چه کنیم حادثه تلخ مکه دیگر تکرار نشود؟

دیپلماسی ایرانی: حادثه حجاج بیت الله الحرام که روز پنج شنبه در روز عید قربان در خلال مراسم رمی جمرات در منطقه منی در مکه کرامه اتفاق افتاد و در پی آن صدها نفر کشته و زخمی شدند قلب میلیون ها مسلمان در شرق و غرب کره خاکی را به درد آورد. به ویژه که این حادثه چند روز بعد از حادثه تلخ سقوط جرثقیل که در پروژه گسترش حرم الهی نصب شده بود و جان 108 نفر از حجاج و نمازگزاران را گرفت، رخ داد.

حوادثی از این دست که در آن خون عربی و عجمی و سیاه و سفید از تمامی نژادها و جنسیت ها با یکدیگر ممزوج می شود، ما را بر آن می دارد که به دنبال ابزارهایی بگردیم تا از تکرار چنین فجایعی در سال های آینده جلوگیری شود. این صحیح است که این امور مشیت الهی است و قضا و قدر الهی در آن دخالت دارد، اما در عین حال باید از جان و روح انسان ها و بنی بشر که یکی از مهمترین اهداف شریعت اسلامی است نیز محافظت شود و بیش از هر زمانی به فکر زنان و ضعفا و از کارافتادگان و پیرمردانی باشیم که جان خود را از دست می دهند، به ویژه در این فضای در حد اعلا ایمانی و روحانی که انسان ها به دیدار معبود می شتابند.

بی شک عوامل متعددی در وقوع این حوادث دخالت داشته اند که باید به دنبال کشف آنها بود و برای جبران آنها کاری کرد تا مجددا مشابه چنین حوادثی تکرار نشوند، به ویژه که خود وزارت کشور عربستان تاکید کرده که دلایلی برای وقوع این حادثه وجود داشته است. بی تردید از دلایل این حادثه کوتاهی نیروهای امنیتی یا سامانه های تهویه یا دستگاه های نظارتی یا دلایل دیگر است، هر دلیل یا دلایلی که در آن دخالت داشته باشد باید برای رفع آن فورا اقدام شود تا سلامت حجاج و امنیت آنها تامین شود تا به راحتی بتوانند مناسک خود را به جا آورند و فریضه حج را به انجام رسانند.

البته نمی توان از رفتار بعضی از حجاج و عدم پایبندی شان به دستورات و توصیه ها و زمان هایی که برای انجام مناسکشان توسط دست اندرکاران فریضه حج در نظر گرفته شده و زمان های محدودی که برای انجام رمی جمرات لحاظ داشته اند اما بعضی از حجاج رعایت نمی کنند که می تواند از عوامل وقوع آن حادثه تلخ و تاسف آور باشد، غافل شد. مساله ای که ما را بر آن می دارد که بر اهمیت وقت شناسی تاکید کنیم و فرهنگ آن را نزد مسلمانان به ویژه حجاج بیت الله الحرام ترویج کنیم تا به رفتاری سالم و سلامت بدون این که باعث ایجاد زحمت و اذیتی برای دیگران شود و اجازه دهد دیگران نیز مناسک خود را انجام دهند، بینجامد. دین ما دین یسر است نه عسر و از انجام چنین رفتارهایی ما را برحذر داشته است.

حادثه ناراحت کننده و تاسف آور روز عید قربان ما را بر آن می دارد که بر اهمیت فتاوای علما و نقش آنها در این زمینه تاکید کنیم به خصوص در انجام مناسک ویژه رمی جمرات که می تواند با صدور فتواهای تسهیل کننده از وقوع چنین حوادثی تا اندازه بسیاری جلوگیری کند. علمای دین می توانند فتوا به تسهیل اموری از این دست دهند و مثلا بگویند رمی جمرات از طلوع فجر تا طلوع فجر باشد.*

*دیپلماسی ایرانی: البته طبیعتا طرف خطاب این پاراگراف اهل تسنن و علمای آنها است.

منبع: سرمقاله الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11