بریتانیا به مارگارت تاچری جدید نیاز دارد

نویسنده: دیوید ایگناتیوس 

دیپلماسی ایرانی: مارگارت تاچر جوان را تصور کنید؛ سیاستمداری که عمیقا به ترتیبات سیاسی مستقر بی اعتماد است و کاملا با خستگی و ناامیدی طبقه متوسط همدردی می کند. این تصویر خلاصه ای از آن چیزی است که بریتانیا پس از انتخابات سه شنبه به آن نیاز خواهد داشت.

دوستان بریتانیا و اروپا باید دست بردارند از وانمود کردن به این که حمایت از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا نتیجه بیگانه هراسی و ملی گرایی احزاب دست راستی است. طبق نظرسنجی های انجام شده، تقریبا نیمی از کشور از خروج از اتحادیه حمایت می کنند و همه آن ها را نمی توان فریب خوردگان مرتجع دانست.

علت عدم محبوبیت اتحادیه در اروپا با علت عدم محبوبیت آن در سایر کشورهای این قاره یکسان است؛ مردم به اتحادیه به مثابه پروژه مالی و سیاسی نخبگانی می نگرند که نظر افکار عمومی در آن لحاظ نمی شود. ممکن است ناسیونالیسم شعاری ارتجاعی تلقی شود، اما این واقعیت همچنان پابرجاست که بسیاری از مردم به شدت به کشور خود احساس تعلق دارند.

این حس میهن پرستی را نمی توان حذف کرد، اما باید در مدرن کردن آن کوشید. اینجاست که به مارگارت تاچر مدرنی نیاز است؛ به یک سیاستمدار بریتانیایی کمی سرکش فکر کنید که می تواند یک هدف مشترک با اروپاییان هم فکری پیدا کند که از تعیین تکلیف از سوی بروکسل خسته شده اند.

تاچر توانست نسل پیشین نخبگان در بریتانیا را دستخوش تحول بزرگی کند. وقتی که وی به نخست وزیر بریتانیا در 1979 رسید، این کشور هنوز درگیر نظام طبقاتی بود. این نظام وضع موجود محافظه کارانه را در هر دو سو، یعنی هم قدرت حزب اشرافی توری و هم روسای اتحادیه تجاری حزب کارگر را حفظ می کرد. دو حزب با هر اصلاحی که قدرت آنها را به چالش می کشید، مخالف بودند.

تاچر وضع موجود را به چالش کشید. وی اعتصاب اتحادیه ملی کارگران معدن در دهه 1980 را در هم شکست و با بازتنظیم قواعد و مقررات بخش مالی برتری جهانی انگلیس را احیا کرد. به نظر می رسد که بریتانیا در سال های اخیر عقب گرد داشته است. دیوید کامرون، رهبر حزب محافظه کار که فارغ التحصیل کالج اتون است در شکل و عملکرد نمود امروزی نخبگان حزب توری است. جرمی کوربین رهبر حزب کارگر نیز به همین صورت رجعت به شکل دست چپی حزب خویش است.

مفیدترین بخش بحث خروج از بریتانیا این است که اکثر بریتانیایی های جوان ذاتا اروپایی و حامی ابقا در اتحادیه به نظر می رسند. آنها در یک اقتصاد جهانی بزرگ شده اند که در آن مردم از شغلی به شغل دیگر و از کشوری به کشور دیگر جا به جا می شوند. یک نظرسنجی اخیر از سوی گاردین نشان می دهد که 56 درصد از رای دهندگان بین 18 تا 34 ساله خواستار باقی ماندن در اتحادیه و 39 درصد خواهان خروج از آن هستند. در مقابل، 55 درصد از افراد 65 سال به بالا حامی خروج از اتحادیه هستند.

دیگر بررسی ها هم نکات مشابهی را می رسانند: هر چه میانگین سنی مردم بریتانیا بیشتر می شود، عدم اعتماد آن ها به اتحادیه هم افزایش می یابد. این می تواند در کنار آسیب های اقتصادی، بزرگترین خطر در کمین کمپین حمایت از خروج بریتانیا از اتحادیه باشد. این موضوع می تواند آینده کشور را به جمعیت مسن و بیشتر محافظه کار آن پیوند دهد.

رهبری اتحادیه اروپا در بروکسل به خاطر بی اعتباری اتحادیه مقصر است. عدم برخورداری از ابزارهای حکمرانی واقعی باعث شده است که اتحادیه فقط حول قوانین و قواعد حاشیه ای دور بزند و موضوعات مهم نظیر امنیت مرزها و نظم مالی را به دیگران واگذار کند.

آلمان در صدر این ترتیبات نه چندان مستحکم قرار دارد. اروپا در آغاز راه تحول خود قرار گرفته است. به گفته یکی از مقامات رسمی آلمان آنچه در مورد همه پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه عجیب است، نزدیکی بهترین و بدترین سناریوهای ممکن است. به عبارتی صرف نظر از خروج بریتانیا از اتحادیه یا رای به ماندن در اتحادیه، این تشکیلات باید دستخوش تغییر شود.

حامیان اتحادیه اروپا خواهان فدرالیسم گسترده تر هستند، اما این مهم مستلزم واگذاری بیشتر قدرت ملی است که هیچ کشور به جز آلمان و فرانسه خواهان آن نیستند.

به جای عزاداری برای از دست رفتن اتحادیه اروپا در شکل قدیمی خود، سیاستمداران جدید در بریتانیا و در کل قاره اروپا باید به تغییر فکر کنند.

منبع: واشنگتن پست / ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایارنی / 25