آمریکا واقعیت ایران را آنچنان‌که هست ببیند

ایالات متحده آمریکا از 12 سال پیش که مذاکرات هسته ای آغاز شده است نشان داده که کشوری بدعهد و پیمان است و به راحتی از زیر بار تعهدات خود شانه خالی می کند که این مساله برای جمهوری اسلامی ایران امری ناشناخته نبود. پس از اشغال سفارت آمریکا که طی آن اسنادی از جاسوسی دیپلمات های آمریکایی از ایران به دست آمد، مقام های آمریکایی در جریان حل و فصل موضوع متعهد شدند که در امور داخلی ایران دخالت نکنند. با این حال از آن زمان تاکنون این کشور مکررا نقض پیمان کرده و طی مناسبات مختلف در امور داخلی کشورمان دخالت و در مسیر ایران سنگ اندازی کرده است. در حال حاضر نیز ایالات متحده آمریکا به شیوه ناپسند گذشته خود متوسل شده است. طی گفت وگوهایی که در عمان برگزار شد، آمریکا بدعهدی ها و بداخلاقی های خود را شروع کرد که متاسفانه همچنان ادامه دارد.

براساس توافق مقدماتی ایران و گروه 1+5 در ژنو موسوم به برنامه اقدام مشترک و متعاقبا براساس مفاد بیانیه لوزان، آمریکا و متحدانش شرایطی را که جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات مطرح کرده بود یعنی عدم ورود به برنامه نظامی و موشکی ایران پذیرفته بودند اما به تدریج با رفت وآمد مسئولان آمریکایی به منطقه، سفر سردمداران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به کمپ دیوید و رایزنی های مقام های آمریکایی با رژیم اسرائیل به تدریج مواضع اعلامی آمریکا، دوپهلو، غیرشفاف و زیاده خواهانه شد.

در چند روز گذشته مسئولان آمریکایی اعم از کاخ سفید، وزارت خارجه، سنا و کنگره ساز جدیدی را کوک کردند و با طراحی و اعمال فشار همه جانبه درصدد کسب امتیازات حداکثری از ایران برآمدند. ملاحظه و هشدار رهبر فرزانه انقلاب مبنی بر اینکه اجازه بازرسی از تاسیسات نظامی و همچنین گفت وگو با دانشمندان هسته ای کشورمان داده نخواهد شد براساس رویکرد مدبرانه ایشان بود تا فضای رسانه ای و سیاسی را از دست آمریکا و متحدانش خارج کنند. البته ایشان پیش از این نیز در چند نوبت با مداخله به موقع و با تدبیر خویش زمینه را برای قرار گرفتن مذاکرات بر ریل طبیعی خود فراهم کردند که به عنوان نمونه می توان به مخالفت های ایشان با چند مرحله ای شدن مذاکرات و اجتناب از پذیرش ضرب الاجل برای رسیدن به توافق نهایی اشاره کرد.

این بار نیز بیانات و مواضع ایشان، هشداری روشن، شفاف و بی ابهام به طرف آمریکایی بود مبنی بر اینکه ایران با هرگونه زیاده خواهی حتی در بالاترین سطح مخالفت خواهد کرد. البته این مساله توان مذاکراتی و اعتمادبه نفس تیم مذاکره کننده را نیز بالا خواهد برد. آقای اوباما خواسته یا ناخواسته پای کنگره و سنا را به مذاکرات هسته ای باز کرده است و با این کار عملا روند توافق یا حداقل روند اجرایی شدن آن را چند ماهی به تاخیر انداخته است.

کاخ سفید با بهره برداری از کنگره و سنا درصدد است با ارائه کمترین امتیاز بیشترین امتیاز ها را از ایران بگیرد. انجام مصاحبه با دانشمندان هسته ای و همچنین بازدید از مراکز حساس همان جاسوسی با مجوز و با آگاهی میزبان است که قاعدتا هیچ دولت عاقلی این پیشنهاد را نخواهد پذیرفت. دولت آمریکا درصدد است که علاوه بر آن که به قول خود از ساخت بمب اتم توسط ایران ممانعت کند، در سایه دسترسی فراتر از قواعد و هنجارهای بین المللی به اسرار نظامی، اطلاعاتی و امنیتی کشورهای دیگر نیز دسترسی پیدا کند.

سخنان اخیر مقام معظم رهبری در راستای روشن کردن خطوط قرمز ایران و همچنین هشداری به آمریکا برای صرف نظر کردن از زیاده خواهی هایش بود. اگر آمریکا می خواهد در مدت باقی مانده به نتیجه برسد، نتیجه ای که نیازی مبرم برای رسیدن به آن دارد، باید واقعیت جمهوری اسلامی ایران را آنچنان که هست ببیند و بپذیرد. ایران به عنوان یک کشور در چارچوب معاهده منع استفاده از سلاح هسته ای (ان پی تی) دارای حقوقی است، حقوقی که باید توسط آمریکا و متحدانش به رسمیت شناخته شود. آمریکا باید از دسته بندی کشورها به عنوان عضو درجه یک و دو خودداری کند، تحریم ها را بدون هرگونه بهانه ای لغو کند و حقوق هسته ای جمهوری اسلامی ایران را بدون هرگونه ابهامی به رسمیت بشناسد.

آنگاه می تواند امیدوار باشد که به یک توافق محترمانه با ایران دست پیدا خواهد کرد، زیرا آمریکا ایران را بیش از هر کشوری در شرایط سخت آزموده و می داند جمهوری اسلامی ایران در برابر فشار و زورگویی تسلیم نخواهد شد.

*سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه / فرهیختگان