آمریکای پسابرجام و فشار بر ایران

نویسنده: فرد لوکاس

دیپلماسی ایرانی: درحالی که رئیس جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ گفته که با خروج از برجام زمینه را برای ایجاد ضربه ای محکم و موثر به ایران آماده کرده، کارشناسان معتقدند که اعمال فشار پس از تصمیم به ترک معامله و اعمال تحریم های موثر کار سختی خواهد بود.

ایان برمان، معاون ارشد شورای سیاست خارجی آمریکا به دیلی سیگنال گفت: «من از اینکه چنین تصمیمی گرفته شده بسیار خوشحالم اما چیزی که خوشحال ترم می کند این است که ببینم چه چیزی جایگزین معامله با ایران می شود.» ترامپ در مورد قدم بعدی مفصل صحبت کرده است.

ترامپ در جمع خبرنگاران گفت: «ما سخت ترین تحریم هایی که تا به حال دیده شده را اعمال خواهیم کرد و این تحریم ها در مدتی کوتاه بسیار موثر خواهند بود. آنها در حال حاضر نیز دچار مشکل هستند و ما فقط باید ببینیم که چه اتفاقی خواهد افتاد.» ترامپ معتقد است که این معامله ضربه ای به جهان بود. «بنابراین ما می خواهیم به معامله ای برسیم که واقعا برای جهان خوب باشد یا اینکه به هیچ وجه معامله ای انجام ندهیم.»

در حالی که توافق هسته ای سال 2015 به بازگشت میلیاردها دلار به ایران کمک کرد اما هنوز ایران با مشکلات اقتصادی مواجه است. برمان معتقد است: «ما نیاز داریم که در حوزه های قضایی این دارایی ها را فریز کنیم. متحدان ما نیز باید مایل به چنین کاری باشند.» با این حال از نظر برمان انجام چنین کاری چالشی بزرگ خواهد بود. برمان می گوید: «این امر می تواند منجر به آشفتگی های سیاسی و اقتصادی بین ایالات متحده و گروه 5+1 شود و چگونی بازگرداندن تحریم ها را دشوار کند.» ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، چین و روسیه پنج طرف دیگر این قرارداد و اعضای شورای امنیت هستند. هر کدام از آنها در تضمین قرارداد به مانند آلمان نقش دارند و هر کدام از آنها طرفی مهم در قرارداد به حساب می آیند.

از این رو نیاز به رویکردی جدید برای محدود کردن برنامه هسته ای ایران، برقراری تحریم های بین المللی  و کاهش نفوذ ایران در خاورمیانه وجود دارد. برمان معتقد است: «جدی ترین تحریم ها علیه ایران مربوط به بانک مرکزی این کشور است. به کشورها و شرکت ها اعلام می کنیم که ایالات متحده چنانچه شما با بانک مرکزی ایران وارد تجارت شوید، معامله نخواهد کرد.» او ادامه داد: «ما انتخاب ساده ای برای شرکت های اروپایی که تنها 5 درصد با ایران تجارت دارند و بین 40 تا 50 درصد از تجارت آنها با ایالات متحده است، فراهم خواهیم کرد. ممکن است خوششان نیاید اما مجبور به انتخاب هستند.»

کریس کوک، افسر سابق اطلاعاتی در این رابطه گفت: «در کوتاه مدت، فروش نفت ایران و بازار نفت این کشور کاسته خواهد شد که این مساله به بازارهای جهانی نیز کشیده می شود. اما درباره این مشکل کوچک باید گفت که درباره دنیای تجارت حرف نمی زنیم بلکه این مساله ای دیپلماتیک و به کلی متفاوت است.» کورک درباره عوارض بلند مدت می گوید: «توافق باعث شد تا اطلاعات بیشتری به دست بیاوریم. در بلندمدت ایران تمایل بیشتری خواهد داشت تا به پای میز مذاکره برگردد. طبیعی است که ایران واکنش تندتری نسبت به خروج ما از معامله داشته باشد چرا که این معامله بیشتر به نفع ایران بود تا ایالات متحده.»

جیم فیلیپ، عضو ارشد مطالعات خاورمیانه در بنیاد هریتیج معتقد است: «سوال این است: آیا دولت های اروپایی به این دیدگاه می رسند که ایران دشمنی مشترک و خطرناک است. فکر نکنم اما امیدوارم که پایتخت های اروپایی در کنار ما برای تهاجمی تر عمل کردن قرار بگیرند.» او معتقد است که پولی که ایران از طریق معامله به دست آورده صرف مردم ایران نشده است. او می گوید: «نکته جالب این است که هنوز نمی دانیم چقدر پول به دست آمده و خرج برنامه هسته ای شده است یا خرج گروه های [به زعم امریکا] تروریستی. آزاد کردن مردم ایران با فشار اقتصادی ساده تر است. بزرگ ترین اشتباه معامله هسته ای این بود که به ایران پول بازگردانده شد.»

منبع: دیلی سیگنال/ مترجم: روزبه آرش