شطرنج برجامی «روحانی» و «ترامپ»

عصر ایران؛ مصطفی داننده- سازمان ملل تبدیل به محلی برای منازعه موافقان و مخالفان برجام شده است. ترامپ و نتانیاهو به عنوان مهم ترین مخالفان توافق هسته ای ایران و کشورهای 1+5 در تلاش هستند تا کشورهای جهان به ویژه کشورهای اروپایی را وارد زمین بازی خود کنند.

از آن سو اروپایی ها به شدت موافق ادامه برجام هستند و دوست ندارند برای این توافق بزرگ، نقطه پایان گذاشته شود.

ماکرون رییس جمهور فرانسه در دیدار با حسن روحانی در حمایت از برجام گفت:« هر گونه مذاکره مجدد درباره برجام بی معنا است» از آن سوی بوریس جانسون، وزیر امور خارجه انگلیس نیز اعلام کرده است از برجام حمایت می کند.

آنگونه که از شواهد پیداست ترامپ نتوانسته است همتاهای اروپایی خود را راضی به مذاکره مجدد در مورد برجام کند.

حضور حسن روحانی در مقر سازمان ملل در آمریکا باعث شد تا ایران نیز به عنوان یکی از طرف های این ماجرا به خوبی از فرصت ایجاد شه استفاده کند و اجازه ندهد ترامپ بازی برجام را به سود خود به پایان ببرد.

برجام تبدیل به شطرنجی میان ایران و آمریکا شده است. هر دو طرف در حال جا به جا کردن مهره های خود هستند. و تلاش می کنند در یک فرصت مناسب طرف مقابل را کیش و مات کنند.

ایران به خوبی پی به این معنا برده است که اروپا حاضر به همکاری با ترامپ نیست. بسیاری از کشورهای اروپایی بر این باور هستند که باید تنها ترامپ را تحمل کرد تا دوران ریاست جمهوری او به پایان برسد. به خاطر همین مسئله آنها حاضر نیستند پروژه مشترکی را با او پیش ببرند.

همین جدایی فرصتی برای ایران ایجاد کرده است تا میخ برجام را در اروپا چنان بکوبد که دستان رییس جمهور آمریکا نتواند آن را خارج کند.

برخلاف بسیاری از تصورها حضور ترامپ در راس کاخ سفید فرصت مناسبی برای ایران بوجود آورد تا رابطه خود با کشورهای اروپایی را بازسازی کند. در سال های گذشته همیشه آمریکا سد محکمی در برابر دیپلماسی ایران بود. حالا اما با روی کارآمدن ترامپ، ایران و اروپا به هم نزدیک شده اند و هیچکدام حاضر نیستند به ساز رییس جمهور پرحاشیه آمریکا برقصند.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران شاید دوران ترامپ تنها زمانی باشد که رییس جمهور آمریکا نمی تواند علیه ایران به یک اجماع جهانی برسد.

امروز حتی انگلیسی که به تنهایی در حمله بوش به عراق کنار رییس جمهور آمریکا ایستاد، حاضر به همکاری با ترامپ نیست. امروز زمین مخالفان برجام به رهبری ترامپ محدود به چند کشور عربی حوزه خلیج فارس و اسرائیل می شود.

زمین موافقان برجام اما پر است از کشورهای بزرگ و کوچک. این را می شود یک موفقیت برای ایران و دولت حسن روحانی دانست. آنها توانستند با یک دیپلماسی هوشمندانه اجماع جهانی علیه ایران را به حمایت جهانی تبدیل کنند. البته همانگونه که در بالا به آن اشاره شد نباید از زحمات ترامپ در این مورد نادیده گرفت.