سیسی به آشتی مخالفان با اسد فکر می‌کند

نویسنده: احمد فواد

دیپلماسی ایرانی: بحران سوریه موجب شده است تا مصر تبدیل به یک میانجی برای حل و فصل سیاسی در سوریه شود. چند تن از بازیگران سوری و منطقه ای به جای حل و فصل سیاسی با رئیس جمهور بشار اسد و نیروهای مخالفش بر روی مبارزه با تروریسم تمرکز کرده اند.

اولویت از جنگ میان انقلابیون یا جنبش های اسلامی از قبیل اخوان المسلمین و حکومتی که توسط یک رئیس جمهور شیعه اداره می شود، تغییر کرده است. هم اکنون صحنه اصلی درگیری میان حکومت سوریه و داعش است که تبدیل به تهدیدی روزافزون برای جهان عرب و خاورمیانه شده است.

عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر که کشورش عضوی از ائتلاف مبارزه با داعش در سوریه و عراق است، موضعش در این رابطه را در مصاحبه ای که 28 سپتامبر با سی ان ان داشته مشخص کرده است. سیسی از نگرانی هایش صحبت کرده - مصر هم درگیر مبارزه با تروریسم درون خاک خودش است - «من از سقوط ارتش عربی سوریه می ترسم، چون در آن صورت تسلیحات و تجهیزات آنها به دست رادیکال ها می افتد و منجر به پیشروی آنها خواهد شد. در رابطه با اوضاع میان اسد و مخالفان سوری می تواند مصالحه صورت بگیرد.»

برای رسیدن به یک راه حل سیاسی برای این بحران فزاینده نیاز به حضور همه طرفین (حکومت اسد و مخالفان) است. همانند آن چیزی که در بیانیه ژنو 2012 پیشنهاد می شود، یعنی چشم اندازی برای آینده سوریه که در آن یک جدول زمانی و توقف هر گونه خشونت ارائه شده بود. قسمتی از این پیشنهادها شامل آزادی زندانیان سیاسی، یک دوره انتقالی که بتواند منجر به ایجاد یک مجلس آزاد شود و قانون اساسی جدید که از طریق یک همه پرسی به وجود بیاید، می شود. هیچ یک از این مراحل مغایر با ایده روسیه، ایران و مصر که خواهان باقی ماندن اسد حداقل تا زمانی که اوضاع امنیتی باثبات شود و اسد در یک شرایط امن قدرت را ترک کند، نیست.

مصالحه میان حکومت و مخالفان همچنان دور از دسترس است و این وضعیت همراه با حمایت کشورهایی شده است که هر کدام از یک طرف درگیری حمایت می کنند: در یک سو متحدین سوریه، روسیه و ایران حضور دارند و در سوی دیگر ایالات متحده، عربستان، ترکیه و دیگر متحدین مخالفان حضور دارند.

با این حال چنین توافقی می تواند عملی شود در صورتی که همه طرفین تمایل به مصالحه داشته باشند، امری که برای مبارزه با داعش حیاتی است. در غیر این صورت هر کدام از طرفین باید به خاطر پیچیده تر کردن شرایط سیاسی در سوریه که منجر به سخت تر شدن جنگ علیه این گروه تروریستی می شود، هزینه بدهند.

در این زمینه مصر نقشی محوری داشته است. در کنفرانس مطبوعاتی مشترک میان سیسی و همتای تونسی اش، باجی قائد السبسی که 4 اکتبر در قاهره برگزار شد، سیسی بر لزوم کار بر روی راه حل جامع سیاسی در درگیری سوریه تاکید کرد. این دو رهبر سیاسی موافق چنین راه حلی که شایسته مردم سوریه است، بودند.

سیسی در مصاحبه ای که ماه سپتامبر با سی ان ان داشت حاضر به حمایت از اسد نشد اما نشان داد که مخالف سقوط رژیم از طریق زور که منجر به تجزیه سوریه و سقوط ارتش می شود، است. این مسئله می تواند نشان دهنده این باشد که برای دولت مصر مهم نیست که کناره گیری اسد به عنوان بخشی از راه حل تدریجی که وحدت سوریه و ایمنی ارتش آن را حفظ کند، باشد.

نقش مصر در راه حل سیاسی بحران سوریه در جلسه 17 اکتبر میان میخائیل بوگدانف، نماینده ویژه رئیس جمهور روسیه در خاورمیانه و سامح شکری، وزیر خارجه مصر بازتاب یافت. این دو نفر بیانیه مشترکی را صادر کردند که در آن با توافقی که راه حل سیاسی بیانیه ژنو را مورد اجرا قرار دهد، موافقت شده است. این گام منجر به تشکیل یک نهاد انتقالی در سوریه می شود که همزمان ادامه مبارزه با تروریسم را تضمین می کند.

منبع: المانتیور/ مترجم: حسین هوشمند