آیپک علیه توافق هسته‌ای

نویسنده: علی غریب

دیپلماسی ایرانی: خب بالاخره اتفاق افتاد. بانفوذ ترین لابی اسرائیل در آمریکا، یعنی آیپک به توافق هسته ای ایران که بزرگترین دستاورد رئیس جمهور باراک اوباما در زمینه سیاست خارجی است، اعلان جنگ کرد. آیپک مدت ها است که مخالف توافق است و به کنگره توصیه می کند که برای شکست توافق رای مخالف به آن بدهد. در اینجا لازم است به بیانیه ای که آیپک اخیراً منتشر کرده اشاره شود: «ما به شدت معتقدیم که جایگزین این توافق بد، یک توافق بهتر است. کنگره باید این توافق را رد کند و به دولت توصیه کند تا همزمان با مذاکره برای رسیدن به توافق خوبی که مانع از دستیابی تسلیحات هسته ای شود، به منظور فشار اقتصادی بیشتر به ایران با متحدین ما همکاری کند. کنگره باید بر یک توافق بهتر اصرار کند.»

سناریویی که وجود دارد این است که گفته می شود کنگره توافق را رد می کند، سپس اوباما آن را وتو می کند. بعد از آن لابی گری آیپک در مخالفت با توافق فعال می شود و جمهوری خواهان تندرو کسب آرای دموکرات ها برای شکستن رئیس جمهور را مدیریت خواهند کرد. سپس اوباما نمی تواند مانع از توقف تحریم ها شود و توافق هسته ای قبل از این که اجرایی شود، فرو می پاشد. سوال بزرگی که مطرح می شود این است که خب بعدش چه می شود؟

آیپک می گوید جایگزین این توافق بد، یک توافق بهتر است، یک راه این است که آنها به ایرانی ها بگویند: «سلام بچه ها، این برای شما دشوار است اما باید به خاطر لابی اسرائیل به ما وقت بیشتری بدهید.» اما این مسئله جواب نمی دهد، چون 20 ماه مذاکره از زمان امضای توافق موقت در ژنو، امری پرزحمت بود که توسط مصالحه و سازش به دست آمد.

جنگ گزینه ای است که موجب فشار بیشتری می شود. اما در این رابطه هم مشکل وجود دارد. وقتی اوباما می گوید 99 درصد جامعه جهانی پشت این توافق هستند، ممکن است غلو کند، اما پنج عضو دائم شورای امنیت آن را امضا کرده اند. قطعنامه شورای امنیت توافق وین را تصویب خواهد کرد. با این شرایط توافق توسط نهادهای مشروع جهانی مورد تایید قرار می گیرد و اسرائیل و کنگره در صورت مخالفت، خودشان را منزوی خواهند کرد.

تقریباً تمام تحریم ها که توسط دستورات اجرایی رئیس جمهور آمریکا، لوایح کنگره، اقدامات اتحادیه اروپا و ترتیبات سازمان ملل اعمال شده اند، وابسته به مقبولیت بین المللی هستند. از آنجایی که اجبار نقش بزرگی ایفا می کند - این تحریم ها شامل مجازات یا منع فعالیت در آمریکا برای شرکت هایی می شود که آن را نقض کنند- این همکاری صرفاً بر پایه حسن نیت نیست. اما اگر هیچ اراده ای از سوی دولت ها و یا شرکت های خارجی برای عمل به تحریم ها وجود نداشته باشد، تحریم ها هیچ گونه اثری نخواهد داشت. رد توافقی که توسط بسیاری از قدرت های جهان و سازمان ملل تصویب شده است، دقیقاً مسیر هرگونه حسن نیت را از بین می برد.

بنابراین در این صورت، تحریم ها نمی تواند بدون نقض توافق از سوی ایران و یا حتی پس از آن، مجدداً اعمال شود. برای این که اثر تحریم ها به میزانی بازگردد که بیشترین تاثیر خودش را داشته باشد، به چند سال زمان نیاز خواهد بود. اینجاست که معلوم می شود تلاش آیپک و متحدینش برای پیدا کردن یک توافق بهتر، هیچ اهرمی نخواهد داشت.

شما ممکن است احساس بدی درباره آیپک داشته باشید، آن هم در وضعیتی که آنها منتظر رد توافق پس از امضای آن هستند، آنها برای شکست توافق خودشان را در موقعیت بدی قرار داده اند.

منبع: لوب لاگ/ مترجم: حسین هوشمند