پیشنهاد مذاکره با آمریکا موضع اصلاح‌طلبان نیست

محمدرضا تابش نایب رئیس فراکسیون امید در ادامه یادداشت خود در روزنامه «ایران» نوشت: پیش از هر چیز باید گفت که منکوب کردن نویسندگان این نامه، فارغ از موافقت یا مخالفت با محتوای آن نه کاری منطقی و عقلانی است و نه قانونی. بر اساس اصل ۲۳ قانون اساسی که صراحتاً بیان می کند که هیچ کس را نمی توان صرف داشتن عقیده ای مورد تعرض یا مؤاخذه قرار داد، تاختن و اتهام زدن به نویسندگان این نامه حتی با قانون اساسی ما هم در مغایرت است. چه آنکه باید بیان هر نقد و نظری و از جمله همین نامه محترم شمرده شود و اگر مخالفتی با آن وجود دارد ضمن حفظ احترام طرف مقابل، مخالفت ها به صورت منطقی و مستدل و نه به شکل ترور شخصیت اشخاص حقیقی و حقوقی مطرح شوند. بر این اساس تخطئه و حمله به نویسندگان این نامه و ایراد اتهام به آنها هیچ نتیجه مثبتی در پی نخواهد داشت. چنانکه آقای کرباسچی به عنوان یکی از امضاکنندگان این نامه هم اعلام کردند که محتوای نامه یاد شده تنها یک تحلیل سیاسی است و نه چیزی بیشتر از آن.

اما موضوع دیگر این است که به نظر می رسد طیفی در تلاش هستند تا این نامه را موضع تمامیت جریان اصلاحات معرفی کنند. این ادعا از دو منظر ناصحیح و قابل رد است؛ اول اینکه هر چند در بین امضا کنندگان نامه نام چند چهره اصلاح طلب به چشم می خورد اما قسمت عمده اسامی امضاکننده این نامه را نمی توان اصلاح طلب به معنای عرفی خود دانست و اساساً هم ارتباطی جناحی و طیفی بین این امضاکنندگان وجود ندارد و به عبارتی حتی شاید قرابت فکری هم با هم نداشته باشند. علاوه بر این نگارش و انتشار این نامه هیچگاه نه در کلیت جریان اصلاحات، بلکه حتی در تشکل های اصلاح طلب هم مورد بحث واقع نشده و الزاماً همه اصلاح طلبان با آن موافق نیستند و به هیچ عنوان موضع جریان اصلاحات نیست.

همانگونه که قبلاً هم گفته شد بنا بر تأکید امضا کنندگان، این نامه تنها نظر و تحلیل شخصی خود آنها است. اما درباره محتوای این نامه هم می توان نقدهایی مطرح کرد؛ مهمترین نقدی که بر آن وارد است به مقایسه ایران و کره شمالی در نسبتشان با امریکا برای مذاکره مستقیم بر می گردد. از یکسو ایران در موضع کره شمالی قرار ندارد و دو کشور دارای مسائل متفاوتی در این خصوص هستند و از سوی دیگر فارغ از نتیجه مذاکرات کره شمالی و امریکا، آنچه که در افکار عمومی شکل گرفته این است که کره شمالی از موضع ضعف و از سر استیصال وارد این گفت و گوها شده، ایجاد چنین تصویری از کشورمان در مذاکره با امریکا به هیچ وجه منطبق با منافع ملی ما نیست. به عبارتی مقایسه ما با کره شمالی در این موضع یک بدسلیقگی است. همچنین در این نامه مذاکره مستقیم ایران و امریکا با نوعی از ساده انگاری مطرح شده در حالی که بعید است نویسندگان نامه هم مطلع نباشند چه نوع پیچیدگی های منحصر به فردی در مسیر چنین مذاکره ای وجود دارد. به عبارتی در این نامه پیش زمینه های عینی و واقعی چنین مذاکره ای هم مورد توجه قرار نگرفته است. همچنین جواب قابل ملاحظه ای نیز برای این سؤال که بعد از خروج امریکا از برجام چگونه می توان به هیأت حاکمه این کشور اعتماد کرد هم در نامه به چشم نمی خورد. با وجود این و علی رغم موافقت یا مخالفت با محتوای نامه و نفس این کار نمی توان اذعان نکرد که نویسندگان چنین نامه ای تنها با قصد خیر پیشنهادی را از دیدگاه خود مطرح کرده اند و علی رغم تفاوت تحلیل ها و نظرها نباید درباره قصد مطرح کنندگان این پیشنهاد و هر پیشنهاد دیگری با دیده تردید نگریست.