات نفت خام از جاسک ظرف 12 ماه آینده آغاز خواهد شد. این پروژه پس از بهره برداری کامل 1 میلیون بشکه در روز نفت خام ایران را که از منابع منطقه کارون غربی استخراج شده صادر می‌کند. علاوه بر این، همزمان از جاسک برای جابجایی عرضه مواد اولیه نفت خام به پالایشگاه‌های پتروشیمی با هدف افزایش صادرات آسیا استفاده می‌شود.

آقای دهقانی در ادامه گفت: الگوی تدارکاتی موجود در شرایط فعلی پایدار نیست، زیرا حدود 90 درصد کل نفت ایران برای صادرات در جزیره خارک بارگیری می‌شود. یک مقام ارشد که از نزدیک با وزارت نفت ایران همکاری می‌کند هفته گذشته به اویل پرایس گفت: بیشتر نفت باقی مانده در لاوان و سیری از پایانه ها عبور می‌کنند. در طرف دیگر این معادله، ایران می‌خواهد به دلایل سیاسی همواره امکان استفاده از گزینه بستن تنگه هرمز را آن هم بدون اینکه به جریان صادرات خودش آسیب برسد، داشته باشد.

طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده در حال حاضر، این خط لوله 1.8 میلیارد دلاری شوعیبیه غربی، استان خوزستان را به جاسک متصل می‌کند. هر 20 مخزن ذخیره سازی در جاسک، هر یک قابلیت ذخیره 500 هزار بشکه نفت خام را در مرحله اول و در مجموع همه ذخایر قابلیت ذخیره 10 میلیون بشکه نفت را دارا است. نفتی که می‌تواند به سمت دریای عمان و سپس اقیانوس هند حرکت کند. تهران در ادامه به دنبال آن است تا با سرمایه‌گذاری 200 میلیون دلاری ظرفیت این پروژه را برای ذخیره سایر محصولات پتروشیمی افزایش دهد.

به گفته منبع ایرانی، این محصولات شامل بنزین، سوخت جت، گوگرد ، بوتادین، ​​اتیلن و پروپیلن و مونو اتیلن گلیکول است. علی محمد بساق زاده، مدیر پروژه‌های شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، اخیراً گفت که این قسمت از پروژه جاسک توسط هلدینگ پتروشیمی باختر اجرا می‌شود، اگرچه که شرکت‌های خارجی هم ممکن است مشارکت کنند. طبق گفته این منبع، چین پیشنهاد کرده تا آنجا که لازم باشد تعداد مهندسین و سایر متخصصان مورد نیاز برای انجام چنین پروژه‌ را به ایران بفرستند. وی اضافه کرد: هدف این است که ظرف 12 ماه آینده جاسک توانایی ذخیره حداکثر 30 میلیون بشکه با امکان صادرات دو تا دو و نیم میلیون بشکه در روز را داشته باشد.

اگرچه حامی اولیه پروژه جاسک - رئیس جمهور حسن روحانی دیگر قادر نیست سال آینده دوباره در انتخابات شرکت کند، اما کلیت حکومت اصرار به انجام این پروژه دارد. 

با توجه به اجماع کافی در ایران برای پروژه جاسک، پیشرفت آن بسیار سریع بوده آن هم در حالی که تنها دو سال از آغاز آن با وجود تحریم‌های سنگین آمریکا می‌گذرد. نکته مهم در تهیه تجهیزات لازم لوله‌ها و مهندسی پروژه است که عمدتا توسط مهندسان ایرانی با همکاری مسکو و پکن به انجام رسیده است. با توجه به این امر و بنا به گفته دهقانی تأمین کامل پمپ‌ها و تجهیزات مربوط به سایت‌های مختلف پروژه جاسک، طی چند ماه آینده آغاز می‌شود.