ایران بدون توافق هسته‌ای به تعهداتش پایبند نمی‌ماند

دیپلماسی ایرانی: علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس و به لحاظ سیاسی محافظه کار است. در گفت و گو با روزنامه «لوموند» سیاست خارجی ایران و امکان دستیابی به توافق هسته ای را شرح داده است. این گفت و گو پیش از پایان مذاکرات هسته ای در وین انجام شده است.

آیا توافق هسته ای در ۲۴ نوامبر ممکن است؟

خیلی دشوار است اما غیرممکن نیست. مذاکرات بسیار طولانی با آمریکایی ها باعث شکل گرفتن جو به مراتب مثبت تری شده است. ما برای یک توافق قطعا قابل قبول آماده ایم. خیلی روشن است که تسلیحات هسته ای جدا هیچ جایگاهی در استراتژی دفاعی جمهوری اسلامی ندارد. ایران تنها کشوری است که فرا تر از تعهداتش در چارچوب معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای به فتوای رهبری انقلاب، آیت الله خامنه ای علیه گسترش هر گونه تسلیحات هسته ای متعهد است. ما به جهانی عاری از هرگونه تسلیحات هسته ای باور داریم. حتی یک بمب اتمی نمایانگر تهدیدی غیرقابل قبول برای صلح بین المللی است چرا که فجایع هیروشیما و ناگازاکی هنوز می تواند تکرار شود.

موانع رسیدن به توافق امروز چیست؟ تعداد سانتریفیوژ ها یا برداشتن تحریم ها؟

این ها دو محور اصلی در مذاکرات هستند. آمریکایی ها به دنبال رفع تدریجی تحریم ها هستند؛ برای ما این غیرقابل قبول است. همه این ها باید یکجا برداشته شود. تحریم های شورای امنیت سازمان ملل و تحریم های آمریکا و البته اتحادیه اروپا. در عین حال ما باید توانایی غنی سازی اورانیوم را هم داشته باشیم. بعلاوه این توانایی را پیش از این هم داشته ایم. ما برنامه های جدی برای توسعه برنامه صلح آمیز اتمی داریم و فرانسه به عنوان کشوری که سازنده نیروگاه های اتمی است بازار فوق العاده ای را می تواند در ایران پیدا کند. ما آماده انجام همکاری های مشترک هستیم.

چرا درخواست برداشتن فوری تحریم ها را دارید؟ آیا تاثیر این تحریم ها تا این میزان مخرب است؟

سیاست تحریم ها به هیچ جایی نرسیده است. نه تنها این تحریم ها بر ما تاثیری نداشته بلکه باعث شده است تا ما در تولید آنچه از خارج می خریدیم و وارد می کردیم استقلال بیشتری بدست آوریم. برای مثال، مبادلات تجاری ما با فرانسه در حدود 4.5 میلیارد یورو بوده است. امروز این میزان قابل چشم پوشی است. ما به سمت چین گرایش پیدا کردیم و حجم مبادلاتمان تا میزان ۴۰ میلیارد بالا رفته است. چه کسی بازنده است؟ بنظرم که جوامع غربی.

آیا مجلس ایران آماده است که پروتکل الحاقی را در چارچوب توافق هسته ای تصویب کند؟

این مسئله امروز و دیروز نیست. باید بدانیم که اگر توافق کلی و قطعی بدست آید همه چیز ممکن است.

و اگر توافقی بدست نیاید؟

همه چیز به دو طرف بستگی دارد. می توانند مجددا بر روی یک مهلت دیگر توافق کنند و اگر اینچنین نشود، ایران دیگر به تعهداتش پایبند نمی ماند. جو درمجلس ایران به گونه ای است که دولت ایران باید به موقعیت اول برگردد. به عبارت دیگر، از سرگیری غنی سازی اورانیوم ۲۰ درصدی، ساخت سانتریفیوژ بدون حداقل محدودیت ها و از سرگیری برنامه ساخت سانتریفیوژهای جدید.

آیا ایران آماده مشارکت در ائتلافی بین المللی علیه دولت اسلامی با کشورهای غربی و عربی است؟ و تحت چه شرایطی؟

چند سال است که ما با چنین گروه هایی در سوریه و عراق روبرو هستیم که مشغول کشتار مردم بیگناه و سر بریدن مسلمانان و کشیشان مسیحی هستند. برغم همه این ها، آمریکا فقط تماشاچی است. فقط زمانی که روزنامه نگاران آمریکایی کشته شدند، آمریکایی ها تصمیم به اقدامی به شیوه ای سریع و بدون تامل گرفتند. در چهار سال گذشته ما از دولت های عراق و سوریه در جنگ علیه تروریسم حمایت کردیم. در حالی که آمریکا همانند بعضی از متحدانش در اروپا و در منطقه ما، به تسلیح افراد مختلفی پرداختند که با داعش بجنگد. این ائتلاف بین المللی چیزی در حد «شو» است. ما نمی پذیریم در ائتلافی شرکت کنیم که هدفش فقط نوعی نمایش است.

