دستاوردهای دولت حیدر العبادی چیستند؟

دیپلماسی ایرانی: برای پنجمین سال است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را که در پی دیدارش با مقام های فعلی و سابق امریکایی نوشته است، منتشر می کند. امسال نیز بر اساس همان رویه دیپلماسی ایرانی تلاش دارد این یادداشت های را ترجمه و منتشر کند. با این تفاوت که از لحاظ زمانی تلاش می شود نزدیک تر به زمان انتشار آن در روزنامه مرجع یعنی روزنامه النهار باشد و کاربردی ترین آنها در این جا انتخاب و منتشر شود. اهمیت این یادداشت ها در این است که به روز هستند و مطابق با تحولات جاری در منطقه تهیه شده اند و در آنها نکاتی مشاهده می شوند که برای خوانندگان می تواند جذاب باشند. در ادامه بخش بیست وهشتم این یادداشت ها می آید:

در پاسخ به این سوال که حیدر العبادی، نخست وزیر عراق باید چه کارهای مهمی انجام دهد، مسئول مهم در کاخ سفید که امور عراق را از نزدیک دنبال می کند، گفت: «دولت او توانست دستاوردی در قانون بودجه عمومی داشته باشد و آن را به مجلس نمایندگان بفرستد. طرح قانون "گارد ملی" نیز از دیگر دستاوردهای اوست که آن را هم برای تصویب به مجلس نمایندگان فرستاده است. با کردها به توافق رسید تا مشکلات مربوط به نفت و بودجه را با آنها حل و فصل کند. او تلاش می کند که به تعهدات خود عمل کند و به آن چه گفته پایبند بماند. در داخل توانست فضای ملی یا غیر مذهبی ایجاد کند. وزرای سنی در دولت به بخش های خود بازگشتند. و آیت الله سیستانی، مرجع دینی شیعیان به خوبی حتی بهتر از گذشته نقش خود را ایفا می کند. وقتی بعضی ها گفتند که او با فتوای خود بهانه تشکیل گروه های شبه نظامی را که مبنای شکایت بسیاری است، داد، گفت: من از همه طیف های عراقی دعوت کردم که همراه ارتش شوند یا به آن بپیوندند. هیچ اشاره ای به تشکیل میلیشیای طایفه ای و مذهبی حتی در زمانی که داعش بخش مهمی از مناطق سنی را در عراق به اشغال خود در آورد، نکردم.»

نظر دادم: «من با تو موافقم، دکتر حیدر عبادی، نخست وزیر خوبی است. اما آیا توانست هر آن چه می خواست را انجام دهد؟ همه می دانند که او عضوی از حزب الدعوه است و طبیعتا شیعی است، اما از جمله کسانی نیست که از دست صدام حسین و حکومت او فرار کردند و به ایران رفتند بلکه به بریتانیا رفت. ایران زیاد برای نخست وزیر شدن او به آب و آتش نزد برای این که به دست ایران تربیت نشده و جزئی از تیم حزب الدعوه که با آن، چه در داخل چه در خارج از عراق کار کرد، نبود. ایران تا آخرین لحظه بر بازگشت نوری مالکی به نخست وزیری اصرار داشت. اما اصرار آقای سیستانی و تهدیدی که به رویارویی مرجعیت با مالکی به طور علنی در صورت بازگشت او به قدرت کرد، باعث شد ایران در مواضع خود نسبت به بازگشت مالکی به قدرت تجدید نظر کند. اما آیا عبادی می تواند هر آن چه خود یا ایران می خواهد را به دست آورد؟ اطلاعاتی که من دارم نشان می دهد او طرح قانون گارد ملی را که به تصویب هیئت وزیران رسیده هنوز به مجلس نفرستاده تا بتواند بندهایی از آن را که باعث نگرانی سنی ها شده است اصلاح کند. این تعدیلات از طریق مجلس نمایندگان اعمال شد و احتمالا خود العبادی هم از آنها خبر ندارد. مساله ای که سبب شد وزرای سنی برای چند هفته در دولت حضور نیابند.»

جواب داد: «از این بابت حق با توست. اما العبادی به خوبی به کار خود ادامه می دهد. البته قانون گارد ملی امکان بازنگری ندارد جز از طریق شورای وزیران. برای همین کمیته نمایندگی ویژه ای به همین منظور تشکیل شده است. البته کار خیلی سخت است و زمان می برد اما او تلاش می کند به کار خود ادامه دهد. درباره تهدید کردهای عراق (بارزانی ها) به دلیل اختلافشان با دولت مرکزی بر سر نفت هم باید بگویم که آنها نفت خیلی کمی را صادر می کنند.»

بعد از آن صحبت از شیعیان عراق شد. گفتم: «شیعیان عراق مثل سنی ها عرب هستند، و به هیچ وجه وابسته به ایران نیستند. وقتی هم که به سراغ ایران آمدند به دلیل فرار از دست صدام حسین و ظلم او بود، برای همین به ایران پناه آوردند. ایران هم آنها را پذیرفت و از آنها حمایت کرد و آنها را آموزش داد و به آنها سلاح داد و کاری کرد که بتوانند با قدرت به کشورشان برگردند. این مساله سبب اعتراض نه تنها در عراق بلکه در سوریه و لبنان و حتی جهان عربی و اسلامی شده که به درگیری های طایفه ای انجامیده، دلیل آن این است که سنی ها می گویند چرا شیعیان قدرتمند شدند. چرا تمایلات مذهبی آنها بیش از تمایلات قومی برایشان اهمیت پیدا کرده است. مساله ای که بیش از همه اعتراض عربستان را برانگیخته است. آنها از این می ترسند که سرنوشت عراق به طور کامل به دست این طیف از شیعیان بیفتد. ایران حمایت خود را از آنها قطع نکند و ایران به عمق استراتژی آنها تبدیل شود. عربستان نمی خواهد شیعیان عراق ایران را حامی خود بدانند. برای همین تهدید به استقلال طیف سنی می کند. البته این به معنای تجزیه عراق نیست. عربستان استقلال فکری و سیاسی سنی های عراق را می خواهد. البته این مساله ای نیست که بتوان به سادگی از کنار آن گذاشت. فدرالیسم علی رغم مدرن بودن آن در جهان سوم معنای تجزیه می دهد.»

سپس پرسیدم: «در واشنگتن شنیدم که ایران مانع از ضربه زدن گروه های شبه نظامی عراقی که عموما تحت تاثیر آن هستند به شما در عراق می شود. آیا این صحیح است؟»

جواب داد: «من چنین چیزی نشنیدم. البته موافقم گروه های شبه نظامی عراقی اکثرا تحت تاثیر ایران هستند. نقشی که اخیرا ایران در عراق ایفا کرده محیر العقول بوده است.»
 

ادامه دارد...