توطئه ترکیه در موصل

ورود نظامی ترکیه به عراق اگر چه خشم مقامات عراقی از جمله نخست وزیر و رئیس جمهوری را برانگیخته و با واکنش تند و  صریح آنها مواجه شده است اما به نظر می رسد جریان های مخالف دولت و کردها چندان از این اقدام ترکیه ناراضی نیستند. مقامات کردستان می گویند نیروهای نظامی ترکیه برای آموزش نیروهای پیشمرگ وارد عراق شده اند. حرفی که دقیقا مشابه حرف احمد داوود اوغلو، نخست وزیر ترکیه است که گفت: «بعضی ها اشتباه برداشت نکنند. ما هیچ انگیزه ای در خارج از مرزهایمان نداریم. حضور نیروهای ترکیه در پایگاه بعشیقه صرفا جهت آموزش نیروهای نظامی عراقی است.» برخی از مقامات سابق موصل و نزدیک به گروه های سیاسی سنی نیز مشابه همین اظهارات را بیان می کنند.

دفتر مسعود بارزانی، روز شنبه با صدور بیانیه ای اعلام کرد اربیل از ورود نیروهای ترکیه به خاک عراق خبر داشته و آنها قرار است مسئولیت آموزش نیروهای کُرد پیشمرگ را بر عهده بگیرند.

طرفداران حضور نیروهای نظامی ترکیه و دولت آنکارا می گویند نباید از ورود نیروهای نظامی به خاک عراق خرده گرفت چرا که اولا، این نیروها از ماه مارس در پایگاه نظامی بعشیقه، 30 کیلومتری موصل حضور داشته اند و نیروهای جدید صرفا برای جابه جا شدن با نیروهای قدیم به عراق آمده اند؛ ثانیا، دولت عراق خود از آنکارا خواسته است که نیروهای ترکیه به نیروهای عراقی کمک کنند.

اثیل النجیفی، استاندار سابق موصل که برخی او را متهم به دست داشتن در دسیسه سقوط موصل می کنند در این باره به شبکه خبری الحدث گفت: «آقای عبادی خود به آنکارا سفر کرد و از دولت ترکیه خواست هر گونه کمک و حمایتی که می تواند به دولت و نیروهای ارتش عراق برای مبارزه با داعش بکند. حالا هم دولت ترکیه نیروهای نظامی خود را به عراق فرستاده تا دقیقا همین کار را کنند.»

وی همچنین گفت: «نیروهای ترکیه از ماه سوم میلادی با هماهنگی بغداد در پایگاه بعشیقه حضور داشته اند و کار آموزش نیروهای عراقی را بر عهده داشته اند، حضور آنها چیز تازه ای نیست.» وی که نظارت بر پایگاه بعشیقه را نیز بر عهده دارد، در پاسخ به این سوال مجری الحدث که آیا از ورود نیروهای نظامی ترکیه به خاک عراق خبر داشت نیز گفت: «بله ما خبر داشتیم. نیروهای داوطلب مردمی که همگی اهل موصل هستند در پایگاه بعشیقه زیر نظر نیروهای ترکیه آموزش می بینند و مسئولیت آموزش آنها بر عهده نیروهای ترکیه است. ما در حال آموزش نیروهای «داوطلب ملی» هستیم و به حضور کارشناسان ترکیه برای آموزش آنها نیاز داریم.»

وی همچنین گفت: «ورود نیروهای جدید ترکیه به عراق بعد از آن انجام شد که شورای امنیت ملی ترکیه با حضور فرماندهان ارشد نظامی این کشور تشکیل جلسه داد و به اطلاع رئیس جمهور و نخست وزیر ترکیه رساند که تهدید داعش جدی است و تعداد نیروهای ما در پایگاه بعشیقه کم است و باید نیروهای جدیدی به آن جا بفرستیم تا از آنها حمایت شود.»

النجیفی همچنین گفت: « افسران سابق ارتش عراق در زمان حزب بعث با هماهنگی افسران ترک در حال آموزش نیروهای داوطلب در پایگاه بعشیقه هستند.»

