چرا داعش از ترکیه کینه دارد؟

زمانی که در سوریه جنازه سربازان داعش از میدان نبرد جمع می شوند، پاسپورت هایی که در جیبشان است عمولاً در ترکیه مهرخورده اند. هزاران نفر از ترکیه عبور می کنند تا به این گروه تروریستی بپیوندند.

به گزارش فرارو به نقل از نیویورک تایمز، با توجه به اسناد دادگاه و سازمان اطلاعات، جنگجویان داعش که با خانواده هایشان تماس می گیرند معمولاً از شماره های موبایل ترکی استفاده می کنند و زمانی که به پول نیاز دارند به دفاتر اتحادیه های غربی در جنوب ترکیه می روند.

از آغاز ظهور داعش از دلِ هرج ومرج جنگ در سوریه، ترکیه نقش مهم و پیچیده ای در این گروه ایفا کرده است. مهروموم هاست که این کشور پشت جبهه، مسیر حمل ونقل و بازار خرید داعش بوده است و در ابتدا به نظر می رسید که این مسائل ترکیه را از خشونت و حملات این گروه در امان نگه داشته است.

اکنون دولت ترکیه و مقامات غربی اعتقاد دارند در بمب گذاری های انتحاری روز سه شنبه فرودگاه استانبول رد پای گروه داعش دیده می شود و آن ها این حمله را به لیست در حال افزایش حملات این گروه به ترکیه در ماه های اخیر اضافه کردند.

تحلیلگران معتقدند ترکیه تاوان تشدید اقدامات علیه داعش را می دهد. تحت فشار روزافزون بین المللی، ترکیه سال گذشته شروع به بستن مرزها و دستگیری و تبعید افراد مظنون کرد.

همچنین تابستان گذشته، ترکیه به ایالات متحده اجازه داد از پایگاه هوایی اینجرلیک برای بمباران مناطق تحت تسلط داعش در سوریه و عراق استفاده کند.

جان برنان مدیر سازمان اطلاعات مرکزی در مصاحبه ای با یاهو نیوز گفت:" ترکیه در کنترل رفت وآمد جنگجویان ناموفق بوده. همچنین اکنون ترکیه جزئی از ائتلاف علیه داعش است که اجازه می دهد از خاکش برای حمله های هوایی به داعش استفاده شود. بنابراین داعش دلایل زیادی برای انتقام گرفتن دارد."

مایکل اسمیت تحلیلگر مسائل داعش می گویدپس از اینکه دولت ترکیه اجازه داد آمریکا از پایگاه هوایی اش در جنوب علیه این گروه استفاده کند، آن ها نیز هدف قراردادن ترکیه را آغاز کردند. پاییز گذشته داعش بر روی جلد نشریه خود (دابق) عکس اردوغان رئیس جمهور ترکیه را در کنار اوباما چاپ کرد.

از همان موقع بود که حملات داعش آغاز شدند؛ ازجمله بمب گذاری ویرانگر شهرستان سوروچ در جولای 2015 و آنکارا در ماه اکتبر. امسال نیز دو بمب گذاری انتحاری گردشگران استانبول را هدف قرارداد.

داعش تمام این حملات را ترتیب داد اما مسئولیت هیچ یک را به عهده نگرفت. با اینکه مقامات داعش را مسئول حمله به فرودگاه استانبول می دانند، اما در اخبار روزانه این گروه در روزهای سه شنبه و چهارشنبه هیچ اشاره ای به این بمب گذاری نشد. اما داعش در کانال رسمی خود در تلگرام عکسی از مبارزان در لباس های نظامی با سلاح های خودکار پست کرد که بر روی تپه دیر الزور سوریه ایستاده بودند.

برخی تحلیلگران معتقدند داعش سعی کرده با یک تیر دو نشان بزند: انتقام از ترکیه برای اقدام علیه اش و همزمان مبهم نگه داشتن موضوع تا از وارد شدن مستقیم به جنگ با کشوری که منافع عملیاتی زیادی برایش داشته، اجتناب کند.

بااین حال تغییرات واضحی ایجاد شده است.

اسمیت گفت: "از اواسط سال 2015، اشارات تحقیرآمیز به دولت اردوغان در تبلیغات داعش نشان می دهد که ترکیه در معرض خطر است. چنین شعارهایی قبل از حمله به اروپا نیز وجود داشت.
افزایش حملات تروریستی در اروپا، آفریقای شمالی، بنگلادش و منطقه قفقاز همگی با همین روند همراه بودند."

کینه داعش نسبت به ترکیه زمانی آغاز شد که این کشور به گروه های شورشی علیه بشار اسد در سوریه کمک کرد. داعش با دشمنان قسم خورده ترکیه می جنگید: جدایی طلبان کرد که در سوریه و عراق پناه گرفتند. متحدان غربی ترکیه را متهم کردند که در برخورد با داعش تردید دارد. حتی زمانی که حملات علیه داعش را در تابستان گذشته آغاز کرد، اقداماتش علیه کردها بیشتر و شدیدتر بود.

سیموس هیوز معاون مدیر برنامه افراط گرایی در دانشگاه جرج واشنگتن گفت که ترکیه در تلاش برای شناسایی الگوهای سفر از آمریکا برای پیوستن به داعش موفق نبوده است.

وی افزود: "اکثر افرادی که از آمریکا به داعش می پیوندند، مسیر ترکیه را انتخاب می کنند. بر اساس آمار، از 91 نفری که در آمریکا متهم به ارتباط با داعش هستند، 18 نفر از طریق استانبول بلیت خریداری کرده و 15 نفر نیز یا به ترکیه سفر کردند یا قصد این کار داشتند."

اعضای داعش با خانواده های نگران خود معمولاً با سیمکارت های ترکیه تماس می گیرند. تحقیقات نشان می دهد که دو تروریست که در اواخر سال گذشته در اتریش دستگیر شدند، از رابط خود در گروه از طریق دفتر اتحادیه غرب در ترکیه پول دریافت کرده بودند.

بولنت علیرضا مدیر پروژه در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی ترکیه گفت که این کشور و متحدان غربی اش در شناسایی خطر داعش سرعت کافی نداشته اند.

او گفت زمانی که گروه های شورشی در سوریه شروع به کسب قدرت کردند، ترکیه از سوی مقامات ترکی اجازه داشت که سلاح و داوطلبان را به اردوگاه های شورشی راه دهد.

وی افزود: "ترکیه در جدی گرفتن این مسئله سهل انگاری کرد. واضح بود که درست مانند طالبان در پاکستان، اگر ترکیه به این افراطی ها اجازه عبور و رفتن به سوریه را دهد آن ها به سازمانی تبدیل می شوند که نه تنها برای غرب، بلکه درنهایت برای خودش هم خطری بزرگ خواهد بود."