موضع روسای جمهوری بالقوه دموکرات در قبال برجام (بخش دوم و پایانی)

دیپلماسی ایرانی: شورای روابط خارجی از نامزدهای دموکرات انتخابات سال 2020 ریاست جمهوری ایالات متحده درخواست کرده که نظر خود را درباره مسائل مهم سیاست خارجی اعلام کنند. در ادامه پاسخ آنها را به این سوال می خوانید:

آیا در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) باز خواهید گشت؟ آیا پیش از پیوستن مجدد به این توافق درخواست تغییرات در آن را مطرح خواهید کرد و اگر پاسخ بلی است، چه تغییراتی را مد نظر دارید؟

 ست مولتون (نماینده ایالت ماساچوست)

بله بهترین و ماندگارترین راه برای جلوگیری از تبدیل شدن ایران به یک کشور مسلح به تسلیحات هسته ای، انجام این کار از طریق یک توافق دیپلماتیک به همراه تایید و نظارت است و ما پیش از رئیس جمهوری ترامپ به طور یک جانبه از برجام خارج شود، همین کار را کرده بودیم. از این رو، اولین هدف ما باید بازگشت به توافق هسته ای ایران و تقویت آن با تمرکز بر تمدید چارچوب زمانی آن در بندهای مربوط به غروب توافق، باشد. ما همچنین باید تلاش کنیم تا توافق نامه های جداگانه ای در رابطه با دیگر مسائل مانند موشک های بالستیک به دست آوریم. هدف ثانویه و بلند مدت باید این باشد که ایران را به سمت رفتارهای کمتر جنگ طلبانه در منطقه سوق دهیم تا دیگر ایران متحدان و منافع ما را تهدید نکند. هیچ یک از این اهداف صرفا با تحت فشار گذاشتن ایران در شرایطی که از آن راه فراری نداشته باشد، ممکن نخواهد بود. لازم است که از تحریم ها استفاده کنیم، با ایران گفت و گوی مستقیم داشته باشیم و مسیری پیش روی این کشور بگذاریم که جنگ را شامل نشود.

 تیم رایان (نماینده ایالت اوهایو)

در شرایط کنونی پیوستن مجدد به برجامی که در سال 2015 تدوین شده بود، غیرممکن است. به طور قطع از پیوستن به نمونه جدید برجام که با تمدید مدت زمان اعمال محدودیت ها (هسته ای) همراه باشد، حمایت می کنم؛ اما اقدامی در جبران خسارت های اقتصادی که ایران پس از خروج ایالات متحده از توافق متحمل شده، اقدامی نخواهم کرد. به نفع ایران است که برای لغو تحریم ها، مجددا به توافق بپیوندد؛ لازم نیست که جبرانی بیش از این صورت بگیرد، به ویژه اینکه احتمال رسیدن این پول به دست سازمان های تروریستی و بازیکنان شرور در سراسر منطقه وجود دارد.

 برنی سندرز (سناتور ایالت ورمونت)

بله. توافق برجام که توسط آمریکا، اروپا، روسیه و چین با ایران به دست آمد، یکی از قدرتمندترین توافق های ضد هسته ای است که تاکنون از طریق مذاکره حاصل شده. این توافق مانع از وقوع جنگ شد و مسیر ایران را به سمت سلاح هسته ای مسدود کرد. من همان روز اولی که به عنوان رئیس جمهوری سوگند یاد کنم، ایالات متحده را مجددا به توافق وارد خواهم کرد و سپس با همکاری با دیگر اعضای پنج به علاوه یک و ایران در صدد دستیابی به تدابیر مضاعف برای مسدود کردن هر گونه مسیر احتمالی به سمت سلاح هسته ای، محدود کردن فعالیت های تهاجمی ایران در منطقه و ایجاد یک تعادل استراتژیک جدید در خاورمیانه بر خواهم آمد.

 جو سِستاک (نماینده پیشین از ایالت پنسیلوانیا)

به محض اینکه سوگند یاد کنم و امکان پیوستن مجدد به توافق هسته ای ایران را داشته باشم، برای این کار اقدام خواهم کرد. ما هرگز نباید این توافق را ترک می کردیم. ما بودیم که زیر حرف خود زدیم، پس نباید ایجاد تغییر در آن را خواستار شویم، بلکه باید ارزش توافق هسته ای به همان شکلی که هست را درک کنیم. به طور قطع، برجام یک توافق بی نقص نیست. به تهدیدهای ناشی از فعالیت های موشکی یا حمایت این کشور از افراط گرایی خشونت آمیز نمی پردازد. یک «بند غروب» هم دارد که به معنای منقضی شدن آن پس از یک دهه است. اما این توافق در دستیابی به تنها هدفی که دنبال می کرد، یعنی باز داشتن ایران از دستیابی به سلاح هسته ای، موفق بود. تنها در همین زمینه، این توافق یک موفقیت به شمار می رفت. توافقنامه های منع گسترش سلاح های هسته ای پیچیده هستند و غروب آنها هم پس از یک دوره زمانی مشخص، طبیعی است. در این مورد، توافق آنقدری خود بود که از سوی متحدان اروپایی ما، روسیه و چین و خود ایران، مورد حمایت قرار گرفت. ایران به شرایط آن متعهد بود. اگر این توافق فرصت اجرا برای یک دهه کامل را داشت، می توانست به حسن نیت بین ایران و جهان منجر و زیربنای توافق بعدی شود. با توجه به چندین دهه دشمنی بین ایران و ایالات متحده، اعتماد سازی زمان می برد. برجام می توانست این اعتماد را ایجاد کند. خروج ما از این توافق نه تنها به یک توافق بین المللی دقیق آسیب رساند، بلکه اعتبار ما در مذاکرات با سایر کشورها مانند کره شمالی را نیز نابود کرد.

