برجام در نشست وزیران اتحادیه اروپا

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، اعضای اتحادیه اروپا در روزهای گذشته پس از اعلام رسمی خروج آمریکا از توافق هسته ای توسط «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری ستیزه جوی این کشور، عزم خود را برای محافظت از این توافق معتبر بین المللی جزم کرده اند. نشست امروز دوشنبه هفتم خردادماه وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا در ادامه سلسله حمایت های سران قاره سبز صورت گرفته است.
ایران به اتحادیه اروپا مهلتی کوتاه و چند هفته ای برای چاره اندیشی و تضمین های عملی لازم به منظور حفظ منافع این کشور داده تا پیش از بازگشت تحریم های آمریکایی، راهکارهای مناسب اتخاذ و رضایت مقامات جمهوری اسلامی کسب شود. ترامپ میانه اردیبهشت ماه از تحریم هایی سخن به میان آورد که در بازه زمانی سه تا شش ماهه باز می گردند. بنابراین مقامات اروپایی نشست های گوناگونی را در سطوح مختلف برگزار کرده تا به بهترین تصمیمات ممکن دست یابند.
چندی پیش نیز رهبران اتحادیه در صوفیه پایتخت بلغارستان دور هم جمع شدند تا به اتخاذ رویکردی واحد در قبال توطئه های ضدبرجامی کاخ سفید دست یابند. در جریان نشست صوفیه سران حاضر بر این نکته تاکید کردند که تا پایبندی ایران به برجام، آنها نیز به توافق هسته ای متعهد خواهند ماند. ایران تهدید کرده در صورت عدم تضمین های اروپا ضمن خروج از برجام، به اصل بازگشت پذیری متوسل می شود؛ اصلی که به ایران اجازه می دهد فعالیت های هسته ای خود را به شرایط پیش از توافق بازگرداند.
نگرانی اروپایی ها از توسل ایران به اصل بازگشت پذیری و از بین رفتن زحمات یک دهه ای دو طرف که منجر به انعقاد توافق شده، مقامات عالی رتبه اتحادیه اروپا را به تکاپو واداشته تا قبل از دیر شدن، برجام را نجات دهند؛ مباحث مطرح شده سه روز پیش در کمیسیون مشترک برجام هم فرصتی برای مرور اقدامات اروپا و همچنین چین و روسیه بود؛ نشستی که افزون بر «هلگا اشمید» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نمایندگان گروه 1+4 نیز حضور داشتند.
اعضای کمیسیون مشترک برجام در این نشست جوانب مختلف سیاسی خروج آمریکا از توافق را پس از اعمال تحریم ها برسی کردند. شرکت کنندگان درباره راهکارهای عملی موجود برای حل و فصل موضوعاتی چون چگونگی حفظ و استحکام روابط اقتصادی با تهران، اقدامات مربوط به تسهیل فروش نفت و فرآورده های آن و همچنین محصولات گاز و پتروشیمی، انجام مبادلات بانکی کارآمد با جمهوری اسلامی و استمرار مراودات حمل و نقل ریلی، زمینی و هوایی با ایران به بحث و تبادل نظر پرداختند.
همچنین تامین حداکثری اعتبارات صادراتی و یافتن مسیرهای تسهیل مراودات بانکی، بیمه ای و تجاری به منظور گسترش همکاری های مالی و اقتصادی، گسترش انعقاد قراردادها و یادداشت های تفاهم بین شرکت های کشورهای ثالث با ایران، حمایت همه جانبه از فعالان اقتصادی با حمایت قانونی از آنان و نیز گسترش فضای کسب و کار و ایجاد فضای اقتصادی شفاف از دیگر موضوعات مورد بحث در این کمیسیون بود. 
«قانون مسدودساز» از جمله تدابیر اروپایی ها برای تشویق و حمایت از شرکت های خود برای سرمایه گذاری در ایران است. آنها با اجرای این قانون که از دو دهه پیش مسکوت مانده در صدد خنثی کردن تهدیدات ترامپ و وزارت خزانه داری آمریکا هستند تا دولتمردان مستقر در کاخ سفید نتوانند کمپانی های اروپایی را از ادامه همکاری با ایران منصرف سازند. 
از مهمترین دلایل تلاش اروپایی ها برای حفظ برجام، پایبندی کامل ایران به این توافق در سه سال گذشته بوده است. جمهوری اسلامی ایران همواره بر تعهدات خود نسبت به اجرای برجام پایبند بوده به طوری که این امر در گزارش های پیاپی «یوکیا آمانو» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به چشم می خورد؛ موضوعی که زمینه را برای حضور وی در کمیسیون مشترک به منظور تاکید بر پایبندی ایران به تعهدات برجامی فراهم ساخت. 
اروپایی ها دیپلماسی چند سطحی را برای پیشبرد برجام در پیش گرفته اند که نشست های مکرر درون اتحادیه ای و رایزنی های برون اتحادیه ای از آن جمله اند. نشست امروز وزیران امور خارجه اتحادیه به تلاش های درون اتحادیه و سفر اخیر «آنگلا مرکل» صدر اعظم آلمان و «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه به روسیه و گفت وگو با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری این کشور در چارچوب تلاش های های برون اتحادیه ای قابل ارزیابی است.