در آینده چه روی خواهد داد؟
دیدبان روسیه: در اوایل ماه جولای دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین، رؤسای جمهور آمریکا و روسیه اولین دیدار شخصی خود را در هامبورگ برگزار کردند. این رویداد نه تنها در کشور ما (روسیه) مورد توجه قرار گرفت، بلکه واکنش هایی را از سراسر جهان به دنبال داشت؛ تاکنون بیشتر این واکنش ها احساسی بوده است.
همان طور که انتظار می رفت اولین واکنش ها در آمریکا به نشست هامبورگ نسبتاً منفی بوده و در داخل آمریکا، روابط با روسیه به دلایل مختلف به یکی از جدیترین مسائل مطرح در فضای سیاسی داخلی این کشور تبدیل شده است. در حال حاضر یافتن سیاستمداری آمریکایی که حامی همکاری با کشور ما باشد، کاری دشوار است. متأسفانه چنین شرایطی در آینده قابل پیشبینی هم ادامه خواهد یافت، این شرایط بازتاب دهنده احساسات اکثریت اعضای سنا و کنگره و به طور کلی نخبگان سیاسی آمریکا است.
در روسیه دیدگاه متفاوتی درباره این ملاقات وجود داشت. مفسران و کارشناسان ما مدتهاست که منتظر شنیدن اخباری خوب از طرف آمریکا هستند و چنین واکنش اغراق آمیز و مشتاقانه ای به نتیجه این نشست حاصل چنین انتظاری بوده است. علیرغم اظهارات غلو آمیز مکرر مبنی بر این که روسیه در جهان خود زندگی می کند و آسیبی از تحریم های آمریکا نمی بیند و اینکه شرایط زندگی در روسیه مطابق قوانین این کشور توسعه خواهد یافت و این کشور قوانین خود را با صلابت دنبال خواهد کرد، باید توجه داشت که در عصر جهانی سازی، آمریکا و روسیه بیش از پیش به هم وابسته اند و هیچ کدام نمیتوانند در برابر این فرایند ایستادگی کنند. علاوه بر این، چنین وابستگی متقابلی منجر به اطمینان از افزایش همکاری ها در مسائل سیاسی جهان خواهد شد. بنابراین، نادیده گرفتن اهمیت عادی سازی روابط با آمریکا برای کشور ما دست کم غیرمنطقی خواهد بود.
اگر از نظرات و واکنش های بسیار احساسی اولیه درباره نتیجه ملاقات پوتین و ترامپ بگذریم، می توان نتیجه گرفت که این دیدار بدون شک تبدیل به سرمای های سیاسی برای هر دو رئیس جمهور خواهد شد. به خوبی می توان فهمید که این دیدار برای هر دو طرف موقعیت برد-برد بوده است و هیچ کدام بازنده نبوده اند.
اول از همه به طور کلی برگزاری چنین نشست هایی اهمیت دارد. این رویداد به نوبه خود پیامدهای مثبت و قوی برای آینده روابط روسیه و آمریکا خواهد داشت. تنها ای کاش این اتفاق پیش از اینکه احساسات ضد روسی در واشنگتن اوج بگیرد و به سطح فعلی برسد، برگزار می شد. در حال حاضر باید با وجود همه اختلافات چنین دیدارهایی به طور منظم برگزار شوند، زیرا حاصل آن ها زمینه سازی مثبت برای توسعه روابط روسیه و آمریکا خواهد بود.
دیدار رؤسای جمهور آمریکا و روسیه به طور رسمی درهایی را برای برقراری تماس بین قسمت های مختلف دولت دو کشور گشود. باید علاوه بر برقراری مذاکرات منظم با حضور وزرای خارجه دو کشور، تماس های بین دیگر وزارتخانه ها و نهادهای دو کشور هم احیا شود. از نظر من، روسیه نباید از شروع چنین تماس هایی ترس داشته باشد، در این مورد هر گونه تأخیری مانعی بر سر راه پیشرفت ما در ایجاد و حفظ روابط خواهد بود. به علاوه، پس از دیدار رؤسای جمهور دو کشور کسی نمی تواند بگوید که تلاش برای بازسازی روابط با واشنگتن غیر وطن پرستانه است. برعکس امروزه اقداماتی ناموجه هستند که به دنبال تشدید تنش ها بین دو کشور باشند. چنین تنشی به شدت برخلاف منافع روسیه است و مشکلاتی جدید در فضای داخلی و در امور خارجی ایجاد می کند.
