جنگ مستقیم امریکا با ایران محتمل نیست اما نیابتی شاید

دیپلماسی ایرانی: امسال برای هفتمین سال متوالی است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند. این یادداشت ها بعد از سفر وی به امریکا و دیدارش با مقامات فعلی و سابق امریکایی به طور مرتب در روزنامه النهار منتشر شده است. به دلیل تغییراتی که در روزنامه النهار ایجاد شده نتوانستیم به همه این یادداشت ها دسترسی داشته باشیم اما آن دسته از یادداشت هایی که امکان دسترسی به آنها وجود داشته و از اهمیت و جذابیت بالایی برخوردار بوده است را تهیه و منتشر می کنیم. در این جا سی و چهارمین بخش از این یادداشت ها را می خوانید:

مسئول سابق «راست گرای» امریکایی که در دیدار سال گذشته ام از واشنگتن، جلوی من ترامپ را تایید می کرد، و خود را در دولت جدید در جایگاه مناسبی می بیند، حرف خود را این گونه آغاز کرد که «من راست گرا هستم و کل عمرم راست گرا بوده ام. با ترامپ بودم و این مساله را سال گذشته به تو گفته بودم. البته در عین حال اعتقاد داشتم او در انتخابات ریاست جمهوری شکست می خورد. اما برد. من آنها و بسیاری از کسانی که در شورای عالی امنیت ملی (ان.اس.ای) و وزارت دفاع (پنتاگون) و کاخ سفید با هم کار می کنند را می شناسم.»

پرسیدم اولویت های رئیس جمهور ترامپ و دولت جدید او که بسیاری از آنها را می شناسی چیست؟ جواب داد: «سه اولویت دارد. اول کره شمالی، دوم تروریسم اسلامی «داعشی» و سوم، که بلافاصله بعد از اولویت دوم با فاصله کوتاهی قرار دارد، ایران. کره شمالی مساله خیلی خطرناکی است. برای همین اولویت اول است. حتی ممکن است کار به جنگ و رویارویی مستقیم نظامی بکشد و همین خطرناک است. خواهیم دید که چگونه این مساله درمان خواهد شد، اگر چه باید این را هم دید که چین چه نقشی در این موضوع ایفا خواهد کرد. به نظر می رسد که ما در آستانه جنگ هستیم. درباره تروریسم اسلامی ای که «داعش» و «جبهه النصره» و دیگر گروه های مشابه آنها در حال حاضر دنبال می کنند، «دولت خلافت اسلامی» که «داعش» ایجاد کرد بدون شک نابود خواهد شد. اما باید بعدا روی این کار کنیم تا جلوی گسترش تفکر جهادی سلفی تروریستی گرفته شود. برای موفقیت در این زمینه باید با کشور مصر کار کنیم و از «الازهر» بخواهیم که در این زمینه نقش آفرینی کند. البته رئیس جمهور عبدالفتاح السیسی تلاش می کند این کار را انجام دهد، اما ناتوان است. او دیکتاتور ضعیفی است. و خطر این دیکتاتوری ضعیف این است که به مجرد این که کاری انجام دهد و بخواهد دیگری کار مشابه او را انجام دهد احتمال این که نهاد نظامی که وابسته به اوست، دست به کودتا بزند، وجود دارد خصوصا که در این کار سابقه طولانی دارد. اسرائیل به مصر کمک کرده و در سینا هم به آن کمک می کند، اما نتوانسته جنگ را ببرد و این مساله سبب شده تا تروریسم به دلتا و عمق مصر انتقال یابد. این را هم می دانیم که این تروریسم از مرزهای باز مصر با سودان و لیبی نیز می آید. «اخوان المسلمین» هم منبع تروریسم در مصر هستند. البته گفته می شود که اخوان افراط گرایی کمتری دارد. اما تعدادی از آنها تروریسم را با نام های دیگر ادامه می دهند.»

وی در ادامه گفت: «اما درباره ایران، رویارویی با آن نظامی مستقیم نخواهد بود، شاید نیابتی باشد، و همچنین با پیام هایی که خوب مفهوم آن را بفهمد و آزاردهنده باشد. برای جنگ نیابتی مثلا می تواند «کارت بلانش» (کارت سفید) به عربستان سعودی بدهد، مثلا به آن سلاح و کارشناس برساند تا در جنگ یمن پیروز شود یا ایران و متحدانش را آزار دهد، اما بدون این که حتی یک نظامی امریکایی بفرستد. آیا عربستانی ها جنگ یمن را خواهند برد یا خیر؟ خواهیم دید و بعدا خواهیم فهیمد. این مساله به امور متعددی بازمی گردد از جمله آموزش ارتشی که به اندازه کافی آموزش ندیده، به خصوص بر سر استفاده صحیح از اسلحه.»

نظر دادم: «این برای بردن جنگ کفایت نمی کند. علاوه بر آن، مشکل «خلافت» (که الآن تمام شده) در عربستان و آموزش و حفاظت از آن همچنان مطرح است، همچنین مشکل نبود ارتش فعالی که بتواند جنگ زمینی در یمن را ببرد. آیا مصر گردانی از ارتش زمینی خود را به یمن می فرسد؟ آیا پاکستان چنین کاری می کند؟ هر دو در گذشته رد کرده بودند، سیسی به مسئولان عالی رتبه عربستانی گفته بود: برای جنگ با ما مشورت نکرده بودید. آیا ما شریک شمائیم یا پیرو؟ البته عربستان به مصر میلیاردها دلار پول داده است. نواز شریف، نخست وزیر پاکستان تمایل داشت که نیروی زمینی برای کمک به عربستان در یمن ارسال کند، اما در راضی کردن پارلمان ناکام ماند. این را هم که می دانیم که تاسیسات نظامی هسته ای پاکستان را از اول تا آخر عربستان پولش را داد.»

جواب داد: «البته عربستان به ارتش زمینی یا ارتش ها نیاز دارد. شاید این ارتش را از سودان، و همچنین از پاکستان به دست آورد، گفته می شود پاکستان در آخر قبول کرده در جنگ زمینی در داخل یمن شرکت کند. اما مصر همچنان تردید دارد، اما در آخر پول و نیازهایش، برایش تعیین تکلیف خواهند کرد که ارتش زمینی اش را بفرستد یا نه. محض اطلاع، من معتقدم که اعزام ارتش زمینی باب کودتای نظامی علیه سیسی را می گشاید.»

بعد دوباره این مسئول «راست گرای» سابق به سراغ ایران و فشار به آن برگشت و گفت: «شاید ایران با قایق های جنگی اش ناوهای امریکا یا یکی از کشتی هایش در خلیج فارس را تحریک کند. این کار امریکا را بر آن می دارد که پاسخ تندی بدهد و قایق یا قایق هایش را هدف قرار دهد. شاید هم واکنشش مشابه همان «پیام هایی» باشد که ترامپ با دستور حمله موشکی به سوریه اسد داد، یعنی یک یا چند پایگاه ایران را با موشک هدف قرار دهد.»

ادامه دارد...