کابوس «مانوس» پایان می‌یابد؟

وزیر خارجه استرالیا به تهران می آید؛ سفری که یکی از اهداف آن پایان دادن به کابوس پناهجویان ایرانی مستقر در کمپ های مانوس در کشور پاپوآ گینه نو خواهد بود.

جولی بیشاپ، وزیر خارجه استرالیا قرار است اواخر فرودین ماه به تهران سفر کند. به گزارش گاردین او در این سفر تلاش خواهد کرد مقامات ایرانی را برای برگرداندن صد ها پناهجو که با درخواست اقامت آن ها در استرالیا موافقت نشده است متقاعد کند.

بر اساس ادعای این نشریه انگلیسی، ایران پیش از این از پذیرش ایرانی هایی که با قایق خود را به استرالیا رسانده بودند و با درخواست پناهندگی آن ها مخالفت شده بود را رد کرده بود.

اینجا مانده و از آنجا رانده
از این رو برای بسیاری از ایرانی های که اقامت در سرزمین رویاهای خود را جستجو می کردند ضرب المثل «از اینجا مانده و از آنجا رانده» عینیت یافته است. این پناهجویان نه به سرزمین رویاهای خود دست یافتند و نه دیگر امکان بازگشت به ایران را دارند.

پناهجویانی که بدون داشتن ویزای معتبر و اکثرا از طریق راه های آبی وارد این کشور شده اند و از جانب دولت استرالیا «شهروند غیر قانونی» لقب گرفته اند و به کمپ های مهاجران غیر قانونی منتقل می شوند.

سالانه صد ها پناهجوی ایرانی عازم شرق آسیا می شوند تا از آنجا با قایق های چوبی خودشان را به آبهای سرزمینی استرالیا برسانند. اما در این راه تاکنون صد ها پناهجو در این مسیر دریایی با غرق شدن قایق هایشان کشته شده اند که دست کم ده ها تن از کشته شدگان ایرانی هستند.

طبق آمارهایی که در سایت پارلمان استرلیا وجود دارد، در سال های اخیر بخصوص بعد از سال ۲۰۰۸ حدود ۵۰ درصد از مهاجرین بصورت غیر قانونی وارد این کشور شده اند.

شمار قایق ها در سال ۲۰۱۲ و اوایل ۲۰۱۳ به شکل چشم گیری افزایش یافت و به همان نسبت مرگ پناهجویان در دریا هم بیشتر شد. بر این اساس آبهای اقیانوس هند، حد فاصل جزیره جاوا در اندونزی با جزیره کریسمس استرالیا به قتلگاه مسافران غیرقانونی استرالیا تبدیل شده است.

بیشتر پناهجویان که از کشورهای افغانستان، سریلانکا، عراق و ایران هستند با قایق از اندونزی به جزایر کریسمس استرالیا می رسند.
پال فُلی، سفیر استرالیا در تهران، مرداد ماه سال ۱۳۹۲ خبر داد که از ابتدای سال ۲۰۱۴ «۶۵۰۰ نفر از ایران با قایق و بدون ویزا» راهی آب های استرالیا شده و خواستار ورود به خاک آن کشور بوده اند.

پال فلی مدعی شد که «ایرانیان بیش از همه کشور ها حتی افغان ها مهاجرت غیرقانونی به استرالیا داشته اند.» او ۲۸ مرداد سال ۹۲ به ایسنا گفته بود که هم اینک «در اردوگاه های مهاجرتی استرالیا ۳۳۵۰ نفر ایرانی حضور دارند.»

به دلایل امنیتی و بهداشتی افرادی که بدون ویزا وارد استرالیا می شوند در ابتدای ورود به جزیره کریسمس انتقال داده می شوند و تحت بازرسی های مختلف قرار می گیرند.

مانوس کابوس پناهجویان غیر قانونی ایرانی
مرداد ماه سال ۱۳۹۲، وزارت مهاجرت استرالیا اعلام کرد که در اجرای توافقنامه ای با دولت پاپوآ گینه نو، از این پس مهاجران غیر قانونی ایرانی به محض ورود به استرالیا به کمپ جزیره مانوس در شمال کشور پاپوآ گینه نو منتقل می شوند.

