ایران در قبال عربستان احساسی عمل نمی کند

سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در گفتگویی تلویزیونی موضوع تنش در روابط ایران و عربستان را تشریح کرد.
به گزارش خبرآنلاین حسین جابر انصاری که به برنامه نگاه یک رفته بود صحبت های خود را با تحلیل چرایی صدور حکم اعدام شیخ نمر آغاز کرد. 
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان صحبت های خود را اینگونه آغاز کرد: عربستان در شرایطی خود را تعریف می کند که ایجاد تنش و بحران به موجودیت آن کمک می کند. عربستان چند سالی است که در سیاسیت تاریخی خود خارج شده و نوعی سیاست پرخاشگرانه را در پیش گرفته است. اگر تصویر عمیقتری را بخواهیم پیدا کنیم منطقه غرب آسیا پس از فروپاشی صدام دچار تحولاتی شده است.عربستان تا یکی دو دهه گذشته نماد حفظ اوضاع موجود بوده است. این کشور به عنوان تلاشگری که تلاش داشته تا وضع موجود را حفظ کند. پس از سرنگونی صدام عمق تحولات در منطقه تغییر یافته و عربستان ادامه سیاست های قبلی خود را متصور نشده و سیاست جدید مبارزه در تمامی جبهه ها است.
وی اشافه کرد: عربستان از سویی تعریفی بیش از واقعیت از خود دارد و از سوی دیگری به کنشگر منفعل وارد بازی کرده است و عربستان با مجموعه ای از روابط داخلی و منطقه ای مواجه است و به طور همزمان در حال مبارزه با آن است. در زمینه جانشینی با چالشی مواجه است و هم اکنون در حال مواجه با انتقال قدرت از نسل اول به نسل بعدی است. در درون عربستان در حالی نقل و انتقال تاریخی در جریان است که دو جریان در حال تاثیرگذاری است و یک جریان اجتماعی در این کشور وجود دارد که از القاعده و گروه های تروریستی حمایت می کند و با وجود دادوستد با دولت اما زاویه ای نیز با جریان حاکم بر این کشور وجود دارد. اما به موازات این جریان، جریان دیگری در عربستان در حال شکل گیری بوده که درخواست برای عدالت و اصلاحات در این کشور است. جزیی از این جریان نیز جریان اقلیت های این کشور هستند که شیعیان نیز در میان آنها قرار دارند.
وی اضافه کرد: حمله به سفارت عربستان در تهران به هیچ عنوان قابل دفاع نبوده و محکوم است اما عربستان سعودی سال ها است که در مسیر بحران آفرینی و تنش آفریینی در منطقه گام بر می دارد و از هر حادثه ای به دنبال بحران آفرینی است. به نظر می رسد که با اقدامات تحریک آمیز پی در پی در تصورات آنها بوده که احتمال اتفاقاتی وجود دارد به همین دلیل به محصی که این اتفاق افتاد گویی منتظر آن بوده و بلافاصله نیروهای خود را جمع کردند. من فکر میکنم که آنها متصور بودند که اجرای این حکم اعدام واکنش هایی را به همراه خواهد داشت. در حالت طبیعی دولت ها تلاش می کنند که تنش ها و بحران را جمع آوری کنند. در سطح منطقه ای، مجموعه روندها به گونه ای است که آنها را نگران کرده است. در وضعیت جدیدی که در عراق و در دیگر کشورهای عربی روی داد و هم قدرت گیری ایران به عنوان دولتی که عربستان همواره خود را در مقابل آن تعریف کرده، مجموعه این وضعیت برای عربستان قابل قبول نبوده است و عربستان خط ایجاد تنش و بحران آفرینی را دنبال و فکر می کند که می تواند عقربه زمان را به بیش از یک دهه پیش باز گرداند تا مزایای نسبی پیش را برای خود تعریف کند.
