امارات و عربستان به دنبال اتحاد پوتین و ترامپ

آدام انتوس

دیپلماسی ایرانی: مقامات اسرائیل، عربستان و امارات در دیدار های خصوصی از ترامپ خواسته اند به "توافقی بزرگ" با پوتین برسد.

 محمد بن زاید، حاکم ابوظبی، در یک جلسه خصوصی، کمی قبل از انتخابات نوامبر 2016 به آمریکایی ها گفت که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، ممکن است علاقه مند به حل و فصل مناقشات سوریه در ازای رفع تحریم ها، به خاطر اقدامات روسیه در اوکراین، باشد.

مقامات کنونی و پیشین آمریکا اظهار داشتند که بن زاید، تنها رهبر در منطقه نبوده که موافق ایجاد روابط حسنه بین دو دشمن پیشین جنگ سرد بوده است. در حالی که نزدیک ترین متحدان اروپایی آمریکا، نگران علاقه ی ترامپ به همکاری با پوتین هستند، سه کشور اسرائیل، عربستان و امارت – که از نفوذ بی سابقه شان بر دولت حال حاضر مشعوف هستند – به طور خصوصی از این هدف استقبال می کنند. مقامات این سه کشور مدام از همتایان آمریکایی شان خواسته اند تحریم های مربوط به اوکراین را از روسیه بردارند و در مقابل پوتین برای بیرون کردن نیروهای ایرانی از سوریه کمک کند.

کارشناسان می گویند چنین توافقی بی نتیجه خواهد بود. چون پوتین نه علاقه و نه توانایی اش را دارد تا ایرانی ها را مجبور به خروج از سوریه کند. مقامات دولتی گفته اند که مسائل سوریه و اوکراین از موضوعات مورد بحث در نشست 16 ژوئیه بین ترامپ و پوتین خواهند بود.

محمد بن زاید، به عنوان یکی از متفکران استراتژیک خاورمیانه شناخته می شود. او بیش از هر رهبر عرب دیگری، شرایط و اوضاع کنونی را در اتخاذ سیاست هایش در نظر می گیرد (realpolitik). در زمان ریاست جمهوری اوباما، او سعی کرد روابط نزدیک تری بین امارات و پوتین به وجود بیاورد به این امید که مسکو را متقاعد کند همکاری اش را با ایران، به ویژه در سوریه، کم کند.

به منظور ایجاد انگیزه در پوتین برای همکاری با کشورهای خلیج فارس به جای ایران، امارات و عربستان سعودی، شروع به سرمایه گذاری های چند میلیارد دلاری در روسیه کردند و دیدار های رده بالایی را در مسکو، ابوظبی، ریاض و جزیره ی سیشل برگزار کردند.

مقامات اسرائیلی، بلافاصله پس از پیروزی ترامپ در انتخابات، شروع به لابی گری برای ایجاد روابط حسنه بین واشنگتن و مسکو کردند. نتانیاهو نیز مانند محمد بن زاید، پوتین را در اولویت های خودش قرار داده است. نتانیاهو می خواهد اطمینان حاصل کند که ارتش اسرائیل همچنان به آسمان سوریه، که به طور ویژه تحت کنترل روسیه است، دسترسی خواهد داشت تا مانع از گسترش سیستم های سلاح های پیشرفته ی ایران شود که می توانند اسرائیل را تهدید کنند.

یکی از مقامات ارشد اسرائیلی گفته "اسرائیل مطمئن است که می شود به توافقی بین آمریکا و روسیه بر سر مسئله ی سوریه رسید و به کمک آن ایران را از این کشور بیرون کرد و اگر این اتفاق بیافتد، آغازی بر بهبود روابط آمریکا و روسیه خواهد بود."

به طور جداگانه، یک مقام سابق آمریکا تعریف می کرد که ترامپ با یکی از وزرای کابینه ی اسرائیل که بسیار به نتانیاهو نزدیک است دیدار داشته است که در این دیدار وزیر اسرائیل به آمریکایی ها پیشنهاد داد "اوکراین را در قبال به دست آوردن سوریه، معامله کنند."

بعد از به قدرت رسیدن ترامپ، این ایده دوباره توسط عادل الجبیر، وزیر امور خارجه ی عربستان، و عبدالله بن زاید، وزیر امور خارجه ی امارات، مطرح شد. آنها می گفتند: "چرا ما تحریم های روسیه، به خاطر اقداماتش در اوکراین را برنمی داریم تا در مقابل از روسیه بخواهیم ایران را مجبور به ترک سوریه کند."

رابرت مولر، مشاوره ویژه، و تیم اف.بی.آی اش، وظیفه ی بررسی موضوع دخالت روسیه در انتخابات 2016 و نقش امارات در تسهیل ارتباط بین تیم ترامپ و مقامات روسیه را بر عهده داشت. هم زمان با این بررسی های مولر، اعضاء کنگره می خواستند که تحریم ها را علیه روسیه افزایش دهند، چه برسد به اینکه بخواهند کم کنند.

ترامپ به متحدانش گفت به خاطر مخالفت های سیاسی در واشنگتن، از پیش برد این برنامه، ناامید شده است. آمریکایی هایی که از پیشنهاد اسرائیل، عربستان و امارات با خبر بودند، فکر می کردند که این طرح دیگر عملیاتی نخواهد شد. اما پیش از نشست هلسینکی، ترامپ اظهار داشت که می تواند به توافقی با پوتین برسد.

8 ژوئن، ترامپ خواستار پذیرش مجدد روسیه در گروه هفت کشور صنعتی شد. (روسیه چهار سال پیش، پس از تصرف شبه جزیره ی کریمه ی اوکراین، عضویتش را در گروه جی 7 از دست داد.) سپس در ضیافت شام نشست گروه جی 7 در کانادا، ترامپ بیان کرد که کریمه متعلق به روسیه بوده است چون که مردمش روسی صحبت می کنند. چندین هفته بعد وقتی از ترامپ سوال شد آیا درست است که او مخالفت واشنگتن علیه تصرف کریمه را لغو خواهد کرد، ترامپ پاسخ داد:"باید ببینیم چه می شود."

منبع: نیویورکر / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33