سوریه، ویتنامی جدید برای امریکا

نویسنده: فیصل جلول، پژوهشگر لبنانی مقیم فرانسه

دیپلماسی ایرانی: روشن است که عقب نشینی امریکا از سوریه خبری بسیار بد برای همپیمانان محلی و غربی امریکا است. چرا که به این ترتیب امریکا فرصتی به آنها نمی دهد تا خود را آماده عقب نشینی امریکا از سوریه کنند و استراتژی دیگری را در پیش بگیرند. اما مهلت چند ماهه ای که سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا از آن سخن گفت هم چیزی را تغییر نداده است، بلکه می توان گفت که امریکا به خصوص گرفتار «ویتنام» جدیدی شده است. «ویتنام» جدید در راس صحنه درگیری ها در خاورمیانه قرار دارد که طرف دیگر آن روسیه و ترکیه و ایران ایستاده اند. هیچ کس تا کنون نتوانسته است در سطح این قدرت سه گانه قرار بگیرد، قدرت هایی که همه امور منطقه را تحت کنترل خود دارند و موازنه های قدرت را ترسیم کرده اند. تازه اگر نخواهیم این معادله را به دیگر قضایای جهانی نیز تعمیم دهیم.

دولت امریکا به ریاست دونالد ترامپ فقط به رقص بولهوسی از روی ترس خود اکتفا کرده است. دو روز قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در روسیه، ترامپ تاکید کرد که در صورت پیروزی مورد انتظار ولادیمیر پوتین با او تماس نخواهد گرفت تا به او انتخابش را تبریک بگوید اما دو روز بعد حرف خود را نقض کرد و با رئیس کرملین تماس گرفت و پیروزی او را در دوره جدید انتخابات ریاست جمهوری روسیه تبریک گفت.

 ترامپ به کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی هشدار می داد و او را به ویرانی کشورش و تحمیل هزینه های سنگین تهدید می کرد و حتی گفت که کره شمالی را از نقش جهانی حذف خواهد کرد، اما بعد پذیرفت که با او به طور مستقیم مذاکره کند، همراه آن، تماس های منظمی میان کره جنوبی با پیونگ یانگ آغاز شد که بدون موافقت امریکا ممکن نبود.

رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه وقت امریکا در ابتدای سال جاری میلادی از استراتژی جدید امریکا در سوریه برای سال های پیش رو گفت و اعلام کرد ستون این استراتژی حضور دائم امریکا در سوریه است تا از بازگشت دوباره داعش جلوگیری شود، و همچنین وضعیتی را برای سرنگونی بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه فراهم کند. این استراتژی دو ماه بیشتر دوام نیاورد، ترامپ وزیر امور خارجه خود را با یک نوشته توئیتری در حساب توئیتر خود برکنار کرد تا به این ترتیب استراتژی او نیز کنار گذاشته شود. این در حالی است که به دنبال آن جان بولتون، شاهین نو محافظه کاران وارد هرم قدرت شده و به سمت مشاور امنیت ملی امریکا منصوب شده است. جان بولتون به صراحت از بازگشت نیروهای امریکایی مستقر در سوریه به کشورشان صحبت کرده و قاطعانه مخالف هر گونه تصمیمی غیر از آن است.

به این ترتیب هم پیمانان امریکا ترسیده اند، امریکا پذیرفته چند ماه دیگر نیروهایش را در سوریه نگه دارد به شرط این که هزینه آن را عربستان سعودی تقبل کند. پاریس هم برای حفظ آبرو بیانیه مشترکی صادر کرد و از شکست داعش و «انتقال سیاسی» صحبت کرد که در آن جای هیچ گروه مسلحی به خصوص آن دسته از نیروهای مسلحی که غوطه شرقی را ترک کرده اند، نیست، بدون این که از طرف های درگیری صحبتی به میان آورد.

در حالی که ترامپ از توجه عادلانه به قضیه کردی و لزوم دادن حقوق کردها در سوریه و نقش مهم آنها در شکست داعش سخن می گوید و این که نباید اجازه داد هیچ گونه تعرضی به آنها شود و می گوید که آنها مورد حمایت نیروهای ویژه امریکایی در منبج هستند، زمانی که رجب طیب اردوغان به رویارویی با نیروهای امریکایی تهدید کرد در صورتی که بخواهند راه تسلط بر آن شهر کردنشین را سد کنند، زبانش را بلعید و نتوانست هیچ چیز بگوید.

منبع: المیادین / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11