جابری انصاری درباره انتقادها از وزارت امور خارجه درباره روابط با عربستان پس از حوادث منا و اعدام شیخ نمر گفت: تحلیل ما از روابط عربستان این است که به دنبال افزایش تنش ها است اما ایران دقیقا خود را در نقطه مقابل تعریف می کند. ایران با مجموعه بحران هایی که عربستان در داخل با آن مواجه است ، مواجه نبوده و از موضع اقتدار بوده و صاحب یک نظام مشروع مردمی است و ایران یک کشور در حال پیشروی است و ایران روند های پیرامونی خود را درک کرده و در چارچوب آن خود را وفق دهد. ایران در سطح بین المللی در مسیری در حال حرکت است که فضای تنفسی بهتری را فراهم کرده است. در چنین شرایطی ایران به دنبال تنش آفرینی و بران آفرینی نبوده و روابط خود را برا اساس منافع استراتژیکی تعریف می کند هر چه آنها با پرخاشگری بیشتر مسیر را طی می کنند اما ما به ذدنبال این جاد آرامش در منطقه هستیم و به هیچ وجه تمایل نداریم که با همسابگان خود در شرایط بحرانی باشیم و ما نیازمان دقیقا در نقطع مقابل عربستان که ایجاد تنش و بحران آفرینی است قرار دارد اما اینکه افکار عمومی ما نگران از برخی روندها بوده درست است. هم حوادث منا و هم اعدام آیت الله نمر مارا نگران کرده اما برخورد با تدبر باید باطل اسحر اقدامات عربستان باشد اگر قرار باد ما نیز ادبیات و استراتژی آنها را در پیش بگیریم روند آنها را طی گرفته ایم.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در ادامه این گفت وگوی خبری گفت: ما خود را در موضع و موقع یک کنشگر منفعل تعریف نمی کنیم ایران هرگز خود را در یک وضعیت بحرانی تعریف نمی کند به هر اندازه که یک بازیگر خود را غرق در بحران ببیند کنش های منفعلانه آن افزایش می یابد. عربستان به دلایل متعدد خود را در وضعیتی می بینید که برای بازگشت به وضع سابق و حفظ موجودیت باید به این شکل با همه روند ها درگیر شود. ما چون خود را در وضعیت اضطراری نمی بینیم دلیلی برای سیاست تند ندیده و سیاست ها را با عقلانیت دنبال می کنیم. بعد از سقوط صدام عربستان وضع جدید در عراق که مبتنی بر انتخابات مردم باشد را به رسمیت نشناخت. عربستان به جنگ این واقعیت آمد و سفارت خود را در عراق بست و با حمایت از جریان های تروریستی و جنگ طائفه ای و نژادی تلاش کرد تا این وضعیت استقرار نیافته و برگردد به وضعیت سابق اما با همه این تلاش ها و ایجاد بی ثباتی در منطقه در اولین روز آغاز سال جدید میلادی دوباره سفارت خود را در عراق باز کرد. عربستان از یک اشتباه به یک اشتباه دیگر روی آورد. عربستان در حالی که هنوز در بحران یمن گرفتار است سعی می کند که دوباره سفارت خود را در عراق باز کند اما جنگ سفارت خانه ها را با ایران آغاز میکند. عربستان آنچنان روند وقایع را علیه خود می بیند که تلاش می کند با پرخاشگری و حادثه در پی حادثه اقدامات خود را تدبیر کند اما این اقدامات زمینه را برای بحران های جدید را ایجاد می کند.
وی افزود: بدون تردید عربستان در این بازی برنده نخواهد شد. بسیاری از کشورهای منطقه و جهان نسبت به اقدام عربستان موضع خود را نشان دادند و به دلایل عقلانیت و تدبیر مخالفت خود را در سطوح مختلف نشان دادند و دیر یا زود عربستان مجبور می شود که واقعیت های پیرامونی خود را بپذیرد و برنده جنگ سفارت ها نخواهد شد. عربستان هنوز در حال جنگیدن برای انکار واقعیت ها است. به جنگ واقعیت ها رفتن برنده نخواهد داشت. عربستان به جای جهت دادن به وقایع به جنگ با این وقایع پرداخته است.