بدتر اینکه به نظر می رسد سیاست ایران اکنون رد این اصل است که: «ارتش ها می توانند یک مشکل را متوقف کنند، اما ارتش ها نمی توانند مشکلی را حل کنند.» ما با دیپلماسی توانسته بودیم جهان را در یک جبهه گردهم آوریم و بر سر تحریم های اقتصادی حتی با روسیه و چین، به توافق برسیم. اکنون ارتش ما آماده شده تا مشکلی را «متوقف» کند که پیشتر از طریق دیپلماسی آن را «حل» کرده بودیم. حتی اگر چنین اتفاقی از طریق اقداماتی همچون حمله با هدف تخریب زیرساخت هسته ای آنها رخ دهد، بازهم چنین حملاتی تنها می توانند ایران را در ساخت سلاح هسته ای حدود 4 سال عقب بیندازند. از دیگر عواقب چنین اقدامی اتحادهای آسیب دیده، بی نظمی اقتصادی، رقابت های شدیدتر بر سر دستیابی به سلاح هسته ای و از دست رفتن اعتبار ایالات متحده و رهبری آن در نظم جهانی قانون محوری خواهد بود که به حل مشکلات نیاز دارد و نه متوقف کردن آنها.

ماریان ویلیامسون (نویسنده)

مجددا به برجام که یک دستاورد تاریخی در دیپلماسی چندجانبه است، خواهم پیوست. همه گزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی حاکی از تعهد ایران به توافق بودند. عقب نشینی ایالات متحده از توافق و اعمال مجدد تحریم ها اعتمادی را که به زحمت به دست آمده بود، از بین برد. بازگشت مجدد به برجام به التیام دردهای ایجاد شده و اعتمادسازی مجدد نیاز دارد.

میانه روهای ایران پس از این توافق محبوبیت به دست آوردند و اصول گرایان قدرت را از دست دادند. رئیس جمهور روحانی انتخاب شد تا اقتصاد را احیا کند و روابط با غرب را بهبود بخشد. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که رهبری مذاکرات در طرف ایرانی را بر عهده داشت، با جان کری، وزیر امور خارجه پیشین آمریکا، رابطه خوبی داشت. این توافق قرار بود اولین قدم در جهت بهبود روابط باشد. اصول گرایان ایران با توافق مخالف بودند. خروج ایالات متحده به افزایش محبوبیت و توجیه بی اعتمادی آنها به آمریکا کمک کرد. تحریم های ما به مردم ایران آسیب می رساند.

در تبلیغات ایالات متحده در تهدیدها اغراق و به اشتباه ادعا می شود که توافق به ایران اجازه می دهد ظرف 10 سال به سلاح هسته ای دست یابد. در این ادعاها احتمال تغییر شرایط و بهبود روابط در نظر گرفته نمی شود. ایران یک متحد بالقوه در برابر افراط گرایی سنی است و می تواند منافع مشترک زیادی با ایالات متحده داشته باشد. بیش از نیمی از تحصلکرده های دانشگاهی ایران را زنان تشکیل می دهند. بیش از 60 درصد جمعیت این کشور افراد زیر 30 سال هستند. بسیاری از آنها روابطی عادی با غرب را خواستارند.

مساله ایران به مثابه یک فوتبال سیاسی است. امارات متحده عربی و عربستان سعودی نمی خواهند که ایالات متحده روابطش با ایران را بهبود ببخشد و می خواهند تا آخرین جان امریکایی با ایرانی ها بجنگند. باید مراقب باشیم که به تحریک کسانی که می خواهند به جای آنها با ایران بجنگیم، درگیر مواجهه نظامی نشویم. من در جهت افزایش دیپلماسی، کاهش تنش ها و تغییل شکل روابط برای ایجاد زمینه ای برای پرداختن به حقوق بشر و دیگر مسائل اقدام خواهم کرد. تهسیل تحریم ها و فروش وسایل نقلیه هوایی به حمایت از سفر، کارآفرینی و عادی سازی روابط کمک می کند.

منبع: شورای روابط خارجی / مترجم: طلا تسلیمی