این در حالی است که خبرگزاری عراقی اسکای پرس گزارش داد که «علی حاتم سلیمان»، یکی از رهبران قبایل اصلی الانبار عراق و از مخالفان سرسخت دولت مرکزی که از طرفداران ایجاد اقلیم سنی است، قصد دارد تا آخر هفته سفری غیرعلنی به ترکیه انجام دهد و با مقامات این کشور از جمله با وزیر امور خارجه و رئیس سازمان امنیت دیدار کند و درباره مسائل گوناگون از جمله ورود نیروهای نظامی ترکیه به خاک عراق بحث و تبادل نظر کند. مقامات آگاه به اسکای پرس همچنین گفتند که سلیمان قصد دارد در ترکیه با اعضای بارز کنگره امریکا نیز دیدار کند.

در همین رابطه کاظم الموسوی، تحلیلگر مسائل سیاسی و از اعضای دفتر رسانه ای نخست وزیر عراق در گفت وگو با شبکه خبری اسکای نیوز عربی ادعای مقامات ترک مبنی بر اطلاع مقامات عراقی از ورود نیروهای نظامی ترکیه را رد کرد و گفت: «این که گفته می شود در گذشته دولت عراق از آنکارا خواسته بود برای حمایت از نیروهای عراقی کمک کند، مربوط به چند ماه گذشته و زمانی است که آقای نخست وزیر خود به آنکارا سفر کرده بود. سوال این است چرا الان دولت ترکیه برای ورود نظامیانش به خاک عراق با بغداد تماس نگرفته و چیزی به آن نگفته است.»

وی در پاسخ به این ادعا که ترکیه ائتلاف مبارزه با داعش به رهبری امریکا را در جریان ورود خود به عراق گذاشته بود، رد کرد و گفت: «عراق کشور مستقلی است و ورود هر گونه نیروی نظامی خارجی به آن باید با هماهنگی دولت بغداد صورت بگیرد. این که آنکارا می گوید واشنگتن را در جریان گذشته و دیگر لزومی نمی دیده بغداد را نیز در جریان بگذارد به هیچ وجه قابل قبول نیست.»

این در حالی است که برخی کارشناسان بر این اعتقادند ورود نظامی ترکیه به عراق در حقیقت اعتراضی است به تهران و مسکو که اتاق عملیات مشترکی بدون حضور آن تشکیل داده اند. احمد عیسی اوغلو، تحلیلگر مسائل سیاسی در گفت وگو با اسکای نیوز عربی در این باره گفت: «این نگرانی وجود دارد. ترکیه ایجاد اتاق عملیاتی و امنیتی با مشارکت ایران، روسیه، عراق و سوریه را به ضرر منافع خود می داند و برای همین گمان می کند باید به نوعی در برابر این اقدام واکنشی از خود نشان دهد. بی شک تنش اخیر در روابط آنکارا با مسکو بر سر سرنگونی جنگنده روسی توسط جنگنده های ترک نیز در اقدامات اخیر ترکیه در عراق موثر بوده است.»

در همین رابطه وفیق السامرائی، ژنرال بازنشسته ارتش عراق گفت: «نیروهای نظامی ترکیه باید فورا خاک عراق را ترک کنند. دولت بغداد باید نسبت به حضور آنها در اطراف موصل هوشیار باشد و باید فورا دست به کار شود و برای خروج آنها از عراق اقدام کند.»

سامرائی همچنین گفت: «باید اوضاع در اطراف موصل به دقت زیر نظر گرفته شود. به نظر می رسد توطئه ای در آن جا با همکاری ترکیه با جدایی طلبانی از موصل و اربیل در حال انجام است.»

باقر بیان جبر الزبیدی، وزیر حمل و نقل عراق نیز در این باره گفت: «ورود نیروهای ترکیه به عراق به هیچ وجه قابل قبول نیست. دولت به هیچ وجه در جریان ورود آنها نبوده و این که گفته می شود با آقای عبادی هماهنگی های لازم انجام شده، کذب محض است.»

وی در باره اظهارات دولت ترکیه که می گوید برای آموزش نیروهای پیشمرگ کرد این نیروها را به عراق فرستاده است نیز گفت: «ما به حضور نیروهای ترکیه برای آموزش نیروهایمان نیاز نداریم. نیروهای ما به اندازه کافی آموزش دیده اند و خوب می دانند چگونه از پس تهدیدها بر آیند. دولت عراق با ورود هر گونه نیروی نظامی چه عرب چه غیر عرب مخالف است و با آن به شدت برخورد می کند.»