جابری انصاری اضافه کرد: نوع زاویه برخورد کشورها به این مسئله، نوعی نگرانی ازخارج شدن حوادث در کنترل بوده و به نظر می رسد. عربستان در جنگ با یکی از فقیرترین کشورهای منطقه نتوانسته در مفهوم استراتژی برنده این جنگ نبوده و بازنده این جنگ بوده و در تلاش است به گونه ای آبرومندنه خود را از وضعیت جنگ خارج کند. عربستان متاسفانه خود را در نقش سازنده تعریف نمی کند و در حال حاضر نقش تخریبی برای خود تعریف کرده است و تحمیل هزینه های گسترده بر دیگران دارد. ایران در تعامل با مجموعه کشورهای منطقه و جهان نباید به عربستان اجازه دهیم که هزینه های تخریب را برای منطقه افزایش دهد. عربستان کشوری است که چندان همراه ندارد. ائتلاف هایی که تشکیل داده ائتلاف هایی روی ورق است و باید کاری کنیم که عربستان تنها در برابر واقعیت ها قرار بگیرد.
وی کفت: عربستان تاریخ منفی گسترده ای در زمینه برخورد با اماکن دیپلماتیک ما دارد. عربستان در جنگ یمن بارها مناطق پیرامونی سفارت ایران را هدف قرار داده و گاه نقاطی از سفارت ایران را مورد هدف قرار داده است. نه تنها سفارت ایران بلکه سفارت عمان و سفارت روسیه را نیز مورد هدف قرار داده است. عربستان یک روز کامل اطراف سفارت ایران را مورد هدف قرار داده و مجموعه حملات آنها به سفارت آسیب هایی رسانده است. دولتی که در واکنش به حادثه ای که در برابر سفارتش قطع روابط را در پیش می گیرد نباید به سفارت دیگر کشورها حمله کند.
جابری انصاری اضافه کرد: دولت ها چه کوچک و بزرگ احترام خود را دارند و ایران در شبکه روابط بین المللی خود با بسیاری از کوچک و بزرگ ارتباط دارد و در صحنه حوادثی که اتفاق می افتد نباید متضمن توهین باشد. دولت سودان به هر میزان که مسائل داخلی آنها با مشکلات بیشتری مواجه می شود امکان اتکا آنها به برخی دولت های خارجی بیشتر می شود متاسفانه دولت سودان در سال های اخیر در وضعیت گلاویز بودن یا مواجه بودن با مجموعه ای از بحران ها مواجه بوده و بخش مهمی از خاک این کشور که سودان جنوبی بوده تسلیم شد و بخش مهمی از اراضی سودان تجزیه شد و این وضعیت در بسیاری از مناطق این کشور و در دارفور ادامه دارد و وضعیت اقتصادی این کشور نیز بسیار بحرانی است و به نظر می رسد که سودان در سال های اخیر توسط دلار های نفتی مورد تطمیع قرار گرفته و فکر کرده که در شرایط بحرانی به کمک های عربستان نیاز دارد و فکر کرده که به روابط خوب خود با ایران ایان دهد و به سوی عربستان گام بردارد. ما برخودرهای تندی با سودان طی دو سال اخیر انجام ندادیم و تلاش کردیم که به دولت سودان تفهیم کنیم که آنگه که به عنوان منافع خود تعریف می کنیم سرابی است که به شما فروخته می شود ولی متاسفانه دولت سودان در حوادث اخیر جزو دولت های معدودی بودند که به قطع روابط با ایران پرداختند.
وی گفت: عربستان خیلی تلاش کرد که در حلقه کشورهای پیرامونی خود به واکنشی علیه ایران ایجاد کند و حلقه دوم در سطح اتحادیه عرب و حلقه سوم در سطح جهان اسلام و در سطح چهارم در سطح کشورهای بین المللی است. کشورهای سطح چهارم کاملا درخواست عربستان را رد کردند و حلقه سوم نیز و کشورهای اسلامی هیچگونه همراهی با عربستان نشان ندادند و در سطح جهان عرب و در سطح شورای همکاری خلیج فارس نیز خواسته عربستان محقق نشد و چند کشور معدود به خواسته عربستان عمل کردند به طور مثال بحرین خود را تحت الحمایت عربستان تعریف کرده است. دولت کویت و قطر هم تنها سفرای خود را برای مشورت فراخواندند و در سطح جهان عرب نیز جنگ روانی را شروع کردند از جمله تونس و مصر و اردن را نام بردند که قطع رابطه کردند اما همه آنها موضع گیری کردند و گفتند که تصمیمی در تغییر روابط خود با ایران ندارند. اجلاسی که در ریاض برگزار شد اما مسائل ملموس قابل انداه گیری که عربستان به دنبال آن بود، حاصل نشد.