این کمپ در واقع بخشی از طرح استرالیا برای انتقال مهاجران غیرقانونی به کمپ های دور افتاده است تا از ورود آوارگان بیشتر پیشگیری و به نوعی آن ها را از مسافرت به استرالیا منصرف کند.

در همان روزهای نخست انتقال پناهجویان ایرانی به جزیره مانوس در پی حمله اهالی این جزیره به ساکنان یکی از اردوگاه های پناهندگی در این جزیره یک پناهجو کشته و ۷۷ نفر زخمی شدند.

رضا براتی، شهروند ایرانی ۲۳ ساله، در این کمپ جان خود را از دست داد. وزیر وقت امور مهاجرت استرالیا، اسکات موریسون، پس از گذشت سه ماه از آن واقعه گفته بود که رضا براتی از پشت سر مورد حمله یکی از کارکنان «سپاه رستگاری» قرار گرفته که یک بنیاد خیریه مسیحی بریتانیایی است. دو مرد اهل پاپوآ گینه نو متهم به قتل وی شدند.

در سال های گذشته به دلیل شرایط بد اقامت در کمپ های جزیره مانوس، بارهای پناهجویان دست به اعتصاب غذا زده اند.

کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور آوارگان بار ها به رفتار دولت استرالیا نسبت به انتقال این پناهجویان به جزایری خارج از کشور خود که فاقد استانداردهای لازم است اعتراض کرده است.

این کمیساریا سال ۱۳۹۲ از شرایط کمپ مهاجران غیرقانونی استرالیا در پاپوا گینه نو به شدت انتقاد کرد و هشدار داد شرایط زندگی در این کمپ بسیار نامطلوب است و پناهجویان در بلاتکلیفی زندگی می کنند. کمیساریای عالی سازمان ملل در امور آوارگان از استرالیا خواست دیگر هیچ کودکی به کمپ آوارگان در جزیره دور افتاده مانوس فرستاده نشود.

در همین سال دولت استرالیا اعلام کرده بود که متعهد به همکاری با کمیساریای عالی امور آوارگان است، این درحالی است که این کمیساریا مدت هاست مخالفت خود را با بررسی پرونده پناهجویان در خارج از استرالیا به ویژه «جزیره مانوس» اعلام کرده است.

با این حال خواسته مجامع بین المللی تاکنون دولت استرالیا را مجاب نکرده است که از شیوه برخورد خود با پناهجویان غیر قانونی دست بکشد. از این رو دولت استرالیا تنها یک راه را پیش روی خود می بیند برای آنکه به چالش پناهجویان غیر قانونی پایان دهد و آن بازگرداندن پناهجویان به کشورهای مبدا است.

در همین حال بر اساس آنچه که گاردین مدعی شده است وزیر خارجه استرالیا در سفر خود به تهران تلاش خواهد کرد که ایران را متقاعد به پذیرش پناهجویانی کند که با درخواست پناهندگی آن ها مخالفت شده است.

جوکار: ایران آماده پذیرش پناهجویان غیر قانونی است
این در حالی است که به گفته عضو گروه دوستی پارلمانی ایران – استرالیا، این آمادگی از جانب جمهوری اسلامی ایران وجود دارد تا در گفت و گو با مقامات استرالیایی زمینه بازگشت مهاجران غیر قانونی به کشورمان فراهم شود.

محمد صالح جوکار، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با بیان این مطلب در گفت و گو با فرارو گفت: افرادی که اکنون در کمپ های پناهجویان دولت استرالیا گرفتار شده اند، شهروندان ایران هستند، دارای هویت ایرانی هستند و همچنان از تابعیت کشور ایران برخوردارند.

وی افزود: این افراد عمدتا برای یافتن شغل و یا ادامه تحصیل راهی استرالیا شده اند و به دلیل عدم آشنایی به قوانین مهاجرتی کشور مقصد عمدتا گرفتار قاچاقچیان انسان شده اند و با مشکلات زیادی گریبان گیر آن ها شده است.

عضو گروه دوستی پارلمانی ایران – استرالیا در خاتمه گفت: از این رو از جانب جمهوری اسلامی ایران این آمادگی وجود دارد که برای تعیین تکلیف این افراد با دولت استرالیا وارد گفت و گو شویم که اگر امکان پذیرش آن ها از سوی استرالیا بود وارد این کشور شوند و در غیر این صورت زمینه بازگشت آن ها فراهم شود.