کریستین اچ - ماکسیمیلان پاپ

دیپلماسی ایرانی: ترکیه با تهاجم به عفرین، یکی از آخرین مناطق دست نخورده سوریه، تلاش می کند از ایجاد یک دولت کرد جلوگیری کند. ایالات متحده ناتوان به نظر می رسد در حالی که روسیه با خوشنودی شاهد ماجراست. در نهایت، ممکن است برنده واقعی بشار اسد باشد.

اولین قربانیان هر دو طرف خط مقدم هیچ کاری انجام ندادند. آنها فقط می خواستند زنده بمانند. هنگامی که نیروهای هوایی ترکیه در روز 20 ژانویه بمباران کردهای کردستان را در شهر سورین، عفرین و اطراف آن آغاز کردند، یکی از موشک های آنها یک مرغداری در نزدیکی روستای جلبارا، را بمباران کرد و تقریبا تمام خانواده ی حسین را از بین برد. مادر و شش کودک کشته شدند و فقط پدر خانواده نجات یافت. آنها پناهنده ی جنگی بودند که از مارات النومن به آنجا آمده بودند. شهری واقع در جنوب استان ادلب که بار دیگر از سوی نیروی هوایی سوریه هدف بمباران های گسترده قرار گرفته بود و از ماه دسامبر در معرض آتش سوزی قرار داشت.

صبح روز بعد، یک موشک دیگر، این بار از منطقه حاشیه کردنشین عفرین پرتاب شد، و در نزدیکی شهر مرزی ریحانلی در ترکیه فرود آمد، با برخورد به زمین تنها در فاصله دو متری از ماشین نادر ال-فارس، منهدم شد. راننده تاکسی درجا کشته شد و ماشینش در اثر برخورد تکه های تیز و برنده ترکش کاملا از بین رفت. فارس در سال 2012 از دست ارتش بشار اسد به منطقه مرزی فرار کرده بود. او موفق شد تا خود را به ترکیه برساند، فرار خانواده حسین از جنگ در عفرین پایان یافت، جایی که آنها بوی بد جوجه ها را تحمل می کردند تا حداقل در زمستان سرد سقفی بالای سرشان داشته باشند.

مرگ و میر این افراد غیرنظامی در مقیاس کوچک نشان می دهد چه وضعیتی بر منطقه بزرگتر حکم فرماست. مرگ آنها نشان می دهند که چگونه خطوط مقدم جنگ دائما تغییر می کنند و چگونه مراکز درگیری جدید در سوریه به طور مداوم در حال ظهور هستند. جنگی که افراد درگیر در آن حتی سعی در توقف آن ندارند.

در طی دو هفته گذشته، یک جبهه جدید عفرین را محاصره کرده است. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور تندرو خودکامه ترکیه، بارها اعلام کرده است قصد دارد مبارزه خود را علیه حزب کارگران کردستان در سراسر مرز با سوریه گسترش دهد. جایی که، شاخه هایی از حزب خلق پ.ک.ک یا یگان های مدافع خلق (YPG)، حدود یک چهارم کشور را در کنترل دارند و کرد به طور موثری  یک دولت خود مختار تاسیس کرده اند. این منطقه شامل مناطقی است که به طور سنتی محل اقامت کردها بوده، علاوه بر مکانهایی که اکثریت ساکنان آن عرب هستند.

حزب کرد ممکن است تحت واژگان مختلف مانند حزب کارگران کردستان (PKK)، یگان های مدافع خلق (YPG) یاحزب اتحاد دموکراتیک (PYD) عمل کند، اما در نهایت از جانب یک رهبری واحد وارد عمل می شوند و همه ی شاخه های مختلف به بنیانگذار حزب عبدالله اوجالان احترام می گذارند. سابق بر این مقامات کرد، هرگز به دنبال پنهان کردن وحدت واقعی خود نبودند، اما زمانی که کردها موفق شدند ایالات متحده را به عنوان شریک در کنار خود داشته باشند، معلوم شد که تفاوت های جدی بین آنها وجود دارد. در نهایت، تصمیمات در مقر اصلی در کوهستان قندیل در شمال عراق گرفته می شود.

اردوغان بالاخره 20 ژانویه به تهدیدهای خود جامه عمل پوشاند. جت های جنگنده ترکیه از شمال و غرب به پرواز در آمدند و حملات هوایی علیه تاسیسات نظامی یگان های مدافع خلق (YPG) و ایستگاه های رادیویی انجام دادند. تانک های ترکیه ای لئوپارد 2 که در آلمان ساخته شده اند، از طریق زمین های تپه ای، همراه با شورشیان عرب-سوریه تحت فرمان ترکیه، وارد مرز سوریه شدند. شورشیان از گروه هایی بودند که چندی پیش بخشی از "ارتش سوریه آزاد" (FSA) بودند. آنها عمدتا از قسمت شمالی استان حلب بودند، که ترکیه منطقه وسیعی از آن را در تابستان سال 2016، اشغال کرده بود.

در اواسط هفته اول، مهاجمان ادعا کردند پنج روستا را در نزدیکی مرز در اختیار گرفته اند، در حالی که یگان های مدافع خلق (YPG) اعلام کردند همه حملات را دفع کرده اند. یافتن منبع مستقل دشوار است زیرا بسیاری از اتصالات اینترنت در عفرین توسط شرکت تلفن همراه ترک سل (Turkcell) ارائه می شود، به این معنی که مقامات توانایی قطع آن را دارند.

