جا‌ن‌بولتون: تهدید بازگشت تحریم‌ها توخالی است

جان بولتون در یادداشتی با اشاره به توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 تاکید کرد که رجزخوانی رییس جمهور اوباما درباره بازگشت تحریم همانند تهدید روی میز بودن تمام گزینه ها، شعاری تو خالی است.

به گزارش ایسنا، جان بولتون، نماینده آمریکا در سازمان ملل در دوران ریاست جمهوری جورج بورش در یادداشتی در روزنامه نیویورک تایمز با عنوان «توافق هسته ای با ایران، یک نمونه خطرناک» نوشت: آیا هیچ کس باور داشت که تمام شعارهای رییس جمهور اوباما درباره گزینه های روی میز در مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 حقیقی باشد، اگر چنین بود احتمالا توافق وین کم تر به نفع تهران می شد اما هیچ کس تهدید اوباما برای استفاده از گزینه نظامی را جدی نمی گرفت، شکافی که اسراییل هنوز از آن می هراسد و ایران از آن بهره می گیرد.

این چهره جنگ طلب آمریکایی در ادامه یادداشت خود مدعی شد: دولت اوباما تقریبا می داند که ایران حرف هایش را نقض خواهد کرد. اما احتمال نقض توافق از سوی تهران تنها یکی از موضوعات بسیار مهم برای مذاکره کنندگان نبود، بلکه اساس این گفت وگوها بود. بنابراین، ساختار کلی توافق بر این مساله روی آورده که چگونه نقض های احتمالی ایران را کشف و با آن برخورد شود.

اگر ایران توافق هسته ای را زیر پا بگذارد، طرح آقای اوباما استفاده از زور نیست بلکه به کارگیری مکانیسم بازگشت فوری تحریم هاست.

بولتون در ادامه یادداشت خود با تکیه بر این ادعا که تحریم ها باعث شده ایران پای میز مذاکره بیاید، نوشت: این منطق با اساس منطقی مذاکرات هسته ای مطابقت می کند، اگر تحریم ها ایران را پای میز مذاکره کشانده است، بنابراین تحریم ها پس از اجرای توافق نیز اعتبار آن را حفظ می کند.

اما متاسفانه مکانیسم پرداختن به نقض توافق، خود به اندازه اساس منطقی مذاکرات دارای نقص و اشکال است. در دو جای توافق وین (پاراگراف 26 و 37) ایران مشروعیت بازگشت تحریم ها را رد می کند. در این پاراگراف ها آمده است که ایران اعلام کرده اگر تحریم ها دوباره به شکل کلی یا جزئی اعمال شوند، ایران با آن ها به عنوان عاملی برای متوقف کردن اجرای تعهداتش طبق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) برخورد خواهد کرد.

این مقام پیشین آمریکایی مدعی شد: الگوی تغییرناپذیر این نیست که ایران توافق را نقض می کند، تحریم ها بازمی گردد و ایران پایبندی خود به توافق را از سر می گیرد. بلکه تقریبا عکس این است. الگوی محتمل تر این است که ایران توافق را زیر پا می گذارد، تحریم ها بازمی گردد و تهران با استفاده از فن دیپلماتیک به ما خواهد گفت که بیایید توافق با ما را بپذیرید. اما در آینده اروپایی ها چنان درگیر بازگشت به روابط اقتصادی با ایران خواهند شد که رهاکردن توافق برای آن ها هم به اندازه ایران دردناک خواهد بود. متاسفانه حقیقت این است که مقامات ایران، اروپایی ها را بهتر از اوباما می شناسند.

وی افزود: در نهایت، طرح آقای اوباما برای جلوگیری از وتوی روسیه یا چین در برابر بازگشت فوری تحریم ها دارای خطرات مخفی برای آمریکا است. براساس قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل اگر هریک از طرف های برجام مدعی نقض جدی توافق بشود، این شورا باید در مدت 30 روز درباره ادامه لغو تحریم ها رای گیری کند. در نتیجه، در تئوری اگر واشنگتن مدعی یک نقض شود، مسکو و پکن مسوول باقی ماندن تحریم ها خواهند بود، نه این که واشنگتن مسوول بازگرداندن تحریم ها باشد. در صورت توافق نکردن بر سر ادامه لغو تحریم ها، تحریم ها اتوماتیک بازخواهند گشت.

به نوشته جان بولتون، اوباما خواهان بی اثرشدن حق وتوی روسیه و چین است اما تلاش وی برای دور زدن این حق وتو خطرات بلندمدتی ایجاد می کند که بسیار مهم تر از سود کوتاه مدت ناشی از مبارزه با روسیه و چین در این روزهاست.

بنابراین، متاسفانه مکانیسم بازگشت تحریم ها همانند رجزخوانی سیاسی آقای اوباما مبنی بر روی میز بودن تمام گزینه ها در مذاکرات هسته ای یک ادبیات توخالی است. فهرست دلایل مخالفت با توافق وین بلندبالاست اما به طور قطع تله بازگشت تحریم ها در صدر این فهرست قرار دارد.