ترامپ جهان را به چین تقدیم می‌کند؟

نویسنده: دیوید ایگناتیوس

دیپلماسی ایرانی: «وو جون» مفسر تلویزیون هنگ کونگ به درستی اشاره کرده است که ترامپ، علی رغم همه مواضعی که علیه چین می گیرد، می تواند بهترین گزینه برای این کشور باشد. ریاست جمهوری ترامپ می تواند راه را برای سلطه استراتژیک چین در منطقه آسیا و هر کجای دیگر باز کند.

وو جون در سخنان خود به مشی مرکانتیلیستی ترامپ و احتمال مذاکره و توافق اقتصادی میان ترامپ و جینپینگ بدون در نظر گرفتن دغدغه های حقوق بشری اشاره می کند. به گفته وی: «حزب جمهوری خواه عمل گراتر است و از آنجایی که ترامپ یک تاجر است، منافع تجاری خود را بر هر چیزی ارجحیت خواهد داد.»

اما از چشم اندازی دیگر می توان گفت که ترامپ در صورت موفقیت راه توفق چین را هموار می کند. سیاست های وی با روایت چین از دنیا مطابق است و بنیان های قدرت آمریکا در آسیا را تضعیف کرده و منجر به تقویت خیزش چین می شود.

در ابتدا از تاثیر پیروزی ترامپ در این انتخابات بر جهان اسلام آغاز می کنیم. به گفته مدیرعامل یکی از شرکت های بین المللی آسیای جنوبی 1.6میلیارد نفر مسلمان در جهان وجود دارند که آنچه ترامپ در مورد ممنوعیت ورود مسلمانان به آمریکا گفته است را فراموش نخواهند کرد. به گفته وی مسلمانان از آمریکایی که رئیس جمهور آن ترامپ باشد روی خواهند گرداند و این موضوع محدود به مسلمانان عراق و سوریه نخواهد بود. نافع این تغییر توازن جهانی بدون شک چین خواهد بود.

اوباما اخیرا به تاثیرات منفی نظرات ترامپ روی امنیت ملی آمریکا اشاره کرده است. به گفته اوباما منزوی و تحقیر کردن مسلمانان به این معناست که باید برخورد متفاوتی با آنها برای ورود به آمریکا صورت بگیرد و این اقدام نه تنها خیانت به ارزش ها و هویت آمریکاست، بلکه باعث دور شدن مهم ترین متحدان آمریکا در مبارزه به افراط گرایی خشونت طلب می شود. سیاست اول آمریکا نیز باعث می شود که این کشور هر چه بیشتر از جایگاه رهبری جهانی خود فاصله بگیرد و این به نفع چین خواهد بود. مهم ترین مثالی که می توان به آن اشاره کرد بی توجهی ترامپ به توافق ترانس پاسیفیک است. به گفته  نخست وزیر سنگاپور، عدم موفقیت آمریکا در تصویب پیمان ترانس پاسیفیک، باعث تقویت قدرت چین و سخت شدن شرایط تجاری برای کالاها و خدمات آمریکا خواهد شد.

چین پیش از این اقدام به شکل دهی به شبکه اقتصادی و نفوذ سیاسی خود در منطقه کرده است. به نحوی برنامه های چین یادآور نهادهایی است که در سال های پس از 1945 آمریکا سلطه خود را بر اساس آنها پی ریزی کرد. پکن به جای صندوق بین المللی پول و بانک جهانی، بانک سرمایه گذاری آسیا را مطرح کرده است. بر اساس مطالعات انجام شده از سوی موسسه بروکینگز این بانک می تواند ظرف پنج سال مبلغ 2 میلیارد دلار به صورت سالانه به امر توسعه منطقه ای تخصیص دهد. این مبلغ تقریبا برابر با وام هایی است که بانک جهانی ارائه می دهد.

چین برای مقابله با انترناسیونالیسم آمریکایی، طرح های مخصوص خود را دارد که با طرح مارشال در دوران جنگ سرد قابل مقایسه است. برنامه چین برای اشاعه سلطه زمینی و دریایی نیز قابل توجه است و با نام «یک کمربند، یک جاده» خوانده می شود. به گفته مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی، چین پیش بینی شبکه های زیرساختی و نقل و انتقال از چین تا مسکو و روتردام را در مسیر زمینی و در امتداد آسیای جنوب شرقی تا سواحل آفریقا در مسیر زمینی کرده است.

به گفته « فرانسیس فوکویاما» استاد دانشگاه استفورد، اگر سیاست یک کمربند، یک جاده مبین انتظارات سیاستگزاران چینی باشد، کل اوراسیا از اندونزی گرفته تا لهستان در نسل آتی متحول خواهند شد.

لحن مورد استفاده چین شباهت زیادی دارد با آنچه در دوران توسعه آمریکا از آن با عنوان «سرنوشت محتوم» یاد می شد.

شعار ترامپ مبنی بر «دوباره ساختن آمریکا» نیز شعاری نامنسجم است، زیرا توام با نگاه به درون و سیاست های واکنشی است. این سیاست بیش از آن که برنامه ای واقعی برای رشد و سرمایه گذاری باشد، بیشتر شبیه یک عملیات امتیازدهی است. برنده این بازی نیز بی شک چین خواهد بود.

منبع: واشنگتن پست / ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 25  

انتشار اولیه: دوشنبه 17 خرداد 1395 / انتشار مجدد: شنبه 29 خرداد 1395