قابل اعتماد ترین ادعاها احتمالا آماری است که توسط سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه در بریتانیا تهیه شده است، این آمار می گوید تا 1 فوریه، 91 نفر از جنگجویان یگان های مدافع خلق (YPG) و 85 شورشی طرفدار آنکارا، بعلاوه 68 غیرنظامی در سوریه کشته شده اند. دولت ترکیه در مورد آمار اعلام شده پیرامون غیرنظامیان  ابراز بی اطلاعی می کند، اما این آمار توسط بیمارستان های عفرین تأیید شده است، پزشکان می گویند این درگیری ها هر روز تلفات می گیرند. ترکیه ادعا می کند هفت سرباز را از دست داده است. در روزهای آخر ماه ژانویه، طوفان و باران های سنگین به طور موقت مانع پیشرفت ابن درگیری ها شد، اما مبارزه دوباره در این هفته تشدید یافته است.

خطر جدی

اما خطر قابل توجهی وجود دارد که افراد بسیار بیشتری، به ویژه ازغیر نظامیان، در نتیجه این جنگ کشته خواهند شد. عفرین یکی از معدود مناطق شمال سوریه است که در جنگ آسیب شدیدی ندیده است. بیش از 100،000 نفر آواره داخلی، از جمله کردها و اعراب از حلب و مناطق دیگر، دراین منطقه پناه گرفته اند.

در طول جنگ، عفرین خوش شانس بوده است. کردهای سوریه هرگز به شورشیان علیه دیکتاتوری اسد نپیوسته و به جای آن در سال 2011 موضع بی طرفانه ای گرفتند. آنها گاه با دمشق، در دیگر مواقع با شورشیان، و در سایر شرایط با روس ها یا ایالات متحده، یا ترجیحا هر دو جبهه، همکاری کرده اند. ارتش اسد عقب نشینی کرد و عفرین هرگز هدف بمب گذاری قرار نگرفت. حتی زمانی که داعش روستاهای جنوب عفرین را یکی پس از دیگری تصاحب می کرد این شهر از سرنوشت مشابه در امان بود؛ زیرا در یک نمایش نادر از اتحاد، شورشیان در اوائل سال 2014 داعش را از استان ادلب و حلب بیرون راندند.

هنگامی که واشنگتن استراتژی خود را در تابستان 2014 تغییر داد، و داعش را به عنوان دشمن اصلی خود اعلام کرد. این اقدام  با حملات وحشیانه داعش به یزیدی ها در عراق و در شهر کردی کوبانی در سوریه همراه شد، چرا که کردهای سوریه همراهان ایده آل آمریکایی ها بودند. سرانجام شورشیان ارتش سوریه آزاد، شرایط واشینگتن مبنی بر تمرکز کامل آنها بر داعش و توقف مبارزه علیه ارتش اسد را رد کردند، حتی زمانی که نیروهای سوری همچنان در شهرهای خود شکست خورده و از بین می رفتند.

کردها با استفاده از تسلیحات و حمایت هوایی ایالات متحده، اساسا به عنوان عامل نیروهای آمریکایی در زمینۀ مبارزه علیه خلافت داعش به کار گرفته شدند. ایالات متحده عمدتا تکنولوژی ساده- اما در مقادیر زیادی- را در اختیار کردها قرار داد. موشک کلاشنیکف و همچنین، بر اساس گزارش های تأیید نشده، موشک روسی گراد، از جمله این تسلیحات بودند.

آکروباتیک کلامی

اتحاد جدید، با این حال، یک مشکل را مطرح کرد: حزب کارگران کردستان (PKK) هنوز به طور رسمی در ایالات متحده به عنوان یک سازمان تروریستی ثبت شده است. واشنگتن، با این حال، با کمک بازی کلامی توانست مسئله را حل کند. آنها اعلام کردند از این نقطه به بعد تنها به یگان های مدافع خلق (YPG) به عنوان یک متحد ارزشمند در جنگ با تروریسم همکاری خواهد کرد. در حالی که همچنان حزب کارگران کردستان را به عنوان یک سازمان تروریستی تلقی می کند. این خط مشی است که دونالد ترامپ دنبال می کند. وی در یک گفتگوی تلفنی با اردوغان در اواخر ماه ژانویه، خواستار محدودیت های نظامی در شمال سوریه بود، در حالی که هم زمان متعهد شد به پشتیبانی خود در مبارزه با تروریست های حزب کارگران کردستان  ادامه دهد.

این تعهد پوچ بودن این وضعیت را برجسته می کرد: واشنگتن اذعان داشت که دلیل بمباران شبه نظامیان مسلح شده در سوریه توسط ترکیه را درک می کند.

محاسبات سیاسی اردوغان، از سوی دیگر، کاملا شفاف است. در سال 2015، او به پروسه صلح با حزب کارگران کردستان  پایان داد—روندی که خود آن را آغاز کرده بود - با قصد تقویت نیروهای ترک حامی خود در مقابل دشمن ِ کرد.

شگردی عجیب بود، اما کار کرد.

منبع : اشپیگل / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33