آچمز شدن ولیعهد سابق در بازی شطرنج ملک سلمان و پسرش

اقدام صبح امروز ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان تمام قاعده های بازی قدرت در این کشور را به هم ریخت و برای اولین بار سنت پادشاهی را دگرگون کرد چراکه پسر جانشین پدر شد در حالی که طبق سنت قدیمی منصب پادشاهی عربستان تا پیش از فوت تمامی فرزندان پسر بنیانگذار پادشاهی سعودی از برادر بزرگتر به برادر کوچکتر به ارث می رسد البته با کارهایی که ملک سلمان تاکنون کرده بود انتظار کودتا در کاخ آل سعود هم می رفت.

به گزارش ایسنا، هر شاهزاده سعودی برای رسیدن به قدرت نیاز به سه زمینه قدرت دارد تا پادشاه شود. آمریکا، خاندان سلطنتی سعودی و مردم عربستان. البته به نظر می رسد قدرت دو مورد اول بر مورد سوم می چربد. محمد بن سلمان با مقدمه چینی هایش دو دست انداز اول را به راحتی هموار کرد. چرا که اخیرا سندی فاش شد که افشا می کرد بن سلمان و دونالد ترامپ در جریان کمپین انتخاباتی او مقدمات به تخت نشستن را ساخت و پاخت کرده بودند.

این سند نشان می داد که ترامپ در ازای وارد کردن پول های عربستان به بازارهای آمریکا قول داده بود از به قدرت رسیدن بن سلمان حمایت کند.

طبق این سند، محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد عربستان و وزیر دفاع این کشور کمی پس از انتخاب دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا و پیش از آنکه دولت آمریکا را به دست بگیرد طرح کاملی را به ترامپ داده بود که بیشتر بندهایش شامل قراردادها و سرمایه گذاری صدها میلیارد دلاری تحت عنوان هماهنگی با اهداف برنامه های انتخاباتی او بودند.

صبح امروز وقتی ملک سلمان این غافلگیری را انجام داد می شد فهمید که ترامپ هم چراغ سبز را نشان داده است خوب حق هم دارد با پول هایی که از قراردادهای تسلیحاتی آمریکا به جیب آمریکا رفته نمی تواند مخالفتی داشته باشد.

به رغم اینکه محمد بن نایف فردی مورد اعتماد آمریکا در داخل خاندان سعودی محسوب می شود اما محمد بن سلمان به نظر می رسد توانسته حمایت آمریکا را جلب کند.

سی ان ان پیشتر نوشته بود، محمد بن سلمان نخستین فرد در خاندان سعود بود که با ترامپ رسما دیدار کرد. همچنین استقبال پر از تشریفات از محمد بن سلمان ۳۰ ساله در کاخ سفید، وزن سیاسی وی را در درون خاندان سعودی افزایش داد. به باور تحلیلگران، شاید مهمترین نکته سفر محمد بن سلمان به آمریکا همین موضوع و تثبیت جایگاه وی در رقابت داخلی آل سعود برای جانشینی ملک سلمان ۸۱ ساله باشد.

اما زمینه دوم یعنی خاندان سلطنتی و جلب نظر اعضای خاندان، خب ملک سلمان کارهای زیادی را برای نشاندن پسرش به قدرت انجام داد که شاید گفت، فصل اول خلاص شدن از شر تمامی طرفداران و وابستگان ملک عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه سابق عربستان بود که همه را از دفتر سلطنتی حذف کرد. در راس آنها می توان به خالد التویجری، رئیس سابق دفتر سلطنتی عربستان اشاره کرد. فصل دوم  برکنار کردن شاهزاده مقرن بن عبدالعزیز از ولیعهدی و انتصاب محمد بن نایف به جای او و گماشتن محمد بن سلمان در پست جانشین ولیعهد بود.

از دستورات دیگر ملک سلمان تعیین برادر کوچکتر محمد بن سلمان به عنوان سفیر عربستان در آمریکا بود به رغم اینکه مهارت او در دیپلماسی بین المللی از هدایت جنگنده اف ۱۶ به عنوان خلبان جنگنده فراتر نمی رفت. همچنین نکته قابل توجه دیگر در این زمینه تعیین شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان برادر دیگر بن سلمان به عنوان وزیر مشاور در امور انرژی است. پادشاه فرد دیگری را هم از اعضای خاندان که نزدیک به بن سلمان بود یعنی احمد بن فهد بن سلمان برادرزاده بن سلمان را به عنوان معاون حاکم منطقه الشرقیه که به ثروت های نفطی اش شهره است، گماشت. در حالی که حاکم آن منطقه سعود بن نایف برادر محمد بن نایف بود و این هم قدمی دیگر برای تنگ کردن عرصه بر ولیعهد سابق بود.

به این ترتیب پادشاه ده ها تن دیگر از اعضای خاندان سلطنتی را در پست های مهم گذاشت و هدف از آنها تقویت جایگاه محمد بن سلمان در داخل خاندان آل سعود و قبضه کردن قدرت بود.

از دیگر دستورات پادشاه، تاسیس مرکز امنیت ملی تحت نظارت دفتر سلطنتی بود که این مرکز رقیب مستقیم وزارت کشور محسوب می شود و ریاست آن را پسر عمومی محمد بن نایف برعهده دارد اما این مرکز مستقیما زیر نظر محمد بن سلمان اداره می شود.

پادشاه در ادامه جنگ قدرت در این کشور اختیارات محمد بن نایف را باز هم کم کرد، به طوریکه سلمان بن عبدالعزیز دستور تغییر و تحول در وزارت دادگستری این کشور را داد. طبق این دستور، نام هیئت تحقیق و دادستانی کل به دادستانی کل تغییر کرد. طبق این دستور، دادستان کل که از این پس به طور مستقیم با پادشاه در ارتباط است، از استقلال تام برخوردار خواهد بود و هیچ کس حق دخالت در کار وی را نخواهد داشت. این در حالی است که پیشتر دادستان کل با ولیعهد عربستان مستقیم در ارتباط بود و این فرمان به معنای محدود شدن اختیارات محمد بن نایف بود.

اما زمینه سوم ملت عربستان که در ذیل هر حساب و کتاب دیگر قرار می گیرند چون خاندان سلطنتی با قبضه کردن همه چیز به راحتی می داند چطور صدای مخالفان را خفه کند و چه طور آنها را با انگ زدن از صفحه روزگار پاک کند پس در این وضعیتی مردم چندان محلی از اعراب نخواهند داشت.