سنی‌ها با شیعیان علیه داعش متحد می‌شوند

نویسنده: جاناتان استیل

دیپلماسی ایرانی: هفته پیش در یک روز صبح، سه نفر از سران قبایل سنی که لباس سنتی عربی به تن داشتند وارد حرم امام حسین(ع) در کربلا شدند. این حرم یکی از مقدس ترین اماکن مذهبی مسلمانان شیعه است. وقتی امام جماعت ارشد این حرم، شیخ عبدالمهدی الکربلایی وارد اتاق ملاقات شد تا از مهمانان سنی اش استقبال کند، ماموریت آنها مشخص شد.

قبل از آن که سران سنی برنامه شان را بگویند میان این چهار نفر احوالپرسی و گفتن الحمدالله جریان داشت. شیخ قیس جاسم الخزرجی گفت که گروه داعش حدود 200 نفر از اعضای غیرنظامی قبیله وی را کشته است. او و همتایانش حالا خواستار پیوستن 150 مرد مسلح قبایلشان به شبه نظامیان شیعه برای مبارزه با داعش هستند.

این پیشنهاد با استقبال مورد پذیرش قرار گرفت. این روحانی شیعه به مهمانانش گفت که شبه نظامیان هفته گذشته در شمال بیجی، 30 نفر را در یک روز از دست دادند. حدود 90 نفر دیگر هم زخمی شدند و به داوطلبین جدید نیاز است. رهبران خزرجی که مردمشان در منطقه ای میان تکریت و موصل زندگی می کنند از این روحانی شیعه درخواست کردند تا ترتیباتی که مورد موافقت قرار گرفت را در کاغذی که آنها با خودشان آورده بودند، امضا کند. کربلایی هم بی درنگ آن را امضا کرد و این جلسه به پایان رسید.

دو سال پیش چنین توافقی غیرقابل تصور بود. اما انفجار داعش در عراق و سوریه خیلی از چیزها را تغییر داده است. یکی از مهمترین موارد به وجود آمدن شبه نظامیان مسلح توسط رهبران مذهبی ارشد عراقی است. اگرچه برخی از روحانیون که رهبران احزاب سیاسی هستند پیش از این ارتش شبه نظامی تشکیل دادند -به طور مثال سپاه بدر متعلق به خاندان حکیم یا مقتدی صدر و جیش المهدی- و همین اقدام از سوی مراجع بزرگ که شیعیان به طور گسترده از آنها تبعیت می کنند، انجام گرفت.

رهبران نیروهای داوطلب مردمی بر روی این موضوع تاکید می کنند که اهدافشان فرقه ای نیست. شیخ میثم راحی، فرمانده ارشد گردان عباس(ع) می گوید: «ما اجازه نمی دهیم کسی درباره شیعه و سنی حرف بزند. ما همه عراقی هستیم. پنج درصد از گردان ما سنی هستند و مردم رمادی از ما خواستند تا مناطقشان را آزاد کنیم. هیچ جایی از عراق بدون حضور نیروهای داوطلب مردمی نمی تواند آزاد شود.»

نیروهای داوطلب مردمی همچنین دارای نیروهای مسیحی هم هستند. من در بخش نظامی بیمارستان امام حسین(ع)، سرباز مجروحی را دیدم که به زبان عربی صحبت نمی کرد. او یکی از اقلیت های عراقی بود؛ یک ترکمن که به همراه خانواده اش پس از ورود داعش به تلعفر در شمال غرب عراق فرار کرده و به نیروهای داوطلب پیوسته است.

در یک بیمارستان دیگر سلیم کدهیم 21 ساله را دیدم که از ارتش عراق به نیروهای داوطلب مردمی پیوسته بود. وی می گفت ارتش خیلی بد مدیریت می شود. نیروهای داوطلب بهتر آموزش می دهند و با وجود این که دارای تسلیحات سبکی هستند، روحیه بالاتری در مقایسه با ارتش دارند. داوطلبان اغلب یک دوره آموزشی 45 روزه می بینند و تک تیراندازها دوره شش ماهه دارند. اما دوره آموزش در ارتش تنها 30 روز است.

فشار زیادی بر روی مردان جوان برای پیوستن به نیروهای داوطلب مردمی وجود دارد. آنها حدوداً 625 دلار در ماه حقوق می گیرند، درآمدی که نسبتاً زیاد است ولی هیچ محدودیت زمانی در خدمت آنها وجود ندارد. میثم راحی از گردان عباس(ع) می گوید: «آنها تا زمانی که نبرد با داعش تمام شود، می جنگند.» قسمتی از آوارگانی که این تابستان به اروپا رفتند جزء نیروهای فراری داوطلب مردمی بودند، در حالی که عده دیگری از آنها مدعی بودند که از اقدامات سرکوبگرانه این نیروها در حال فرار هستند.

نیروهای داوطلب مردمی هم اکنون در شمال بیجی در حال مبارزه هستند، جایی که چندان از منطقه ای که نیروهای پیشمرگه در حال مبارزه با داعش هستند، دور نیست. قاسم مصلح، یکی از فرماندهان ارشد سپاه علی اکبر(ع) می گوید: «ما براساس روح فرقه گرایی تشکیل نشده ایم. هدف ما آزادسازی شهرها است تا مردم بتوانند به خانه هایشان برگردند. اولویت اول ما آزادسازی کشورمان است.»

منبع: میدل ایست آی/ مترجم: حسین هوشمند