درس‌های کودتا برای اردوغان

اردوغان باید بداند، مردم ترکیه نه در حمایت از وی، بلکه برای پاسداشت دموکراسی و حفظ ارزش های آن به خیابان ها آمدند.

به گزارش فارس، کودتای نافجرام نظامی در ترکیه، بامداد روز گذشته (شنبه) آغاز شد و پیش از ظهر نشانه های شکست آن کاملا هویدا شده بود.

عبدالباری عطوان، نویسنده معروف عربی، در پایگاه تحلیلی رأی الیوم به تبعات این کودتا و چرایی شکست آن و همچنین پیام های آن برای اردوغان پرداخت.

عطوان با بیان اینکه کودتای نظامی در ترکیه به علت عمق پیدا کردن تجربه دموکراسی در این کشور، شکست خورد، تأکید کرد: اما ترکیه به رهبری اردوغان تماما با اوضاع پیش از کودتا تفاوت خواهد داشت و به طور حتم تغییر خواهد یافت و در روزها و ماههای آینده خود را نشان خواهد داد.

این نویسنده مطرح عربی ادامه می دهد: اگر مخالفان دولت در کنار دولت قرار می گیرند و اگر ارتش در کنار مردم می ایستد و اگر دشمنان اردوغان به مقابله با کودتا می ایستند، تمام این ها به حساب حمایت از دموکراسی است نه حمایت از اردوغان و این اولین درس کودتا برای اردوغان محسوب می شود. درس هایی که اردوغان آن ها را فراموش کرده بود.

اردوغان که تمام بخش های اجرائی و قانون گذاری را به حیطه تسلط خود درآورده و مشغول سرکوب مخالفانش و برچیدن رسانه های سنتی و شبکه های اجتماعی شده بود؛ اکنون باید به خوبی بداند که در زمان بحران ها دقیقا به همین عناصر نیاز دارد. اردوغانی که به شبکه های اجتماعی از جمله فیس بوک و توئیتر پناه برد تا صدای خود را به گوش هوادارانش برساند، در حالی که مدتی پیش آن ها را مسدود کرده بود.

***

عبدالباری عطوان افزود: نکته بعدی در ارتش نهفته است، ارتشی که در مقابل کودتاگران ایستاد و فرمانده آن تأکید کرد که زمان کودتا کردن گذشته است و با این سخن بار دیگر بر اینکه ارتش ستون فقرات کشور است، صحه گذاشت و این موضعش باعث شد تا اعتماد مردم ترکیه بار دیگر به این نهاد جلب شود.

به اعتقاد عطوان در این جا نیز اردوغان باید نکته ای را مد نظر داشته باشد و اینکه جایگاه ملی ارتش و نقش آن در حراست از دموکراسی را از خاطر نبرد و در تصمیم گیری های خود با فرماندهان ارتش مشورت و هماهنگی کند.

وی در ادامه تأکید می کند: بر خلاف برخی که می گویند اردوغان با قدرت از این کودتای نافرجام بیرون خواهد آمد، باید بگویم که او ضعیف تر از هر زمان دیگر خواهد شد.

مبالغه نیست اگر بگوییم که او فهمیده است که سیاست های داخلی و منطقه ای او نتایج عکس داده و برای ترکیه خطر آفرین شده است؛ بنابراین تصمیم گرفته است که از عمده سیاست های داخلی و منطقه ای عقب نشینی کند و سیاست تنش صفر را با همسایگانش در پیش بگیرد تا خشم مردم و نظامی ها را فرو بنشاند.

به عنوان مثال نظامی ها خطرات سیاست های اردوغان در ایجاد تنش با کشورهای مختلف را به خوبی درک می کنند؛ نمونه آن درگیری با روسیه و در انتها هزینه هایی که برای بهبود رابطه با این کشور صرف شد یا ایجاد تنش در سوریه که خطرات آن رفته رفته وارد ترکیه می شود و مهم ترین نمونه آن ایجاد منطقه کُردی در شمال سوریه است.

در همین جا نزدیکی بین سوریه و مصر سرعت بیشتری خواهد یافت و «بینالی یلدیریم» نخست وزیر دو روز قبل از کودتا از قصد ترکیه برای بازگرداندن روابط با سوریه خبر داد که نشانه بسیار مهمی است. از سوی دیگر وزارت خارجه ترکیه معارضان دولت مصر و نزدیک به اخوان المسلمین را جمع کرده و از آن ها خواسته حملات خود علیه دولت مصر و دولت های شورای همکاری را کاهش دهند تا آنکارا بتواند روابط خود با قاهره را بهبود بخشد.

وضعیت اقتصادی هم که گل سر سبد افتخارات اردوغان محسوب می شد، این روزها بیش از هر روزی به تزلزل افتاده است و حوادث امنیتی متعدد، صنعت گردشگری 36 میلیارد دلاری این کشور را نابود کرده است و چهره ترکیه را از یک کشور با ثبات و مناسب برای سرمایه گذاری تغییر داده است.

سردبیر رأی الیوم در ادامه می نویسد: خطر کودتا در ترکیه همچنان از سوی بازیگران داخلی و منطقه ای وجود دارد و پایان نیافته است؛ مردم ترکیه که در کنار دولت برای مبارزه با کودتا بسیج شدند، در آینده نیز به هیچ وجه سرکوب و مصادره آزادی ها و سیاست های منطقه ای و بین المللی ترکیه را بر نخواهند تافت.