ایران به لحاظ نظامی در عراق تحرکاتی دارد همانند آمریکایی ها و فرانسوی ها. آیا همکاری برای جلوگیری از پیش آمدهای غیرمنتظره و حوادث احتمالی وجود دارد؟

بمباران هوایی راحت ترین کاری است که می شود انجام داد و اتفاقا از همه بی اثر تر است. از منظر افکار عمومی، خطرناکترین استراتژی. وقتی موشکی پرتاب می کنید، نمی دانید چه کسی قربانی آن خواهد بود. آمریکایی ها از این دست خرابکاری های فاجعه بار درافغانستان و پاکستان توسط پهباد ها درمبارزه علیه طالبان زیاد انجام داده اند. در عراق هم عین همین تکرار خواهد شد. مشکل دوم این است که، مداخله خارجی باعث شکل گیری نوعی اتحاد مقدس میان تروریست ها می شود. برای مثال، از خیلی وقت پیش داعش و جبهه النصره (شاخه سوری القاعده) در سوریه مشغول جنگ هستند. بعد از بمباران آمریکایی ها آن ها به هم بیشتر نزدیک شده اند. بهترین راه مبارزه با تروریسم دادن تسلیحات پیچیده به دولت های عراق و سوریه است. این دولت ها قادر به مبارزه با تروریسم بدون به بارآوردن نتایج مخرب و منفی هستند.

آیا در عراق عناصر ایرانی، شبه نظامیان شیعی را هدایت می کنند که علیه شهروندان سنی اقدام کنند؟

مسئله ساده است، ارتش عراق به دلایل مختلف توانایی مبارزه با تروریست ها را ندارد. آن ها موصل را از دست دادند و حتی بغداد و اربیل با تهدید جدی مواجه هستند. ما تا این لحظه در عراق آن هم به درخواست دولت عراق و رئیس اقلیم کردستان (مسعود بارزانی) مداخله نکردیم. می خواهم این نکته را روشن کنم که ما به حماس و جهاد اسلامی که دو گروه فلسطینی سنی هستند هم کمک کرده ایم. درمورد آنچه باعث نگرانی ماست هیچ فرقی برای ما میان سنی ها و شیعیان وجود ندارد. این دشمنی میان شیعه- سنی افسانه است. داعشی ها نه مسلمان هستند و نه انسان.

ایران نوری مالکی را مانعی برای صلح و وحدت عراق می دید. آیا در مورد اسد هم ممکن است چنین دیدی پیدا کند؟

چهارده سال است که بشار اسد قدرت را در دست دارد. منطقه را نگاه کنید، مبارک، بن علی و علی عبدالله صالح رفته اند. بشار اسد سقوط نکرده است. به رغم جنگ بین المللی علیه اسد توسط آمریکا و فرانسه و بریتانیا یا حتی قطر ترکیه و عربستان سعودی، چه کسی اسلحه به تروریست ها می دهد؟ بشار از پشتیبانی جدی مردمی برخلاف تبلیغات خارجی برخوردار است. غرب دیدگاه واقع گرایانه ای ندارد و تفسیرش از وقایع در سوریه درست نیست. روسیه و چین دو عضو دائم شورای امنیت هم مثل ما می اندیشند. من به همکاران غربی ام می گویم که درست یا غلط خارجی هایی که در سوریه برای داعش می جنگند به کشورهای مبدا خود بازخواهند گشت. هر کدام از آن ها می توانند مغز متفکر یک گروه تروریستی باشند. سیاست غرب کلا اشتباه است. در میان غربی ها تعدادی این را فهمیده اند، کم کم و بدون سر و صدا کشورهای غربی در حال برقراری روابط دیپلماتیک و بازگشایی سفارتخانه هایشان در دمشق هستند.

عربستان سعودی شما را تهدید به ایجاد بی ثباتی در یمن و تلاش برای در دست گرفتن کنترل صنعا از طریق حوثی ها می کند. آیا شما اهداف هماهنگ شده ای را درخاورمیانه دنبال می کنید؟

تعداد کارمندان سفارت ایران در صنعا از انگشتان دو دست کمتر است. یکی از کارمندان ما در یمن شهید شده است و دیگری به گروگان گرفته شده است. ما آماده ایم که یمن را ترک کنیم. حوادث یمن هیچ ارتباطی با ایران ندارد. ما هیچ مرز مشترکی با یمن یا عربستان سعودی نداریم. متاسفانه در این منطقه یک شیوه ای متداول است که همه مسائل و مشکلات را به ایران نسبت می دهند.

روابط شما با عربستان سعودی چگونه است؟

نمی گوییم روابطی عالی داریم، اما تقصیر ایران هم نیست. از زمان انتخاب روحانی، به ریاست جمهوری، ایران دست دوستی به عربستان دراز کرده است. متاسفانه سعودی ها پاسخ مناسبی نداده اند.

منبع: لوموند/ مترجم: فرنگیس بیات

انتشار اولیه: سه شنبه 4 آذر 1393 / انتشار مجدد: یکشنبه 9 آذر 1393