پیمان اهل تسنن عراق برای متحد نشدن با ایران

دیپلماسی ایرانی: به نظر می رسد تلاش های منطقه ای عربستان سعودی و ترکیه نتیجه داد و گروه های سیاسی اهل تسنن عراقی در استانبول گرد هم آمدند و دیدارهای رو در رویی را انجام دادند. آنها دو روز در استانبول ترکیه بودند تا بر سر نقشه سیاسی جدیدی برای "عراق بعد از داعش" به توافق برسند. تلاشی که عربستان و ترکیه انتظار دارند باعث خشم ایران شود و در عین حال دایره اختلافات احزاب مرتبط با یکدیگر در عراق را گسترش دهد.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، بر اساس بیانیه ای که بعد از این نشست دو روزه منتشر شده است، "شخصیت های سیاسی و اجتماعی و فکری عراقی اوضاع عراق در مرحله بعد از داعش را مورد بررسی قرار دادند. همچنین در جلسات مشورتی ای که در ترکیه انجام شد، بر وحدت و امنیت و ثبات عراق تاکید و هر گونه چارچوب یا تلاشی برای تجزیه عراق رد شد."

در این نشست دو روزه 30 شخصیت سنی از روز چهارشنبه هفته گذشته گرد هم آمدند و درباره نقشه سیاسی اهل تسنن و دستورالعمل آنها در مرحله بعد از داعش و موضوع اقلیم سنی، و همچنین چگونگی بازسازی مناطق سنی که در پی اشغال شبکه داعش ویران شدند، بحث و تبادل نظر شد. همچنین آینده نفوذ ایران در منطقه و عراق نیز از دیگر مسائل مورد مناقشه طرف های حاضر در این نشست بود.

یک سیاستمدار بارز عراقی در این باره به العرب خبر داد: «این تحرک منطقه ای حمایت بین المللی دارد و هدف از آن وحدت تلاش های سیاسی اهل تسنن در عراق و محروم کردن ایران از هر گونه اتحاد با اهل تسنن بود.»

این دیدارها مورد حمایت و نظارت ایالات متحده امریکا نیز بود که سه نماینده را از طرف خود برای حضور در این نشست فرستاده بود.

بر اساس اطلاعاتی که به العرب رسیده است، طرف های منطقه ای موفق شدند چهره های عراقی که از حضور در این نشست خودداری کرده بودند را راضی کنند که پشت یک میز در کنار دیگر حاضران اهل تسنن در این نشست حاضر شوند.

از جمله افراد عراقی که در این دیدارها حاضر شدند می توان به اسامه النجیفی، معاون رئیس جمهوری و رهبر ائتلاف متحدون، رافع العیساوی، وزیر دارایی سابق، صالح المطلک، معاون سابق نخست وزیر، ایاد السامرائی، رهبر حزب اسلامی عراق، سلمان الجمیلی، وزیر برنامه ریزی، خمیس الخنجر، رهبر جریان موسوم به "مشروع العربی"، سعد البزاز، رسانه دار معروف عراقی، اثیل النجیفی، استاندار سابق استان نینوا، احمد المساری، رئیس فراکسیون اتحاد قوی در پارلمان، محمد الکربولی، رئیس فراکسیون الحل در پارلمان عراق، مثنی الضاری، دبیر کل هیئت علمای مسلمین عراق به همراه شماری از نمایندگان و شیوخ عشایر و روحانیون دینی عراقی اشاره کرد.

منابع آگاه همچنین به العرب گزارش داده اند که محمد یونس الاحمد، نماینده حزب منحله بعث نیز در این نشست شرکت کرد و سلیم الجبوری، رئیس پارلمان نیز در لحظات آخر موافقت خود را برای شرکت در این نشست اعلام کرد با وجود این که از سوی بعضی از نمایندگان ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری مالکی تحت فشار بود.

به گفته منابع آگاه، مسئولان و نمایندگان عراقی ای که در این نشست و دیدارها شرکت کردند، قبل از ترک بغداد به سمت ترکیه، حیدر العبادی، نخست وزیر را در جریان نیت خود قرار داده بودند.

