تلاش های برلین برای نجات برجام در وقت اضافه

نویسنده: جوئل گرکه

دیپلماسی ایرانی: یک دیپلمات ارشد آلمان روز شنبه گفت که قدرت های اروپایی امیدوارند که بتوانند در تلاش برای جلوگیری از فروپاشی توافق هسته ای ایران، برای آغاز دور جدیدی از مذاکرات بین این کشور و ایالات متحده میانجی گری کنند.

هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان در توقف از پیش تعیین نشده ای که در میانه سفر خود در عراق داشت به خبرنگاران گفت: «با توجه به تنش های اخیر پیش آمده لازم است که ما به عنوان همسایگان اروپایی و به نفع کاهش تنش و تعامل و همزیستی صلح آمیز مداخله کنیم. نمی توانیم تنها درخواست برگزاری گفت و گو را مطرح کنیم و به ویژه لازم است در شرایطی که اختلاف نظرها غیرقابل حل به نظر می رسند و درگیری ها عمیق و طولانی مدت شده اند، خودمان هدایت این مذاکرات را برعهده بگیریم.»

ماس به عنوان دومین مقصد در سفر چهار روزه خود به خاورمیانه وارد بغداد شده بود و پس از آن هم امروز دوشنبه برای دیدار با مقامات ایرانی وارد تهران شد. (ظاهرا ماس در پی توافق با فرانسه و بریتانیا در تلاش است تا ایران را به ماندن در توافق هسته ای ترغیب کند.) این سفر بخشی از فعالیت های دیپلماتیکی است که آلمان طی یک ماه گذشته و در واکنش به تشدید تنش ها در منطقه با جدیت در پیش گرفته است. این تلاش های آلمان حتی سبب شدند که مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا جلسات در برلین را لغو کند تا به نوبه خود یک سفر از پیش اعلام نشده به بغداد داشته باشد.

ماس گفت: «خطر اشتباه محاسباتی، سوء تفاهم و تحریک هایی که می توانند عواقبی غیر قابل پیش بینی در این منطقه به شدت حائز اهمیت داشته باشند، به وضوح وجود دارد.»

مقامات ایالات متحده در هفته های اخیر در وضعیت هشدار بوده اند و دلیل آن هم یک سری گزارش های اطلاعاتی مبنی بر این بوده که ایران یا نیروهای تحت حمایت آن در منطقه تصمیم به حمله به مواضع آمریکا در عراق و دیگر نقاط را دارند. تنش ها پس از آن تشدید شد که دولت ترامپ یک سری معافیت مشتریان نفتی ایران از تحریم ها را لغو کرد و برای تلاش های ایران در زمینه تولید مواد هسته ای کلیدی محدودیت گذاشت و اعلام کرد که تهران به دنبال استفاده از ذخایر آب سنگین و اورانیوم غنی شده در سطح پایین خارج از محدودیت تعیین شده در برجام بوده است.

ماس گفت: «ما اروپایی ها به این نتیجه رسیده ایم که نباید از هیچ تلاشی برای محافظت از توافق هسته ای به دست آمده در وین در سال 2015 با ایران فروگذار کرد.»

رهبران اروپایی مخالف خروج ترامپ از توافق هسته ای بودند، اما در رابطه با لزوم مقابله با افزایش نفوذ و فعالیت ایران در منطقه با مقامات آمریکایی موافق هستند. در همین حال، مقامات ایران درخواست اروپایی ها را برای مذاکره در رابطه با موشک های بالستیک و دیگر موارد مورد مناقشه رد کرده اند.

عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز جمعه گفت: «در شرایط موجود، گفت و گو درباره مسائلی فراتر از توافق هسته ای  تنها به بی اعتمادی بیشتر در میان امضاکنندگان باقی مانده در توافق خواهد انجامید.»

منبع: واشنگتن اگزماینر / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34