ایران عربستان را به زانو در می‌آورد

دیپلماسی ایرانی: برای ششمین سال است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را که در پی دیدارش با مقام های فعلی و سابق امریکایی نوشته است، منتشر می کند. امسال نیز بر اساس همان رویه دیپلماسی ایرانی تلاش دارد این یادداشت ها را ترجمه و منتشر کند. با این تفاوت که از لحاظ زمانی تلاش می شود نزدیک تر به زمان انتشار آن در روزنامه مرجع یعنی روزنامه النهار باشد و کاربردی ترین آنها در این جا انتخاب و منتشر شود. اهمیت این یادداشت ها در این است که به روز هستند و مطابق با تحولات جاری در منطقه تهیه شده اند و در آنها نکاتی مشاهده می شود که برای خوانندگان می تواند جذاب باشند. در این جا قسمت بیست و یکم آن را می خوانید: مقام سابق در دولت آمریکا که برای مدت طولانی بر سر عملیات صلح خاورمیانه و دیگر پرونده ها بسیار کار کرده است، گفت به نظرت اوباما در خاورمیانه و سوریه و مشکلات موجود در آن جا چه می توانست بکند؟ جواب دادم: «به صراحت بگویم که اطلاعات من و تو و ایرانی ها و دیگران تایید می کند که امریکا داعش را اختراع نکرده یا به وجود نیاورده است. اما وقتی که بر موصل مسلط شد و نگرانی هایی را برای ایران بر سر عراق به وجود آورد و وقتی که ایران ترسید که داعش مستقیما آن را تهدید کند، تلاش کرد به مذاکرات هسته ای سرعت دهد تا سر فرصت به مبارزه با داعش برود. برای همین اعتقاد دارم که داعش به کار خود ادامه خواهد داد چون که امریکایی ها می خواهند که کاملا از بین نرود، بلکه از مرحله ای به مرحله دیگر وارد شود، برای این که در هر مرحله فایده ای برای تیم های طرف مبارزه با آن در منطقه دارد، به ویژه که بعضی از آنها به نیابت یا بعضی وقت ها مستقیما با روسیه می جنگند. اما به مصلحت امریکا و جهان نیست که داعش به شدت تندرو باقی بماند حالا چه در رقه چه در موصل چه در هر جای دیگر. باید بر آن غلبه کرد و شکستش داد. این اتفاق هم خواهد افتاد اما با زمان بندی امریکایی . بعد از آن هم یک گروه تروریستی باقی خواهند ماند و مثل القاعده کار خودش را خواهد کرد تا این که بعدا به تدریج ضعیف شود. بگذار به تو بگویم که اوباما می توانست قبل از ظهور داعش و جبهه النصره و گروه های افراطی این چنینی که بیایند و بر امور مخالفان حکومت بشار اسد مسلط شوند، بدون این که نیروی زمینی امریکایی به سوریه بفرستد، بر کشورهای عربی و اسلامی مثل ترکیه و عربستان و دیگران فشار بیاورد که به جای حمایت از این گروه های تروریستی بر یکپارچه کردن سیاسی مخالفان سوری مبادرت بورزند و از ارتش آزاد حمایت کنند که در اردوگاه پناهندگان سوری در ترکیه 20 هزار نفر نیرو دارد و در اردوگاه های اردن نیز 7 هزار نفر نیرو در اختیارش است. اگر اوباما این کار را کرده بود نه داعشی به وجود می آمد و نه اعتراض های سوریه این قدر ادامه می یافت و اهدافش به جای آن که طایفه ای و مذهبی و دینی باشد، اهداف ملی می شد. اما این کار را نکرد و به این کشورهایی که اسمشان را آوردم اجازه داد برای نفوذ در میان مخالفان سوری و اعتراض های موجود در این کشور دخالت کنند و شاید هم ندانسته آنها را این قدر بزرگ کنند و پر و بال دهند که به این دیو وحشتناک فعلی تبدیل شوند. در آخر بگذار این را هم به تو بگویم که عربستان بعد از جنگ یمن، حالا هر نتیجه نظامی ای که برایش به دنبال داشته باشد، متحول خواهد شد، به دلیل این که وارد وضعیت جدیدی می شود، مسبب این تحول هم ایران خواهد بود. ایرانی که تضعیف و تحقیرش کرد. ایران همچنین به همراه دیگران مسئول فروپاشی نظامی فعلی منطقه ای است که 100 ساله بود بر منطقه حاکم بود. منطقه ای که الآن فروپاشیده و در حال تکه تکه شدن است و هیچ کس نمی داند نظام جایگزین آن چه خواهد بود و آیا برای مردم این منطقه مفید خواهد بود یا نه بر عکس به ضررشان تمام خواهد شد. این را هم بگویم مشکل اعراب این است که بر این باورند که می توانند با پول حمایت کشورهای بزرگ را بخرند. در حالی که کشورهای بزرگ نمی پذیرند چنین کاری با آنها بکنند. شاید کشورهای ثروتمند عرب اخیرا فهمیده باشند که آن چه فکر می کردند اشتباه بوده است. امریکا آنها را به حال خود رها می کند تا در سوریه و یمن و لیبی و عراق هر خرابکاری که می خواهند انجام دهند. پاکستانی که عربستان از "الف" تا یا "ی" طرح هسته ای اش را حمایت کرد و تمام پولش را داد حاضر نشد برای کمک به آن ارتش زمینی به یمن بفرستد، همان کاری که مصر هم کرد.»

