اعتبار اروپا با برجام تضمین می شود

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، با وجود تهدیدات مکرر «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا علیه تعامل گرایان و همکاری جویان با ایران، مقامات اتحادیه اروپا همچنان بر نجات برجام اصرار می ورزند و در پی ایجاد کانال هایی برای تداوم پیشبرد برجام اند؛ موضوعی که از نشست های داخلی اتحادیه گرفته تا اجلاس کنونی «گروه هفت» خود را نشان می دهد. به عنوان نمونه، اختلاف نظر کشورهای صنعتی با ترامپ بر سر موضوعاتی چون برجام، تعرفه، مسائل آب و هوایی و غیره در نخستین روز برگزاری این اجلاس به قدری بالا گرفت که تحلیلگران دستیابی به بیانیه مشترک را در روزهای آتی دور از ذهن می دانند. 
برجام یکی از مهمترین مسائل مورد اختلاف اروپا و آمریکا در یکسال و نیم حکمرانی ترامپ بوده است و با وجود خروج آمریکا از این توافق، کشورهای اروپایی تا حد توان برای نجات آن می کوشند. سفر اخیر «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی به اروپا و دیدار وی با رهبران آلمان، فرانسه و ایتالیا هم کارساز واقع نشد و آنها برجام را بهترین گزینه ممکن دانستند که نباید اجرای آن متوقف شود. 
رهبران اتحادیه اروپا در عمر سه ساله برجام بیشترین بهره را از روابط با ایران برده اند و تهران در این مدت میزبان صدها هیات سیاسی و اقتصادی از سوی کشورهای مختلف جهان به خصوص قاره سبز بوده است؛ رفت و آمدهایی که با توافقات مهم همراه بوده و بخشی از این توافقات در مرحله عملیاتی قرار دارند. این در حالی است که ایالات متحده به جز در بخش هواپیمایی (بوئینگ) سودی از برجام نبرده است و اینک بوئینگ نیز زیر فشارهای کاخ سفید چاره ای جز نقض توافق ندارد.
اروپا به دنبال راهکارهایی برای خنثی سازی مجازات های آمریکا علیه شرکت ها و کمپانی های خود برآمده است و سران بروکسل به زیان های اقتصادی ناشی از همگامی با ترامپ آگاهند. بر پایه آمارهای انتشار یافته از سوی «یورو استات» به عنوان سایت آماری اتحادیه اروپا، حجم مبادلات تجاری این اتحادیه با تهران در سال 2017 به بیش از 21 میلیارد یورو رسید که نسبت به سال قبل رشدی 53 درصدی را نشان می داد. این رقم در سال قبل از آن نیز (2016) با رشدی 78 درصدی به حدود 14 میلیارد یورو رسیده بود. 
بزرگترین سرمایه گذاری های پسابرجامی از سوی بازیگران اتحادیه اروپا در ایران انجام گرفته و آنها در حوزه های انرژی، حمل ونقل ریلی، زمینی و هوایی و ... توافقات قابل ملاحظه ی را با ایران امضا کرده اند. مقامات اروپایی نمی توانند بی اعتنا به منافع شرکت های خود عمل کنند. بنابراین باید راه های تقابل با تحریم های آتی آمریکا را شناسایی و تدابیر لازم را اتخاذ کنند.
مهمتر از وابستگی اقتصادی اروپا به بازارهای ایران، جایگاه تعیین کننده تهران در مناسبات منطقه ای و جهانی است که نزد سران اتحادیه اروپا اهمیت دارد. در صورت پشت پا زدن اروپا به برجام، تهران به سوی شرق به ویژه روسیه و چین کشیده خواهد شد؛ موضوعی که هرگز مقبول اروپا نیست. اروپایی ها در مذاکرات 13 ساله هسته ای حضور داشته اند و اینک که نتیجه زحمات خود را با برجام مشاهده می کنند، حاضر به تبعیت از سیاست های کاخ سفید نخواهند بود. 
از طرفی برجام با اعتبار اروپا گره خورده است. برخلاف ترامپ که به هنجارها، قواعد و اصول حاکم بر روابط بین الملل بی اعتنا است، اروپایی ها همواره در چارچوب قوانین بین المللی عمل می کنند. در نگاه آنها، تصمیم و گزارشات سازمان های معتبر جهانی همچون سازمان ملل، شورای امنیت و آژانس بین المللی انرژی اتمی از درجه اهمیت بالایی برخوردارند. 
حال که ترامپ با یکه تازی های خود، ساز بی اعتنایی به سازمان های بین المللی و نادیده انگاری نظرات دیگر بازیگران جهانی را می نوازد، همراهی اروپا با سیاست های کاخ سفید از اعتبار بروکسل نیز خواهد کاست. 
در شرایط کنونی برجام به محکی برای سنجش میزان استقلال اروپا از آمریکا تبدیل شده و کشورهای مختلف جهان در تنظیم روابط خود به این تحولات نظر دارند. به همین میزان که تقابل با مطالبات گزاف ترامپ بر ثبات تصمیم سازی ها و اعتبار اتحادیه اروپا می افزاید، تسلیم شدن بی قید و شرط در برابر خواسته های کاخ سفید نیز وجهه اتحادیه 28 عضوی اروپا را مخدوش می سازد. 
افزون بر آن، همراهی اروپا با سیاست های آشوب ساز ترامپ و در نهایت شکست برجام، برای غرب بی هزینه نیست و پیامدهای آن بیش از آمریکا متوجه اروپا خواهد بود؛ اروپایی که در سال های گذشته بستر خشونت ها و اقدامات تروریستی بوده و همچنین سیل میلیونی مهاجران و پناهندگان، اداره قاره سبز را با مشکلات متعددی مواجه کرده است. بنابراین ایستادگی اروپا در مقابل آمریکا، سنجیده ترین راهی است که مقامات بروکسل در پیش رو دارند.