پیام‌های سفر روز گذشته «فدریکا موگرینی» به تهران
به گزارش «تابناک»، سفر روز گذشته فدریکا موگرینی، سومین سفر وی به تهران طی دوران فعالیتش به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به شمار می رفت. این در حالی بود که بر خلاف دو مورد قبل، این بار مأموریت اصلی وی را در این سفر، نه مسائل مربوط به روابط اروپا به ایران، بلکه نقش ایران در حل و فصل بحران سوریه تشکیل می داد و مسائل مربوط به روابط متقابل، عملاً در درجه دوم اهمیت بود.
موگرینی در حالی روز گذشته در تهران با مقامات ایرانی دیدار و گفت و گو کرد که گفته می شود، قرار است، بار دیگر دور جدید مذاکرات بین المللی برای حل و فصل بحران سوریه، در لوزان سوئیس برگزار شود. این در حالی است که نشست نخست لوزان ـ که اخیراً برگزار شد و ایران نیز در کنار برخی دیگر از کشورهای منطقه در آن حضور داشت ـ نتوانست به نتیجه ملموسی دست پیدا کند و تنها با توافق طرف ها بر سر ادامه تماس ها در این موضوع، پایان یافت.
به هر حال، در دیدار روز گذشته موگرینی با ظریف، وزیر خارجه کشورمان ضمن استقبال از نقش سازنده اتحادیه اروپا در بحران سوریه، آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای همکاری نزدیک تر با اتحادیه اروپا اعلام کرد. حسن روحانی، رئیس جمهور کشورمان نیز در دیدار با موگرینی با تأکید بر ضرورت همکاری ایران و اتحادیه اروپا در راستای حل مشکلات منطقه ای برای تسریع در رسیدن به امنیت در منطقه، اظهار داشت: «همه باید بدانند مسأله سوریه راه حل نظامی نداشته و باید با روش های سیاسی حل وفصل شود که در این راستا، فعال شدن بیشتر اتحادیه اروپا در راستای ایجاد امنیت و آرامش در سوریه با همکاری کشورهای منطقه تأثیرگذار خواهد بود».
آغاز همکاری منطقه ای
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا شب گذشته و پس از پایان سفر یک روزه اش به تهران، در وبلاگ شخصی خود نوشت: دیدارهای وی با مقامات ایرانی، صرفاً دیدار دوجانبه نبوده، بلکه شروع همکاری است که اتحادیه اروپا تصمیم دارد در مورد سوریه با قدرت های منطقه ای داشته باشد.
وی با بیان اینکه اروپا به همراه کشورهای منطقه می تواند شرایط را برای شروع روند حل و فصل بحران سوریه و آغاز طرح بازسازی فیزیکی، سیاسی و اجتماعی این کشور ایجاد کند، افزود: «اتحادیه اروپا به همراه سازمان ملل به روند گفت وگو با همه کشورهای کلیدی کمک خواهد کرد. ما مجاری ارتباطی خوب و بازیگرانی از جمله ایران و عربستان در منطقه داریم. فعالیت ما در زمینه راه حل های سیاسی، بهترین سرمایه گذاری برای آینده ای باثبات است. این امر در اتحادیه اروپا نیز مصداق دارد».
مسیری جدید برای حل بحران سوریه؟
سفر موگرینی به تهران و مباحث مطرح از سوی وی درباره نقش ایران در حل و فصل بحران سوریه را باید از چند منظر دارای اهمیت دانست؛ نخست اینکه به نظر می رسد، پس دو دوره افراط و تفریط در موضوع سوریه، اینکه اتحادیه اروپا تلاش دارد با اتخاذ سیاستی منطقی تر، نقشی واقعی و مستقل در حل این بحران ایفا کند.
در دوره نخست، یعنی اوایل شروع جنگ داخلی در سوریه، تأکیدات کشورهای اروپایی بر ضرورت کناره گیری بی قید و شرط بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، در قالب نشست های بی نتیجه «دوستان سوریه» و موارد مشابه نمود یافت که نتوانست هیچ نتیجه ای داشته باشد. در دوره دوم، اتحادیه اروپا عملاً خود را از محور تلاش های بین المللی در موضوع سوریه کنار کشیده و این جایگاه را کامل در اختیار آمریکا گذاشت تا از طریق گفت و گو و توافق با روسیه، این مسأله را حل کند.
اما اکنون به نظر می رسد در پی عدم موفقیت طرح های آتش بس مورد مذاکره مسکو و واشنگتن در سوریه و در شرایطی که همزمان، بحران انسانی ناشی از سیل پناهجویان به اروپا ادامه دارد، اتحادیه اروپا تصمیم گرفته نقش بین المللی خود را در حل و فصل بحران سوریه احیا کند.
با این حال، در این دوره جدید بر خلاف دوره نخست، واقعیت های میدانی سوریه و تحولات عرصه بین المللی این موضوع را برای بروکسل روشن کرده که بدون حضور قدرت های منطقه ای از هر دو طرف بحران سوریه، حل این معضل منطقه ای اما دارای ابعاد جهانی، ممکن نیست. در همین راستاست که موگرینی هم در جریان مذاکرات خود در تهران و هم پس از خروج از ایران، تا این حد بر نقش و اهمیت تهران در این موضوع تأکید می کند. گفتنی است، پس از تهران، وی عازم ریاض شد تا درباره همین موضوع با مقامات سعودی نیز به گفت و گو بپردازد.
افزون بر این موارد، سفر موگرینی و تأکیدات وی بر امکان پذیری یافتن راه حلی سیاسی برای بحران سوریه با مشارکت ایران را می توان یکی از تأثیرات مهم «برجام» و از میان رفتن بحران ساختگی هسته ای ایران، بر احیای نقش و جایگاه ایران در عرصه بین المللی ارزیابی کرد؛ بنابراین، می توان گفت تجربه مذاکرات موفق کشورهای اروپایی با ایران بر سر موضوع هسته ای، اینک به الگویی برای آن ها تبدیل شده که بر اساس آن، به این نتیجه رسیده اند که با مشارکت و حضور دیپلماتیک ایران، بهتر می توان در راستای حل و فصل مسائل غامض بین المللی حرکت کرد.
نظر شما :