علاوه بر موارد گفته شده، حصول توافق بین آمریکا و روسیه درباره سوریه بسیار مهم است. همکاری های دیپلماتیک، نظامی و خدماتی دو کشور میتواند عاملی کلیدی در حل کامل بحران سوریه باشد. همچنین بازسازی اعتماد بین دو کشور به منظور واکنش مشترک به تهدیدات امنیت جهانی یک موضوع مهم دیگر است. ما باید درک کنیم که اطمینان تنها با اقدامات یک جانبه حاصل نمی شود بلکه با اقدامات و تلاش های مشترک برای حل مشکلاتی خاص شکل می گیرد. این موضوع در دوره تنش زدایی پس از جنگ سرد نیز مطرح بود. الآن نیز زمان آن است که دوباره در قرن بیست و یکم به این مسئله بپردازیم. روابط بین روسیه و آمریکا در صحنه فعلی جهانی عاملی مهم در بازیابی مدیریت امور بین المللی است و برای مقابله با تهدیدها و چالش های نوین، تلاش های متحد جامعه بین المللی ضروری است. توافق سوریه می تواند نقطه شروع چنین فرایند دشوار اما بسیار مهمی باشد.
همچنین باید شرایط حصول توافق برای حل بحران در اوکراین از طریق ایجاد گفتگو را در نظر بگیریم. بحران اوکراین مرزهای این کشور را درنوردیده و به یک مسئله مهم بین المللی تبدیل شده است. در صورتی که ما در چارچوبی چندجانبه برای پیدا کردن راههایی به منظور حل بحران اوکراین همکاری نکنیم، وضعیت در تمام منطقه اروپا و آتلانتیک پیچیده تر خواهد شد و همچنین اجرای پروژه های بزرگ و مهم اقتصادی و امنیتی در منطقه متوقف خواهد شد. همان طور که زمان نشان داده است، حل این موضوع بدون همکاری مستقیم با آمریکا تقریباً غیرممکن است. اگر اقدامات روسیه، کشورهای اروپایی و آمریکا با هم ترکیب و هماهنگ شوند، احتمال موفقیت به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
رؤسای جمهور دو کشور همچنین درباره مسائل جدی مربوط به فضای سایبری گفتگو کردند. با توجه به این که انتقادها درباره مشروعیت دولت ترامپ عمدتاً مربوط به مسائل فضای سایبری و امنیت سایبری است، نباید تعجب کرد که این بخش از ملاقات دو رئیس جمهور انتقادهای گستردهای را در آمریکا به همراه داشته است. در حال حاضر، چنین انتقاداتی نباید مذاکرات میان دو کشور را متوقف کند. ما سال های جنگ سرد را به خاطر داریم که شوروی و آمریکا مرتباً توانایی هایی هسته ای خود را ارتقا می دادند، اما در همان زمان مذاکرات موفقیت آمیزی برای کاهش تسلیحات هسته ای انجام شد. امروزه، تسلیحات سایبری حتی از تسلیحات هسته ای هم خطرات بیشتری برای امنیت کشورهایمان دارند. به تعویق انداختن آغاز گفتگوها درباره این مسئله به این معنی است که خود را در معرض تهدید فزاینده امنیتی که متوجه کشورهای ما و کل جهان است قرار دهیم. روسیه و آمریکا باید درباره تهدیدهای سایبری از جمله تهدیدات مربوط به سلاحهای هسته ای گفتگو کنند. هر چه زودتر چنین گفتگوهایی آغاز شود، احتمال اینکه این مسائل با موفقیت پیگیری و حل شوند بیشتر می شود.
در مورد روابط بین روسیه و آمریکا می توان به این واقعیت قدیمی اشاره کرد که روابط به آسانی نابود می شوند، اما بازسازی آنها بسیار دشوار است. دیگر جمله قدیمی که باید به آن توجه شود این است: اهمیتی ندارد که این کار چقدر سخت است، هیچ کس به جز ما آن را حل نخواهد کرد. حجم زیادی از مشکلات بین دو کشور انباشته شده است. برخی از این مشکلات را در صورت توجه مناسب طرفین می توان به سرعت حل کرد و برخی از مشکلات هم به نسل آینده سپرده می شود. با این وجود، همکاری و نه رویارویی دو کشور می تواند منافع بلندمدت استراتژیک روسیه و آمریکا را تأمین نماید. تصویر روسای جمهور روسیه و آمریکا که در حال دست دادن با یکدیگر در هامبورگ هستند، نمادی از چنین تعهد عمیقی به همکاری است.
نویسنده: "ایگور ایوانف" رئیس شورای امور بین الملل و وزیر امور خارجه پیشین فدراسیون روسیه؛
برگردان: شهربانو جمعه پور، کارشناس ارشد روابط بین الملل از دانشگاه شهید بهشتی و عضو تحریریه دیدبان روسیه؛
منبع: ریاک
نظر شما :