آیا پوتین در سوریه در حال قمار است؟

نویسنده: لئونید برشیدسکی

دیپلماسی ایرانی: گزارش هایی که این روزها منتشر می شود نشان می دهد که روسیه در حال افزایش نقش خود در جنگ سوریه است. این مداخله یواشکی است و به گستردگی دخالت در شرق اوکراین نیست، اما گسترش منازعات سوریه و اوکراین چشم انداز جالبی درباره روابط ایالات متحده-روسیه ارائه می دهد.

شواهد فعالیت های روسیه عاری از جزئیات است. ویدئویی که از سوی نیروهای دولت سوریه منتشر شده نشان می دهد که پرسنل ارتش روسیه در نزدیکی شهر لاذقیه که شهری استراتژیک برای بشار اسد، رئیس جمهور سوریه است، حضور دارند. صدای دستورات روس ها (بیشتر، دوباره سعی کنید) در پس زمینه تصویر شنیده می شود.

یک سایت اسرائیلی در گزارشی مدعی شده است که روسیه به سوریه نیروی نظامی اعزام کرده و نیروی هوایی روسیه حملات به داعش را آغاز کرده است. براساس عکسی که در یک وبلاگ منتشر شده است، کشتی نظامی نیکولای فلیشینکوف، روسیه که از تنگه بسفر عبور می کرده، حامل تجهیزات نظامی سنگین بوده است. براساس گزارش روزنامه الوطن، که حامی بشار اسد است، روسیه قصد دارد در سوریه پایگاه نظامی بسازد.

گزارش هایی هم در شبکه های اجتماعی در رابطه با حضور پرسنل نظامی روسی در سوریه وجود دارد: همسران نظامی هایی که نگران شوهرشان هستند، و خود نظامیان روس که عکس های سلفی می گیرند و در پشت سرشان پوسترهای اسد و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه وجود دارد.

تکذیب رسمی قابل پیش بینی نبود، اما شدت آن کمتر از دخالت روسیه در اوکراین بوده است. هفته گذشته وقتی از پوتین درباره قصد مداخله در جنگ سوریه پرسیده شد، وی گفت: «هنوز بسیار زود است که بگوییم آماده انجام این کار هستیم. ما در حال حاضر حمایت جدی تسلیحاتی و آموزش نظامی از سوریه داریم.»

این مسئله موجب نگرانی جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده شده و وی در همین رابطه با سرگئی لاوروف، تلفنی صحبت کرده است. ایالات متحده همچنین از یونان خواسته است تا حریم هوایی اش را به روی هوایپماهای روسی که می خواهند به حکومت اسد، تسلیحات برسانند، ببندد. این درخواست همچنان در حال بررسی است.

سر و صدای زیادی درباره افزایش حضور نظامی روسیه در منطقه لاذقیه در رسانه های روسیه با عنوان «جنگ هیبریدی دوم» و «گرفتار شدن» در سوریه همانند گرفتار شدن شوروی در افغانستان و روسیه پوتین در شرق اوکراین، به راه افتاده است.

تحلیلگران از مداخله روسیه به عنوان یک قمار یاد می کنند. رهبران روسیه هفته آینده به مجمع عمومی سازمان ملل می روند و این احتمال وجود دارد که در آنجا به مقامات آمریکایی پیشنهاد یک معامله را بدهند: کمک روسیه به تلاش های ضد داعش در سوریه به ازای امتیازات در اوکراین و پایان یافتن تحریم ها.

کیریل مارتینوف به نوایا گازتا می گوید: «مسکو برخلاف واشینگتن برای نابودی داعش تحت فشار افکار عمومی و کنگره قرار ندارد. اگر این طرح موفقیت آمیز باشد، به تمام آنچه که می خواهند می رسند، عادی سازی روابط با غرب، چشم انداز مذاکرات بر سر کریمه و همزمان نشان دادن قدرت روسیه به جهان: برخلاف دموکراسی های غربی ما قادر به حمله به تروریست ها حتی در خاورمیانه هستیم.»

خیلی سخت است که کرملین به این رویاهای ساده انگارانه اش برسد. بسیار بعید است ایالات متحده پس از سال ها حمایت از شورشیان ضد دولتی، به طور ناگهانی از تلاش روسیه برای حفظ بشار اسد، حمایت کند.

رفتن به سوریه همانند الحاق کریمه، اقدامی برجسته خواهد بود: پوتین اول سعی می کند پیروز شود سپس مذاکره می کند. بسیاری از نیروهایی که هم اکنون به سوریه فرستاده می شوند، پیش از این در پایگاه های کریمه حضور داشتند. ممکن است ژنرال های روسی به پوتین گفته باشند که می توانند داعش را شکست دهند، اما ژنرال های شوروی هم به لئونید برژنف در سال 1979 گفته بودند که می توانند افغانستان را اشغال کنند.

از سوی دیگر پوتین به تجهیز و آموزش نیروهای اسد، همسایه روسیه می پردازد تا بتوانند خودشان را احیا کنند. چنین رویکرد عملگرایانه ای به این معنا است که روسیه از دنبال کردن رویکرد توسعه طلبانه ناپلئونی برای تبدیل به یک قدرت منطقه ای دست کشیده است.

منبع: بلومبرگ ویو/ مترجم: حسین هوشمند

انتشار اولیه: پنج شنبه 19 شهریور 1394 / انتشار مجدد: سه شنبه 31 شهریور 1394