"زبان بدن" روحانی در نیویورک چه گفت؟

۰۲ مهر ۱۳۹۶ | ۲۰:۳۲ کد : ۱۹۷۲۰۳۰ سرخط اخبار
در میانه نخست سخنرانی و تا قبل از آنکه به صحبت های اخیر ترامپ واکنشی نشان دهد، چرخش سر و تقسیم مساوی نگاه بین راست، چپ و میانه سالن کاملا رعایت شده بود. اما همین چرخش سر ...
 
به گزارش جماران، برای افرادی که سخنرانی های پیشین روحانی را در سال های گذشته در مجمع عمومی سازمان ملل مشاهده کرده اند، این سخنرانی مؤثرترین سخنرانی وی بوده است؛ هم به این دلیل که پس از صحبت های ترامپ و نتانیاهو همه مشتاق شنیدن پاسخ و واکنش رئیس جمهور روحانی بودند و هم به این دلیل که چارچوب نوشتاری و بیانی سخنرانی منجر به اثرگذاری بیشتر آن شده بود.
 
در مقایسه با سخنرانی های پیشین و به طور مشخص اولین سخنرانی روحانی در همین جایگاه، تفاوت های بسیاری به نظر می آید. در میان ٤٨ تصویری که در پایگاه اطلاع رسانی دولت منتشر شده، در تصاویری که به وضوح می توان صورت روحانی را مشاهده کرد، رضایت، شعف، جدیت، تعجب و در جایی کمی خشم قابل تشخیص است.
 
وقتی درباره دستاوردهای دولت در برجام می گفت، آرامش و طمأنینه در کلام وی پیدا بود. از سوی دیگر استفاده از جملاتی کوتاه با ترکیب های متضاد ولی مرتبط مانند تعریف اعتدال که از ساختار «اعتدال یعنی... و نه...» و «جمهوری اسلامی در پی... و نه...» علاوه بر اینکه به سخنران امکان تنفس راحت تر در حین ادای پی در پی کلمات را می دهد، از سویی دیگر با کاربرد مناسب وقفه و سکوت میان جملات بر اثرگذاری لحن سخنران می افزاید.
 
اگرچه شاید بهتر بود هنگام بیان موارد سلبی کمی لحن محکم تری به کار برده می شد، اما رعایت عدم تقابل آوایی با لحن تند سخنرانی ترامپ از موارد قابل توجه در این سخنرانی است که حتی لحظه ای وارد تقابل صدایی نمی شود. حتی آنجا که درباره نقض برجام سخن می گوید، از لحن و آهنگ صدا مراقبت می کند تا جلوه زمخت تهدیدی نداشته باشد.
 
بسیاری از شنوندگان فارسی زبان که سخنرانی های روحانی را قبلا مشاهده کرده اند، او را در محافل داخلی و به ویژه در ایام تبلیغات انتخاباتی، سخنرانی ماهر می دانند، اما در بررسی سخنرانی های وی در مجمع عمومی سازمان ملل، این تبحر و مهارت تا همین سخنرانی اخیر وی به این میزان قابل مشاهده و استنباط نبوده است. در این سخنرانی رد لحن آهنگین و مصمم وی بیش از گذشته قابل دریافت است.
 
در میانه نخست سخنرانی و تا قبل از آنکه به صحبت های اخیر ترامپ واکنشی نشان دهد، چرخش سر و تقسیم مساوی نگاه بین راست، چپ و میانه سالن کاملا رعایت شده بود. اما همین چرخش سر به هنگامی که سخن از رنج اسارت یهودیان و نقش ایرانیان در رهایی آنان به میان آمد، تنها محدود به قسمت راست سالن و چپ خودش شد. در تحلیل حرکات چشم در زبان بدن، وقتی فردی قصد یادآوری گذشته را داشته باشد، به چپ خود نگاه می کند. در برخی موارد اگر فرد به هنگام ذکر رویدادی تاریخی، چشم هایش به راست منحرف شود، می توان بر صحت وسقم ادعایش تردید وارد کرد.
 