بعد از آن به سراغ یکی از مقامات مهم در داخل کاخ سفید که بر روی عملیات صلح اسرائیلی – فلسطینی – عربی کار می کرد و از نزدیک با دو موضوع ایران و سوریه تعامل دارد، رفتم. در ابتدای دیدارمان صحبت از انتخابات امریکا شد. پرسیدم: نتیجه این چیزهایی که هر روز در تلویزیون و اخبار درباره انتخابات امریکا می شنوم چه خواهد شد؟ جواب داد: «از این اتفاق ها بارها در گذشته افتاده است، در دهه سی و شست نیز همین اتفاقات را شاهد بودیم. خیلی ها هنوز جورج والاس، تندروی دست راسی را که به شدت عقاید نژادپرستانه علیه امریکایی های سیاه پوست داشت را به یاد دارند. اما در امریکا نهادهایی هست که می توانند هر موضوع و مشکلی را حل و فصل کنند. دونالد ترامپ نتیجه حکومتی است که می گوید علیه او است و علیه اظهارات و مواضع انتخاباتی اش موضع می گیرد. خودش را جمع کرد و ثروت کلانی به دست آورد و کارهای مهمی را در سایه نظامی که خودش می گوید نظیر ندارد، انجام داد.» نظر دادم: «این نگرانی وجود دارد که بعد از اظهارات ترامپ که می گوید باید طرفدارانش علیه مخالفان تظاهرات کنند حوادث خشنی به وجود آید، او در حال تحریک افراطی هواداران انتخاباتی اش است.» نظر داد: «خشونت همیشه مشکل بوده است. اما نهادها بسیاری از مشکلات را حل می کنند. پیروزی امریکا در آن چیزی است که اوباما اخیرا در کوبا گفت: آزادی و دموکراسی به امریکایی های کوبایی تبار اجازه داد که برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری امریکا تلاش کنند، همان طور که به زنان و مردان سوسیالیست مثل هیلاری کلینتون و برنی سندرز اجازه داد وارد رقابت های انتخابات ریاست جمهوری امریکا شوند. آیا مصاحبه اوباما با گلدبرگ را دیدی؟» جواب دادم: بله. گفت: «رئیس جمهوری یک سری توجیه های غیرقابل قبول کرد. مثلا جایی که گفت سلاح شیمیایی خط قرمز اوست. با توجیه آن اشتباه کرد. می توانست اوباما بگوید نمی خواهم ارتش به سوریه بفرستم و سلاح شیمیایی موجود در آن جا را خطر می بینم، دیگر توجیه لازم نیست اما او توجیه کرد که به نظرم اشتباه بود.»

ادامه دارد...