نقش فرانسه در حصول توافق هسته‎ای

یک کارشناس مسایل اروپا و تحلیلگر مسایل فرانسه سفر اخیر وزیر راه و شهرسازی به فرانسه در آستانه فرا رسیدن ضرب الاجل 30 ژوئن (9تیر) و فراهم شدن زمینه های همکاری اقتصادی را تاثیرگذار بر مواضع فرانسه و تسهیل کننده حصول توافق دانست.

عباس آخوندی، وزیر راه وشهرسازی به دعوت رسمی دولت فرانسه سفری به پاریس داشت. آخوندی در پایان این سفر از گفت وگوهای مفید و سازنده با فرانسوی ها خبر داد و اعلام کرد که سفارش 400 هواپیما در آینده ای نزدیک داده شده است. همچنین او از حضور آتی فرانسوی ها در حوزه های مختلف هوانوردی، حمل ونقل و ساختمان سازی سخن به میان آورد.

سفر وزیر راه و شهرسازی به فرانسه و فراهم شدن زمینه های همکاری اقتصادی و تجاری میان ایران و فرانسه در شرایطی محقق شد که زمان کمی تا فرا رسیدن ضرب الاجل تعیین شده برای دستیابی توافق جامع هسته ای میان ایران و گروه 1+5 باقی است.

در آستانه فرا رسیدن این ضرب الاجل به نظر می رسد که سفر وزیر راه ایران به پاریس حاوی پیامی ویژه برای دولت و فعالان اقتصادی فرانسه با تبیین فرصت های سرمایه گذاری در بازار اقتصادی ایران داشت.

این در حالی است که در مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 ظرف دو سال گذشته حداقل در چند مرحله فرانسوی ها مواضعی گاها سختگیرانه تر از آمریکایی ها داشته اند.

بنابراین به نظر می رسد که این سفر و همچنین دیدار امروز محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران با همتای فرانسوی خود لورن فابیوس در لوکزامبورگ و در حاشیه نشست وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا، می تواند به تعدیل مواضع فرانسه در نزدیک به یک هفته باقی مانده به زمان دستیابی به توافق جاکع کمک کند.

پیروز ایزدی، کارشناس سیاست خارجی و مسایل اروپا و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات استراتژیک فرانسه در گفت‎وگو با فرارو درباره سفر اخیر وزیر راه و شهرسازی به پاریس و تاثیر آن بر مذاکرات هسته ای گفت: فرانسه از جمله کشورهایی اروپایی است که در گذشته روابط اقتصادی و تجاری مطلوبی با ایران داشته است. در شرایط فعلی که احتمال دستیابی به توافق جامع هسته ای میان ایران و گروه 1+5 افزایش یافته است فرانسوی ها تلاش می کند که از رقبای دیگر خود عقب نمانند و بازار ایران را به سایر کشورها واگذار نکند.

وی افزود: در حال حاضر هم واقعیت این است که اقصاد فرانسه ایجاب می کند که بتواند در داخل کشور برای قشر بیکاران خود اشتغال ایجاد کند که عقد قراردادهای تجاری و اقتصادی با ایران می تواند در این زمینه به دولت فرانسه کمک کند.

ایزدی با اشاره به مواضع بعضا تند فرانسوی ها در مذاکرات هسته ای گفت: فرانسوی ها در حالی علاقه مند به توسعه روابط تجاری و اقتصادی با ایران هستند که در مذاکرات هسته ای، تاکنون از این کشور مواضع بعضا تندی را شاهد بوده ایم که این هم ریشه در ملاحظات فرانسوی ها در رابطه با کشورهای عرب خلیج فارس و قراردادهای سنگین اقتصادی با این کشورها دارد. البته در این رابطه نفوذ لابی اسرائیل بر دولت فرانسه را هم نمی شود نادیده گرفت.

