وضعیت ایران در عالم واقع بسیار بهتر از عربستان است

دیپلماسی ایرانی: امسال برای هفتمین سال متوالی است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند. این یادداشت ها بعد از سفر وی به امریکا و دیدارش با مقامات فعلی و سابق امریکایی به طور مرتب در روزنامه النهار منتشر شده است. به دلیل تغییراتی که در روزنامه النهار ایجاد شده نتوانستیم به همه این یادداشت ها دسترسی داشته باشیم اما آن دسته از یادداشت هایی که امکان دسترسی به آنها وجود داشته و از اهمیت و جذابیت بالایی برخوردار بوده است را تهیه و منتشر می کنیم. در این جا دوازدهمین بخش از این یادداشت ها را می خوانید:

از پژوهشگر جدی که در پست های متعددی در ارتباط با خاورمیانه کار کرده، پرسیدم چه تناقضات و محدودیت هایی وجود دارد که کمی از سطح روابط ایالات متحده با کشورهای عربی در خلیج فارس کاسته، که سبب شده بسیاری از امریکایی ها که ترامپ هم یکی از آنهاست، دهه ها همکاری مشترک را فراموش کنند؟ گفت: «دلایل بسیاری وجود دارد. اولا تعامل میان امریکا با شش کشور عربی خلیج فارس مثل تعامل میان دو تیم نبوده است. بلکه تعاملی دو جانبه میان امریکا با هر کدام از آنهاست نه میان امریکا با «شورای همکاری خلیج فارس» که همه آنها را در خود جای داده است. ثانیا ثبت این کشورها به عنوان یک متحد یکپارچه با ایالات متحده که به این ترتیب با آنها رفتار کند هیچ روزی مطرح نبوده مگر این که هر کدام از آنها ترسیده باشند. شورای همکاری و سازمان امنیتی که توسط این شورا در سال 1981 تاسیس شد تا یک اتحاد نظامی مثل آن چیزی که ادعا می کنند، باشد، شکست خورده است. چنین طرحی عملی نمی شود مگر زمانی که امریکا به سمت تشکیل آن برود، برای این که اعتماد درونی آنها از بین رفته و اختلافات میان اعضای شورای همکاری بسیار است.»

وی در ادامه می افزاید: «سومین دلیل به حمایت ویژه عربستان و امارات از ایدئولوژی جهادی تندرو و گروه هایی بر می گردد که واشنگتن تلاش دارد آنها را شکست دهد. در این رابطه می توان گفت که دولت ترامپ آن چه می خواهد را از کشورهای عرب سنی به دست نخواهد آورد مگر این که این کشورها بعضی سیاست هایشان را تعدیل کنند. کاخ سفید فعلی آن طور که گفته می شود می خواهد اتحادی نظامی در برابر ایران ایجاد کند. مشورت هایی در این رابطه با حکومت های عرب سنی صورت گرفته است. همکاری نظامی امریکا به حمله ای که عربستان سعودی به یمن انجام می دهد دلیلی است بر این که دو طرف تلاش می کنند مشارکتی جدید با همین هدف داشته باشند. هیچ کس مطمئن نیست چنین مشارکتی بتواند به وجود آید، بلکه بر عکس خیلی ها می گویند چنین چیزی باعث سردر گمی خواهد شد. حمله ای که عربستان سعودی و امارات متحده عربی با هدف شکست شورشیان حوثی مورد حمایت ایران در یمن انجام دادند، فاجعه بار از کار درآمد. باعث ویرانی های بسیار سنگینی شد و شهروندان عادی بسیاری را به کشتن داد علاوه بر آن عذاب های بشری بسیاری به وجود آورد. مضافا بر این که تلاش های دیپلماتیکی که ریاض و ابوظبی برای رسیدن به یک راه حل از طریق مذاکره در یمن صرف کردند نیز به طور کامل شکست خورد. اینها همه مشکلاتی است که امریکا نمی خواهد در آنها نقش مرکزی داشته باشد.»

این کارشناس برجسته امریکایی درباره چهارمین دلیل می گوید: «چهارمین تناقض و مشکلات نبود هیچ گونه نفوذی توسط کشورهای عربی اهل تسنن (خلیج فارس) در عراق است. آنها حتی راه ورود به عراق یا متحدی در عراق ندارند تا بتوانند به آن در جنگ جاری با داعش کمک کنند یا در تضعیف مجموعه گروه های مسلح شیعی ای که به نیابت از ایران در عراق فعالیت می کنند، کاری از پیش ببرند. آنها حتی نمی توانند به ثبات عراق و بازسازی آن بعد از بیرون راندن داعش از موصل کمک کنند. شاید کشورهای عربی حوزه خلیج فارس موفق شدند جلوی نفوذ ایران در بحرین را بگیرند اما آن هم مرهون فشارهایی است که به بحرین وارد آمد تا از فشار سرکوب مخالفان در این کشور کوچک که همه شان شیعه هستند، کم کند. با علم بر این که همین افسرهای بحرینی و عربستانی هستند که به ایران فرصت بزرگی برای ایجاد حس انقلابی نزد بحرینی های شیعه برای انقلاب علیه وضع موجود می دهد، چنین چیزی را هیچ روزی عربستانی ها پیش بینی نکرده بودند یا حتی از حکام بحرین یک روز هم نخواسته بودند که از ترس فرا رسیدن چنین روزی مشکلاتشان را با اکثریت شیعه حل کند، عربستانی ها خودشان مشکل مشابهی در کشور خودشان دارند که مردمش مشابه همان مطالبات شیعیان بحرین را مطرح می کنند. برای همین است که حکومت و خاندان آنها در معرض تهدید است.»

وی در ادامه می افزاید: «پنجمین تناقض و مشکل کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس این است که وقتی آنها با پیشنهادهای امریکا برای کار دفاعی دریایی مشترک در خلیج فارس مواجه می شوند، فاکتورهای بسیاری برای آنها فرستاده می شود.»

وی در ادامه می گوید: «خلاصه بگویم نمی توان جلوی نفوذ ایران و تضعیف نفوذ منطقه ایش را گرفت بدون این که اهداف دیگر امریکا در معرض خطر قرار نگیرد و این مساله برای امریکا مخاطرات بسیاری دارد. برای همین است که ایرانی ها و همه کسانی که با آنها کار می کنند به روی زمین و در عالم عمل از وضعیت بسیار بهتری برخوردارند.»

این کارشناس برجسته امریکایی ششمین دلیل در تناقضات و مشکلات امریکا در تعامل با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را مربوط به سوریه و جنگ گوناگون موجود در آن می داند. وی در این باره می گوید: «بسیج کشورهای عربی برای این که نقش بزرگتری در سیاست امریکا نسبت به سوریه ایفا کنند صرفا یک گزینه است که درباره آن فکر می شود و به هیچ وجه با دنیای واقع تطابق ندارد. کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از تعهد ترامپ به محو داعش استقبال می کنند اما این از استقبال فراتر نمی رود برای این که دولت امریکا ترجیح می دهد با روسیه به عنوان یک شریک اصلی برای رویارویی با داعش و دیگر گروه های تروریستی در درون سوریه همکاری کند، به ویژه اگر بنا باشد حکومت اسد در قدرت بماند و حمایت از گروه های عربی مخالف سوری قطع شود.»

ادامه دارد...