کری: ممکن است سوریه مثل عراق شود

وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد که هیچ کسی خواهان «از بین رفتن و نابودی» نهادهای دولتی در سوریه شبیه به آنچه در عراق دوره صدام انجام شد، نیست و به همین دلیل «اگر شما نمی خواهید دولت شکسته شود، نمی توان خواستار ترک فوری قدرت توسط اسد شد».

به گزارش فارس، جان کری در یک مصاحبه مفصل به موضوعاتی از قبیل مذاکرات هسته ای ایران، بحران سوریه و مذاکرات سازش پرداخت.

وزیر خارجه آمریکا در مصاحبه با «نیویورکر» با اشاره به لزوم ازسرگیری مذاکرات بین اسرائیل و تشکیلات خودگردان علی رغم مخالفت ها در میان هر دو طرف گفت: «من احساساتی که در پشت این(مخالفت ها) هست را می فهمم».

کری با اشاره به مشکلات موجود در مذاکرات سازش گفت: «اگر این موضوعات ساده بود مدت ها قبل حل می‎ شد. البته من همچنان اعتقاد دارم که راه رو به جلو و راه حل وجود دارد که این هم برای اسرائیل و هم فلسطینیان و همچنین منطقه خوب خواهد بود».

او با هشدار درباره شکست مذاکرات سازش هم تصریح کرد: «هیچ کسی نمی داند چه پیش می آید. راه جایگزین(به جای مذاکرات) آن است که شما بنشینید و امور و مسائل بد شود. حزب الله بیشتری و حملات راکتی بیشتری وجود خواهد داشت و همه اینها به یک جهت هدف گرفته خواهند شد».

کری خطاب به تل آویو افزود: «در آن موقع چه خواهد شد؟ شما یک قلعه نظامی بزرگ خواهید بود؟ خوب منظور من این است که این راهی برای زندگی نیست. از نظر من این یک موضوع بسیار هوشمندانه تر و استراتژیک تر خواهد بود که شما یک تئوری درباره نحوه حفظ دولت یهودی داشته باشید و اینکه چطور آن یک دموکراسی و گهواره ای برای جهان باشد جایی که همگان وقتی اسرائیل درست شد، رویای آن را داشتند».

کری در پاسخ به خبرنگار آمریکایی که پرسید آیا او تصور آن را دارد که دولت اسرائیل به پایان می رسد، گفت: «نه من اعتقاد ندارم که این موضوع حادث می شود. موضوعی که وجود دارد این سوال است. آیا دموکراسی خواهد بود؟ آیا دولت یهودی خواهد بود؟ یا اینکه یک دولت واحد با دو سیستم خواهد بود که در آن رفتار سفت و سختی با فلسطینیان خواهد شد؟ چون اگر به آنها اجازه رای بدهید این به معنای حذف دولت یهودی خواهد بود؟»

او ادامه داد: «من نمی دانم. من جواب این سوالات را ندارم اما مشکل اینجا است که آنها(فلسطینیان و اسرائیلی ها) هم جواب آنها را ندارند و همینطور آنهایی که فرض بر آن است که جواب آنها را داشته باشند، پاسخی ندارند. پاسخ آن نیست که در کرانه باختری به ساخت و ساز ادامه داده و منازل آنهایی که شما می خواهید با آنها صلح کنید را خراب کنید و وانمود کنید که این راه حل است».

وزیر خارجه کنونی آمریکا و زمانی که سناتور بود بنا به خواست اوباما در سال 2010 چندین دیدار با رئیس جمهور سوریه داشت.

این روزنامه نوشت: «دولت(آمریکا) از کری خواسته بود که ببیند چه نوع توافقی بین اسرائیل و سوریه می توان ایجاد کرد. اسد ابراز نگرانی کرده بود که انزوای اقتصادی سوریه و بیکاری فلج کننده آن، در حال ایجاد زخم بزرگی  بوده و اینکه رژیم او شاید با یک شورش به رهبری بنیادگرایان ساقط شود. ولید المعلم به یکی از مشاوران کری گفت که "اگر ما در باز کردن و توفیق اقتصادمان موفق نشویم، شما شاید به اینجا بیایید و 10 سال بعد با ملا اسد دیدار کنید».

در ادامه این مطلب هم آمده است: «اسد به کری گفت که به منظور صلح با اسرائیل او باید بلندی های جولان را داشته باشد سرزمینی که سوریه در جنگ 1967 آن را از دست داد. کری در جواب گفت برای اینکه این موضوع درنظر گرفته شود، سوریه باید مسیر ترانزیت و تسلیحات از راه سوریه به حزب الله لبنان و حماس در غزه را متوقف کند».

