پشت‌ پرده‌‌ نشست اخیر اوپک

نشست اخیر وزرای اوپک با تثبیت سقف ۳۰ میلیون بشکه ای نفت پایان یافت و قیمت نفت یک روز بعد از این تصمیم ۷ دلار در هر بشکه سقوط کرد تا چشم انداز نامطمئنی از آینده بازار نفت پیشِ روی تولید کنندگانی مثل ایران قرار دهد.

  به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، اجلاس یکصد و شصت و ششم وزرای نفت و انرژی کشورهای عضو اوپک پنج شنبه هفته گذشته بدون تصمیم گیری درباره کاهش قیمت نفت به پایان رسید تا تحلیلگران انرژی ثابت ماندن سقف تولید اوپک را شکستی برای این سازمان تاثیرگذار در بازار جهانی نفت تلقی کنند.

قیمت نفت درست یک روز بعد از این تصمیم اوپک 7 دلار سقوط کرد و تحلیلگران معتقدند کاهش قیمت نفت در صورت ادامه شرایط فعلی یعنی عرضه مازاد اوپک در بازار ممکن است تا زیر 50 دلار در هر بشکه نیز ادامه پیدا کند.

این گزارش حاکی است علیرغم آنکه پیش بینی می شد موضوع نفت های شیل یکی از موضوعات تاثیرگزار بر نشست اخیر اوپک باشد اما مواضع غیر قابل انعطاف 4 کشور عربی حاشیه خلیج فارس با تکیه بر مبارزه با عرضه نفت شیل از سطح پیش بینی تحلیلگران نیز فراتر رفته و عملاً اصلی ترین دلیل به توافق نرسیدن اعضا بوده است، چنانکه بسیاری از تحلیلگران برجسته نزدیک به اوپک پیش از این اجلاس احتمال به توافق رسیدن اعضا برای کنترل بازار با تکیه بر  کاهش تولید یا لااقل تعهد واقعی اعضا به رعایت سهمیه ها را دور از دسترس نمی دانستند.

منابع آگاه از اجلاس وزرای اوپک خبر می دهند، در این اجلاس کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به رهبری عربستان معتقد بودند نفت شیل در حال گرفتن جای اوپک است و اگر اوپک قیمت را بالا نگه دارد هم بازار را از دست می دهد و هم تولید نفت شیل اقتصادی شده و افزایش می یابد و قیمت بیشتر سقوط خواهد کرد.

این 4 کشور عربی تاکید داشتند در چنین شرایطی هم تولید را کاهش داده ایم هم قیمت پایین آمده است و معتقد بودند با کاهش نیافتن سقف تولید و کاهش قیمت لااقل بازار را نگه می داریم تا نفت شیل از بازار خارج شود و در آینده با خسارت کمتری می توانیم قیمت ها را بالا ببریم.منابع آگاه خبر می دهند هر 3 کشور امارات، قطر و کویت از این ایده عربستان به طور کامل و غیر قابل انعطاف حمایت کردند و حتی نماینده قطر در اجلاس گفته است که کشور متبوعش با این قیمت ها هیچ مشکلی ندارد.

در عین حال کویتی ها هم می گویند در حال حاضر کاری نمی توانیم بکنیم و اگر قیمت ها را بالا نگه داریم به ضرر خودمان خواهد بود، باید بلند مدت فکر کنیم، چرا که هزینه تولید نفت ما پایین و هزینه تولید نفت شیل بالاست و با کاهش قیمت ها نفت شیل از بازار خارج می شود.

اماراتی ها هم همین مسئله را با ادبیات دیگری مطرح می کنند با این وجود تحلیلگران دیگر کشورها  از جمله ایران معتقدند این یک ریسک و قمار بسیار بزرگ است چرا که اگر نفت شیل از بازار بیرون نرود تولید کنندگان هم قیمت را از دست دادند و هم بازار را در آینده از دست خواهند داد.

به گزارش فارس، از سوی دیگر مواضع وزیر نفت ایران نیز پالس های مثبتی به بازار نفت ارسال نکرد. زنگنه بعد از نشست دوجانبه با علی النعیمی وزیر نفت عربستان و قبل از آغاز رسمی اجلاس در جمع خبرنگاران گفت: دیدگاه های ایران و عربستان درباره یکصد و شصت و ششمین نشست سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) به هم نزدیک است.

طبعا در وضعیت دو پاره شده اوپک که 4 کشور عربی را در موضع کاهش قیمت و 8 کشور دیگر را در موضع دفاع از قیمت های بالاتر می دید نزدیکی دیدگاه ایران به عربستان به عنوان کشور رهبری کننده ایده کاهش قیمت چندان سازنده ارزیابی نمی شود.

پس از پایان اجلاس وزرا نیز زنگنه گفت: اگرچه این تصمیم آنچه ما می خواستیم نبود اما از تصمیم اوپک ناراحت نیستم.

این گفته زنگنه نیز برای بعضی تحلیلگران به معنی تایید ضمنی سقف 30 میلیون بشکه ای اوپک و نشانه دیگری برای بازار نفت بود. این تحلیلگران می پرسند اگر تولید کننده ای مانند ایران از نتیجه ناراحت نیست اساسا اوپک برای چه تشکیل جلسه داده است؟ آنها می گویند وزیر نفت لااقل با ابراز مخالفت می توانست نشانه های متفاوتی به بازار بدهد و خیال بازار را از تصمیمات آینده اوپک راحت نکند. چنانکه نیکلاس مادورو رئیس جمهور ونزوئلا علی رغم شکست نشست اخیر اوپک گفته است به تنهایی تمام تلاش خود را انجام خواهد داد تا قیمت نفت به 100 دلار بازگردد اما قطعا بازگرداندن قیمت نفت به 100 دلار به تنهایی کار بسیار مشکلی است.

این در حالی است که محمدرضا نوبخت سخنگوی دولت کاهش قیمت نفت را سیاسی خوانده و به شدت از آن انتقاد کرده بود. نوبخت گفته بود: «قیمت نفت قبلاً 105 دلار بود اما امروز با توطئه جدید برخی کشورهای اسلامی منطقه، نفت به 85 دلار رسیده است و این آخرین حربه دشمن برای حمله به جمهوری اسلامی است.»

بر این اساس سقوط قیمت نفت تاثیر قابل ملاحظه ای بر کسری بودجه دولت ایران خواهد داشت.

بر اساس این گزارش این دومین بار است که با آغاز صدارت زنگنه در وزارت نفت ایران، قیمت جهانی نفت سقوط شدیدی را تجربه می کند و معلوم نیست تحلیلگران بازار نفت در آینده ناچار می شوند عاملی را به عنوان «بدشانسی وزیر نفت ایران» در تحلیل هایشان بگنجانند یا تحلیل دیگری در این باره ارائه خواهند کرد.