شریعتمداری: تفسیر اوباما با روحانی متفاوت بود؟

۲۴ تیر ۱۳۹۴ | ۰۸:۵۰ کد : ۱۹۵۰۰۵۰ سرخط اخبار گام به گام تا توافق جامع
حسین شریعتمداری در سرمقاله امروز کیهان به تحلیل توافق وین پرداخت و نوشت: اگر برای تصویب نهایی سندی که دیروز، ایران و کشورهای 5+1 روی آن به توافق رسیده اند، فرصت و مهلتی در نظر گرفته نشده بود، نوشتن این وجیزه ضرورتی نداشت و در هنگامه این روزها، شرط عافیت طلبی آن بود که زبان به کام و قلم به نیام کشیده شود ولی از یکسو، اعلام فرصت دو هفته ای برای ایران و مهلت دوماهه! برای آمریکا به منظور بررسی و تصویب نهایی سند وین و از دیگر سو، تاکید رئیس جمهور محترم کشورمان در نطق تلویزیونی دیروز ایشان بر استقبال از نقد منصفانه و دلسوزانه، نگارنده را بر آن داشته است تا دراین باره به نکاتی چند اشاره کند.
 
 1- بعدازظهر دیروز، ساعتی پس از آن که متن بیانیه مشترک جمهوری اسلامی ایران و کشورهای 5+1 از سوی آقای دکتر ظریف و خانم موگرینی قرائت شد، باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا با حضور از قبل اعلام شده در یک برنامه تلویزیونی، تفسیر و برداشت خود از سند مورد توافق وین را با ذکر برخی از بااهمیت ترین سرفصل های آن اعلام کرد.

