سوء استفاده ترکیه از بحران پناهندگان

دیپلماسی ایرانی: آنکارا تلاش می کند از سختی های شدید پناهندگان سوری که از جنگ فرار کرده اند تا به دستاوردهای اقتصادی و سیاسی در برخی کشورهای اروپایی برسند، سوء استفاده کند و به بهانه تعامل با بحران انسانی به دستاوردهای سیاسی و اقتصادی در اتحادیه اروپا برسد. 

دولت اردوغان از موضع قدرت مذاکره می کند. تلویحا اروپایی ها را تهدید می کند "قاره اروپا پر از پناهنده می کند اگر به فهرست مطالبات سخاوتمندانه به آن عمل نکنند، باید به سقف کمک ها سه میلیارد یوروی دیگر اضافه شود، اضافه بر سه میلیارد یورویی که قبلا تصویب شده بود که به ترکیه پرداخت شود، در مقابل حاضر می شود جلوی سیل مهاجرانی که از راه های غیر قانونی از ترکیه خود را به اروپا می رساندند، بگیرد." گزارش ها حاکی از آن است که اروپایی ها آمادگی قبول این شرایط را دارند تا شاید بتوانند جلوی مرگ افرادی که از طریق دریا به یونان می روند تا پناهنده شوند، گرفته شود.

نکته ثابت این توافق این است که "این نوع بازگشت" برای سوری ها داوطلبانه نیست، هیچ چیزی مانع از آن نمی شود که از ابزارهای نفرت و خشونت علیه آنها استفاده نشود. به معنای دیگر اروپا قرار است بر اساس اصل "شهروند سوری در برابر شهروند سوری" عمل کند، یعنی اتحادیه اروپا مستقیما می پذیرد از ترکیه پناهنده بپذیرد در مقابل ترکیه موافقت کند شهروندان سوری ای که وارد جزایر یونان شده اند به خاکش باز گرداند. البته طبیعی است که سوری ای که زندگی اش را به خطر انداخته و هر آن چه داشته را داده تا به اروپا برسد، حاضر نمی شود به عقب برگردد.

حق طبیعی کشورهای اروپایی است که مهاجرت به سرزمین هایشان را سازمان دهی کنند، و حقشان است که از امنیت و چارچوب اجتماعی و اقتصادی خود حمایت کنند، اما برای کشورهایی که دم از دفاع از حقوق بشر و آزادی ها می زنند تعجب آور است که به این شکل از مبادی خود دست بکشند و با دیگران ساخت و پاخت کنند. 

مطالبات ترکیه محدود به ملیاردها یورو نمی شود، بلکه خواستار لغو ویزا برای شهروندان ترکیه ای که می خواهند سفرهای کوتاه مدت به کشورهای عضو اتحادیه اروپا داشته باشند نیز شده است، همچنین ترکیه خواستار از سرگیری مذاکرات به چالش کشیده شده پیوستنش به اتحادیه اروپا شده است. این پیشنهادها به گفته داوود اوغلو می تواند پناهندگان را نجات دهد و جلوی قاچاق انسان ها را بگیرد، همچنین "نویدبخش دوره تازه ای از روابط میان بروکسل و آنکارا" باشد. اما آن چه مسئولان ترک به آن اشاره نمی کنند و سازمان امور پناهندگان سازمان ملل برای آن زار می زند، سرنوشت پناهندگانی است که به ترکیه باز می گردند، این سازمان خواستار دادن تضمین برای حفظ حقوق ویژه پناهندگانی که از اروپا یا یونان عودت داده می شوند، شده است.

در نشست بروکسل که ماه گشذته برگزار شد و در آن مقام های اروپایی از جمله جان کلود یونکر، رئیس مذاکره کننده اروپا و دونالد تاسک، رئیس شورای اروپایی حضور داشتند و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در آن حاضر شده بود، وی اروپایی ها را تهدید کرد که هزاران پناهنده را از مناطق مورد منازعه روانه اروپا می کند اگر اروپا در سریعترین زمان ممکن به مطالبات ویژه ترکیه از جمله مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا و لغو ویزا برای شهروندان ترکیه ای جامه عمل نپوشاند. اگر سیاست تنها محرک ترکیه در پرونده امور پناهندگان است، برای اروپا خجالت آور است که جان زنان و کودکان و سالخوردگان را بازیچه شطرنج سیاست جهانی قرار دهد.


منبع: النهار / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11