در نخستین واکنش به برگزاری این نشست، فالح الخزعلی از نمایندگان ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری مالکی بیانیه ای صادر کرد و کسانی که در نشست ترکیه حاضر شدند را دسیسه چین توصیف کرد.

خروجی این نشست به تشکیل "هیئت اجرایی" منجر شد که وظیفه آن پیگیری تماس ها و طرح ریزی طرح ها عنوان شده است. همچنین حاضران در این نشست موافقت کردند که هئیتی اداری متشکل از 25 شخصیت عراقی تشکیل شود تا به وضعیت برنامه ها و راه های موفقیت آنها و خروجی این دیدارها توجه کند.

منابع آگاه به العرب گفتند که طبقه سیاسی سنی در عراق با شرکت در این نشست آن هم در آستانه انتخابات می خواهد این پیام را به احزاب شیعی عراقی بدهد که ما می توانیم دور هم جمع شویم و به اجماع برسیم و حمایت منطقه ای و بین المللی بزرگی هم پشت سر خود داریم.

به گفته این منابع، حاضران در این نشست توانستند این وعده را از کشورهای حامی بگیرند که آنها 30 میلیارد دلار امریکا برای بازسازی استان های سنی نشین که در پی جنگ ویران شدند، بپردازند. 

شرکت کنندگان در نشست ترکیه تاکید کردند که "دیدارهای مشورتی در چارچوب قانون اساسی عراق و با هدف حمایت از تلاش های اصلاح فرایند سیاسی در کشور صورت بگیرد."

ناظران در بغداد بر این اعتقادند که نشست های این چنینی که شخصیت های طبقه سیاسی سنی با حمایت برخی کشورهای اتحادیه اروپا و ایالات متحده و کشورهای همسایه سنی برگزار می شود باعث نگرانی دولت عبادی نمی شود. اما شاید باب میل ایران نباشد و بخواهد حملات رسانه ای برای به شکست کشاندن خروجی چنین نشست هایی به راه اندازد.

یک ناظر عراقی در این باره به روزنامه العرب می گوید: «نشست کنفرانس استانبول در فضای منطقه ای و بین المللی ای تشکیل می شود که به نظر می رسد تلاش هایی برای به لرزه در آوردن تاثیرگذاری ایران در عراق آغاز شده است. در عین حال می خواهند که تاثیرگذاری نخست وزیر عراق را به حداقل برسانند. همچنین ظاهرا می خواهد پیمانی عربی – ترکی – امریکایی برای شکست داعش و آزادسازی عراق از دست آن و همچنین غلبه بر نفوذ ایران در آن واحد شکل بگیرد.»

این ناظر عراقی که العرب نامی از او به میان نیاورده است، همچنین هشدار می دهد که تمرکز بر نقش خارجی بر تثبیت نقش سنی در مرحله پیش رو می تواند اشتباهات سابق را تکرار کند و به طایفه سنی بیش از منفعت آسیب برساند.

وی همچنین بر ضرورت گسترش دایره گفت وگوهای این شخصیت ها تا سطح گفت وگوهای عراقی – عراقی در سایه ملی با هدف تحقق مطالبات استان های اهل تسنن و این که تضمینی به آنها داده شود تا در نهادهای دولتی حضور موثرتری داشته باشند و صلاحیت های بیشتری برای اداره امور استان ها داشته باشند، تاکید کرد.

در عین حال ناظران هشدار می دهند که استفاده از اطلاعات امنیتی خارجی ها برای افزایش حضور گروه های شبه نظامی سنی در عرصه های مختلف سیاسی و میدانی بهانه بیشتری به گروه های شیعی متحد ایران برای دستیابی به سلاح های بیشتر می دهد که این امر می تواند عراق را به یک بمب بزرگ ساعتی تبدیل کند که هر آن باید منتظر انفجار آن بود. در حالی که همه می دانند تنها راه حل، جذب حمایت منطقه ای و بین المللی برای بر زمین گذاشتن سلاح از سوی گروه های شبه نظامی و تقویت ارتش و نیروهای عراقی است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11