 تفسیر اوباما از سند وین که باید آن را برداشت و تفسیر دولت آمریکا- چیزی شبیه فکت شیت- تلقی کرد در بسیاری از موارد با آنچه رئیس جمهور محترم کشورمان در گزارش تلویزیونی خود از محتوای توافق وین ارائه کرد، تفاوت های جدی دارد. این تفاوت که در مواردی نزدیک به تناقض است.
 در متن گزارشی که ساعتی قبل از قرائت بیانیه مشترک از سوی وزارت امور خارجه کشورمان در اختیار رسانه ها قرار گرفته و منتشر شد نیز به وضوح دیده می شود و از این روی، بیم آن می رود که ماجرای برداشت های متفاوت و متناقض طرفین از توافق لوزان در حال تکرار باشد و با ترفند تازه ای که آمریکا در آستین دارد، روبرو باشیم! و اما، از آنجا که برای ارزیابی سند یاد شده و تصویب نهایی آن مهلت چند روزه ای در نظر گرفته شده است، می توان و باید امیدوار بود که قبل از تصویب نهایی توافق یاد شده در مجلس شورای اسلامی و یا شورای عالی امنیت ملی کشورمان، این برداشت ها و تفسیرهای متفاوت از میان برداشته شود و مفاد توافق وین حالتی «شفاف» و «تفسیرناپذیر» پیدا کند.
 2- اوباما در نطق تلویزیونی خود به محورهایی از توافق وین اشاره کرده و بر آن تاکید ورزید که پرداختن به تمامی موارد یادشده به درازا می کشد و در محدوده این نوشته محدود نمی گنجد، بنابراین از آن میان، تنها به بازخوانی چند نمونه بسنده می کنیم. الف: این توافق همه خطوط کلی ما- بخوانید خط قرمزهای آمریکا- که در فصل بهار به چارچوب آن رسیدیم- یعنی همان توافق لوزان- را رعایت می کند. ب: براساس این توافق، بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به هر جا که ضروری تشخیص بدهند، دسترسی خواهند داشت. (یعنی بازرسی های فراتر از پروتکل و از هر جا در هر زمان!) ج: آژانس همچنین به توافقی رسید که مطابق آن می تواند برای کامل کردن تحقیق درباره ابعاد نظامی احتمالی-PMD - دسترسی های مورد نیاز خود را داشته باشد. د: تحریم های ضد ایران کم کم لغو خواهد شد و تدریجی خواهد بود.(این بخش از اظهارات وی با خط قرمز اعلام شده کشورمان مبنی بر لغو یکباره تحریم ها در تناقض آشکار است). ه‍ : این توافق هماهنگ با سنت رهبری آمریکا در دنیاست! و : دو سوم سانتریفیوژهای نصب شده ایران حذف خواهد شد. و نمونه های دیگری درباره راکتور آب سنگین اراک، زمان 10ساله محدودیت های تحقیق و توسعه R&D و از سرگیری چرخه غنی سازی ایران و...
 3- تفسیر اوباما از سند وین- «جمع بندی» و یا «توافق» - در برخی از محورهای اساسی و بنیادین با تفسیری که رئیس جمهور محترم کشورمان از همین سند در نطق تلویزیونی دیروز خود ارائه کرد، نه فقط متفاوت بلکه متناقض است. به عنوان نمونه- و فقط نمونه - آقای روحانی تاکید می کند که تمام تحریم ها، حتی تحریم های موشکی و تسلیحاتی، بانکی، بیمه ای، پتروشیمی، حمل و نقل، مالی و... یکجا در روز اجرای توافق لغو می شود، و یا می فرمایند؛ راکتور آب سنگین اراک با همان ماهیت آب سنگین و با ویژگی هایی که در توافق آمده تکمیل خواهد شد و... آقای دکتر روحانی در گزارش خود به مواردی نظیر آینده فردو، تعداد سانتریفیوژها و ... نیز اشاره داشت که با تفسیر ارائه شده از سوی باراک اوباما متفاوت است. 
4- بدیهی است و بعید نیست که تفسیر اوباما از سند وین غیرواقعی بوده و با متن سند یاد شده انطباق نداشته باشد ولی از آنجا که تفسیر وی به عنوان رئیس جمهور آمریکا و طرف اصلی مذاکره و توافق، ارائه شده است، می توان و باید نگران بود که مبادا با ماجرای دیگری شبیه تفسیرهای متفاوت از توافق لوزان روبرو باشیم و از این روی انتظار می رود- و ضرورت حیاتی دارد - که دست اندرکاران محترم برنامه هسته ای کشورمان و از جمله نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی که مطابق اصول 77 و 125 قانون اساسی ملزم به بررسی و اظهارنظر نهایی درباره این سند هستند و نیز اعضای محترم شورای عالی امنیت ملی، موارد یاد شده را به دقت ارزیابی کنند و چنانچه تفاوت نظرهای ارائه شده از دو سوی ماجرا یعنی رئیس جمهور محترم کشورمان و رئیس جمهور آمریکا را ناشی از وجود بندهای «تفسیرپذیر» و «دو پهلو» در سند وین یافتند، قبل از تصویب نهایی برای اصلاح آن اقدام عاجل و جدی کنند. ۵
- و بالاخره اگرچه دراین باره گفتنی های دیگری نیز هست که نیاز به شفاف شدن دارد ولی از آن میان به گلایه ای دوستانه و محترمانه از تهیه کنندگان متن توضیحی وزارت خارجه محترم کشورمان درباره سند وین که قبل از قرائت این سند تهیه شده و برای انتشار در اختیار رسانه های داخلی قرارگرفته است بسنده می کنیم. در این متن توضیحی برخی از بندهای توافق وین به گونه ای وارونه تفسیر شده است که می تواند حاوی آدرس غلط باشد. از جمله در این متن آمده است: «ایران به عنوان یک تولیدکننده محصولات هسته ای بخصوص 2 محصول راهبردی اورانیوم غنی شده و آب سنگین، وارد بازارهای جهانی خواهد شد و تحریم ها و محدودیت ها علیه صادرات و واردات مواد هسته ای بی تاثیر می شود». در این تفسیر با عرض پوزش، درک مخاطب نادیده گرفته شده و از محدودیت تحمیلی! حریف با عنوان «امتیاز» یاد شده است! توضیح آن که در توافق وین به صراحت آمده است که ایران نمی تواند بیش از 300 کیلوگرم اورانیوم 3/5 درصد غنی شده داشته باشد و تاکید شده است باید از 10 تن اورانیوم 3/5درصدی که در اختیار دارد، 9700 کیلوگرم آن را به کشور ثالثی که مورد تائید حریف باشد، تحویل بدهد. بنابراین الزام ایران به تحویل 9700 کیلو از محصول یاد شده، یک امتیاز برای حریف است و نه برای ایران که دوستان تهیه کننده متن توضیحی - گزاره برگ- وزارت خارجه از آن با عنوان یک دستاورد ارزشمند! و امتیاز صادرات مواد هسته ای یاد می کنند! 
به یقین اعضاء محترم تیم هسته ای کشورمان در جریان تنظیم متن یاد شده نبوده اند و گلایه آن است که چرا تهیه و تدوین آن را به کسانی سپرده اند که در این زمینه از تخصص لازم برخوردار نیستند. و اما، در خاتمه گفتنی است که وجیزه پیش روی در همراهی با تیم هسته ای محترم کشورمان نوشته شده است و بی انصافی است اگر از تلاش صادقانه و دلسوزانه آنان قدردانی نشود و حضور عزتمندانه این عزیزان در آوردگاه جدی با 6 کشور یاد شده نادیده گرفته شود.

کلید واژه ها: توافق وین سند وین


نظر شما :