این تحلیلگر مسایل فرانسه افزود: با این حال پس از دستیابی ایران و گروه 1+5 به توافق جامع هسته ای به نظر می رسد که فرانسوی ها این آمادگی را دارند که کمی از این ملاحظات بکاهند و خود را آماده ورود به بازار ایران کنند.

وی درباره اینکه تا چه اندازه سفر اخیر هیات اقتصادی ایران به سرپرستی وزیر راه و شهرسازی به فرانسه و طرح وعده عقد قراردادهای کلان اقتصادی کلان به فرانسوی ها می تواند بر آینده مذاکرات هسته ای تاثیر بگذارد و روند دستیابی به این توافق را تسهیل کند گفت: این اصل کلی است که هر چه روابط اقتصادی گسترش پیدا کند و به نوعی پای منافع اقتصادی در میان باشد روی دیدگاه های سیاسی هم تاثیرگذار است.

ایزدی افزود: به هر حال یکی از مسائلی که ایران در رابطه با اروپایی ها به خصوص پس از توافق جامع هسته ای در چارچوب سیاست تعامل سازنده دارد بحث مربط به انتقال تکنولوژی اروپایی به داخل کشور است که این از قبل سابقه قوی و طولانی هم داشته است و به نوعی زیر ساخت های ایرانی بر پای تکنولوژی اروپایی بنا نهاده شد است.

این کارشناس مسائل سیاست خارجی ادامه داد: بر این اساس این یک نیاز دو طرفه است. یعنی به همان اندازه ای که فرانسوی ها و اروپایی ها نیاز به حضور در بازار ایران و کسب درآمدهای کلان دارند، ایران نیز نیازمند حضور آنها در کشور و انتقال تکنولوژی روز اروپایی به داخل کشور است.

وی تصریح کرد: از این رو این اعتقاد وجود دارد که این نیاز دو طرفه در ادامه مذاکرات هسته ای و روند حرکت به سمت دستیابی به توافق جامع و نهایی می تواند به نوعی به تعدیل مواضع دو طرف کمک کند تا فرصت حصول توافق این بار هم از دست نرود.

ایزدی در ادامه گفت: البته نباید این را هم از نظر دور کرد که کشورهایی همچون فرانسه گشایش هر نوع باب تعامل و همکاری را مشروط به هزینه و فایده و سبک و سنگین کردن قراردادهای کنونی با کشورهای عرب منطقه و قراردادهای احتمالی آتی با ایران می کند.

وی افزود: بر این اساس فرانسوی ها پس از محاسبه گری مناسبات خود با ایران پس از توافق می توانند تصمیم بگیرند که با چه موضعی در مذاکرات حضور پیدا کنند با این حال احتمالا این تصمیم به شکلی نخواهد بود که منجر به از دست رفتن فرصت حضور در بازار 80 میلیونی ایران شود.

این تحلیلگر مسایل فرانسه درباره دیدار امروز محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران با همتای فرانسوی خود لوزان فابیوس در لوکزامبورگ و در حاشیه نشست وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا و تاثیر این دیدار بر تعدیل مواضع فرانسه در آخرین دور مذاکرات برای دستیابی به توافق جامع گفت: هر دیدار مشابه دیدار آتی وزرای خارجه ایران و فرانسه می تواند به شفاف شدن مواضع و رفع سوتفاهمات کمک دو طرف به خصوص در رابطه با مذاکرات هسته ای کند.

وی افزود: اما این نکته را نباید از نظر دور کرد که طرفهای اصلی مذاکرات هسته ای، ایران و آمریکا هستند و کشورهای همچون فرانسه نمی توانند نقش تعیین کننده ای در روند مذاکرات داشته باشند.

ایزدی در خاتمه گفت: همانطور که اشاره شد فرانسه ملاحظاتی در سیاست خارجی خود دارد که به نوعی بیان گر سیاست های کشورهای عرب خلیج فارس و تا حدودی اسرائیل است و به نوعی تلاش می کند صدای آنها در مذاکرات باشد.