جان کری در این باره به «نیویورکر» گفت: «ما اساسا یک پیغام قوی به او دادیم که "شما بهتر است این را متوقف کنید". البته من با او در تعامل بودم چونکه او می خواست درباره یک موضوع دیگر- رابطه با اسرائیل در آینده- صحبت کند. فکر نمی کنم تاکنون در این باره علنا صحبت کرده باشم و مدرک این موضوع، نامه ای است که من همچنان دارم نامه ای که او نوشته و امضا کرد و پیشنهاد ساختاری را داد که بر اساس آن او آماده به رسمیت شناختن اسرائیل، داشتن سفارت، صلح با اسرائیل، توافق بر سر جولان و غیره بود».

به ادعای کری، این موضوع در یکی از سفرهای بنیامین نتانیاهو به واشنگتن مورد بحث قرار گرفت اما نخست وزیر اسرائیل در کاخ سفید گفت که او نمی تواند چنین کاری را بکند.

به گفته کری در یکی از مراسم های شام او با بشار اسد در دمشق، رئیس جمهور سوریه درباره رشد بنیادگرایی در جامعه این کشور هشدار داده و گفته بود که مادر او دیگر نمی تواند با دامن به مسجد محلی برود.

وزیر خارجه آمریکا به نقل از رئیس جمهور سوریه همچنین گفت: «ما خواهان آن هستیم که کشوری سکولار باشیم و نمی خواهیم غرق(یک جامعه ضد سکولار) شویم».

کری درباره رئیس جمهور سوریه تصریح کرد که او «اشتباهات بسیار بزرگی کرد و من فکر می کنم این اشتباهات سلب کننده و نفی کننده صلاحیت او بودند».

او در بخش دیگری از این مصاحبه مفصل درباره آینده مذاکرات برای حل بحران سوریه گفت: «معتقدم که هنوز هم می توان سوریه را یکپارچه کرد اما این آخرین نشانه گیری و تلاش است. فکر می کنم اگر شما نتوانید این کار را بکنید، سوریه شاید به مناطق محصور شده تبدیل و تکه تکه شود چیزی مثل عراق و من منظورم این است که اتفاقات زیادی می تواند بیافتد. امروز، این جنگ های سی ساله(مذهبی در اروپا) نیست اما اگر با فرایند صلح یا با یک راه حلی مانع تشدید آن نشویم، می تواند تبدیل به یک نوع جنگ سی ساله بشود چون می تواند به یک آتش تما عیار سنی-شیعه بدل شود».

در بخشی از گزارش «نیویورکر» به گفتگوهای پرتنش بین وزیر خارجه آمریکا و همتای ایرانی او در مذاکرات «لوزان» به ویژه بر سر تاسیسات فردو یادآوری شده است.

در این بخش آمده است: «کری (از ظریف) پرسید "چرا شما اینقدر (به فردو) اهمیت می دهید؟ شما تاسیساتی در جاهای دیگر دارید"».

به گفته این پایگاه آمریکایی، وزیر خارجه ایران در پاسخ گفت که دلیل اهمیت به فردو مقاوم بودن آن در برابر حملات احتمالی آمریکا و اسرائیل است اما با این جواب کری مواجه شد: «نمی خواهم خام و نپخته باشم اما این(فردو) شما را نجات نخواهد داد».

نیویورکر نوشت: «آمریکایی های حاضر در میز مذاکره می دانستند که کری منظورش بمب سنگرشکن سی هزار پوندی بوده که قادر به تخریب تاسیساتی چون فردو است».

کری درباره مذاکرات سوریه با روسیه و اتهام زنی های متقابل مقامات مسکو، تهران و ریاض در مذاکرات وین گفت: «من همیشه اینها را می شنوم. من از لاوروف می شنوم. ما به نحو حرفه ای کار می کنیم و با روشی مثبت به موضوعات نگاه می کنیم اما او به من اجازه نمی دهد که لیبی یا مصر یا عراق و "انقلاب های رنگی" را فراموش کنم. من با این موضوعات سر و کله می زنم اما این موضوعات مهم است چون اگر شما در تلاش برای کار با روسیه هستید باید موضوعات را تا حدودی بفهمید».

او با اذعان به اینکه ایران و روسیه به راحتی رئیس جمهور سوریه را کنار نگذاشته و رها نمی کنند، گفت: «ما در تلاش برای شکستن یک بن بست دیوانه کننده هستیم».

وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد که هیچ کسی خواهان «از بین رفتن و نابودی» نهادهای دولتی در سوریه شبیه به آنچه در عراق دوره صدام انجام شد، نیست و به همین دلیل «اگر شما نمی خواهید دولت شکسته شود، نمی توانید خواستار ترک فوری قدرت توسط اسد شد».

او با تاکید بر مواضع ایران و روسیه در سوریه هم گفت: «آیا آنها تنها در حال تقویت (اسد) برای همیشه هستند یا آنجا هستند تا به تلاش برای مهندسی چیزی که در حال اتفاق است، کمک می کنند؟ من در تلاش برای به ازمون و تست گذاشتن این موضوع هستم».