بالابردن ابروها و کشیدگی پیشانی وقتی از این صحبت می شود که ایران نه می خواهد مذهب و نه امپراتوری پیشینش را بگستراند، نشان از مطابقت زبان بدن و گفتار دارد که منجر به باورپذیری بیشتر می شود. درعین حال استفاده از ترکیب های واژگانی مناسب مانند «رقص شمشیرها» و «کوله سربازان» که هر دو بار معنایی مشخصی را به مخاطب یادآوری می کند، در کنار استفاده از نام شاعرانی که در عرصه جهانی شناخته شده اند با چاشنی وقفه کوتاه و ملایمت صورت، بر اثرگذاری جمله «پس چه نیازی به فتح جدید داریم» می افزاید.
 
ایستادن بدون تکان های اضافی بدن از دشواری های سخنرانی به صورت ایستاده است. تکنیکی که برای این منظور باید بر آن تبحر داشت، تقسیم وزن بدن به صورت مساوی روی دو پا است تا از خستگی یک سمت بدن و به دنبال آن حرکات اضافی که ممکن است حواس مخاطب را پرت کند، جلوگیری کند. در حین سخنرانی دیده می شود که گاهی تکیه بر سمت راست بدن بیشتر می شود و از این رو افراد مقابل و سمت چپ سخنران بیشتر مخاطب حرف های او قرار می گیرند. اما درست زمانی که روحانی وارد بخش مهم صحبت هایش درباره اهمیت مجمع عمومی و شأن آن می شود، دوباره بدن در حالت تعادل قرار می گیرد و نگاهش به کل سالن جلب می شود.
 
شاید اشکال مهم در جایی بود که برخی جملات را تند تند ادا می کرد و برای تمرکز بیشتر فقط سر را به بالا می آورد و دوباره به متن برمی گشت که صحبت از میانمار و فلسطین نیز در همین حین ادا شد. در قسمت پایانی سخنرانی، اگرچه شمرده ولی تند درباره اقتصاد ایران صحبت می کرد و لحنش امیدبخش و مطابق با شکوفایی اقتصادی بود. یکی از دلایلی که این اشکالات را موجب می شود، تأکید بر استفاده از خیل عظیمی از موضوعات در یک سخنرانی ٣٠دقیقه ای است. ازاین رو شاید هرگز نتوان انتظار داشت که سخنرانی بدون روخوانی از متن با طیف عظیمی از موضوعات ممکن باشد.
 
یکی از ویژگی های مهم سخنرانی روحانی، پایان واضح جملات بود. مخاطب در حین سخنرانی با جمله های کش دار و طولانی غافلگیر نمی شد و می توانست حدس بزند که جمله و حتی سخنرانی رو به پایان است. او سخنرانی اش را با «دعوت می کنم» و «ما می توانیم» به پایان رساند که هر دو جمله ساختار مثبت و تأثیرگذاری داشتند.
 
برخلاف عادت پیشین، دست به عمامه نزد و به هنگام خداحافظی از حرکت سر استفاده کرد که رسمی تر است. هنگامی که روی صندلی قبل و بعد سخنرانی نشسته بود، دست ها را صاف روی پا قرار داد، پاها را قفل نکرد و با وجود بلندی لباس، نشستن رسمی و اصولی او قابل مشاهده بود. موقع خداحافظی با رئیس جلسه سه بار دست را هم تکان دادند و در برابر دو زن هیئت رئیسه نیز خم شدن سر به قدری بود که جانب ادب و احترام رعایت شد. درک و فهم میزان تأثیرگذاری هر سخنرانی بدون لحاظ کردن نشانه های آوا و بدن سخنران ممکن نیست. از این رو بیراه نیست که برخی سخنرانی اخیر روحانی را بهترین سخنرانی او در سازمان ملل می دانند. همان طور که اشاره شد، بیش از ادوار پیشین، به جنبه های بدنی، آوایی و گزینش کلمات توجه شده و این امر نشانگر حضور مشاوران حرفه ای در کنار رئیس جمهور است.

کلید واژه ها: چرخش سر سخنرانی روحانی را


نظر شما :