تغییر برای عربستان سم است

دیپلماسی ایرانی: فلسطین همواره به عنوان مساله اصلی جهان اسلام تلقی بوده است. اما ضعف کشورهای اسلامی و عربی سبب شده است تا آنها نتوانند تصمیمی قاطع در رد رفتارهای خصمانه رژیم صهیونیستی و دفاع از آرمان های فلسطین اتخاذ کنند. به نحوی که پس از حمله اسرائیل به نوار غزه، کمتر شاهد موضع گیری فعال کشورهای عربی و خاورمیانه برای توقف خشونت های ددمنشانه رژیم صهیونیستی علیه فلسطینیان بوده ایم تا آن جا که شاهدیم اتحادیه عرب نیز تا کنون نشست فوق العاده ای برگزار نکرده است. هرچند که کشورهایی مانند قطر، اردن و مصر طرح هایی برای آتش بس ارائه کرده اند، اما هیچ کدام از این طرح ها مورد اجماع همه کشورهای اسلامی قرار نگرفته است. کارشناسان مهمترین دلیل عدم هماهنگی و اجماع کشورهای اسلامی را اختلافات میان آنها می دانند. در این باره با حسین شیخ الاسلام، مشاور بین الملل رییس مجلس و دبیر کل دبیر خانه حمایت از انتفاضه فلسطین گفت وگویی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید:

اتفاقات غزه موجب بروز واکنش از سوی کشورهای منطقه و جهان اسلام شده است. اما به نظر می رسد که این تحرک نشان از هماهنگی کشورهای اسلامی و خاورمیانه نیست. دلایل این عدم هماهنگی با توجه به این که فلسطین محور اصلی مساله جهان اسلام است، چیست؟

پیش از این آمریکا و اسرائیل بر اساس طرحی توانستند فلسطین را از اولویت جهان اسلام خارج کنند. آنها توانستند مسایل جانبی دیگری به وجود بیاورند و درگیری میان فرقه های اسلامی را بزرگ جلوه دهند. اما دستاورد بزرگ که البته اشتباه اسرائیل نیز به حساب می آید، این است که حمله رژیم صهیونیستی به نوار غزه بار دیگر فلسطین را به مساله اول جهان اسلام تبدیل کرد. از این رو مساله فلسطین و غزه پایه و نقطه تمرکز کشورهای اسلام شده و اختلافات به مسایل جزیی تبدیل شده است. مقام معظم رهبری در مراسم عید فطر در حضور سفرای کشورهای اسلامی و مسئولان به صراحت گفتند که گرچه ما با بسیاری از کشورها اختلاف نظر داریم ولی حاضریم به خاطر مساله فلسطین از همه اختلاف ها صرف نظر و چشم پوشی کنیم. این محوری است که باید توسط دستگاه دیپلماسی ما به خوبی درک و بر روی آن کار شود. بنابراین مساله عدم همانگی به اختلافات در جهان اسلام مربوط می شود. همچنین به این دلیل که راه حل پایداری و مقاومت در جهان اسلام توسط آمریکا و اسرائیل اداره می شود. طرحی را نیز که مصر برای آتش بس ارایه داد، طرحی است که توسط بلر نوشته شده است.  این طرح ضد مقاومت و به نفع اسرائیل بود. به همین دلیل نیز مورد استقبال اسرائیل قرار گرفت. به نحوی که آنها اعلام کردند که هیچ طرحی غیر از طرح مصر را نمی پذیرند. متاسفانه مصر در این باره هیچ مذاکره ای با مقاومت نکرد. حتی گفتند یا می پذیرید یا نه. در مقابل مقاومت نیز با درایت این مساله را متوجه مصر کرد که تصمیم گیرنده خود آنها هستند نه مصر. و طرح را نپذیرفتند. رفتار مصر در قبال غزه و بسته شدن مرز رفح به منظور کمک های انسان دوستانه موجب شد که مورد تنفر جهان اسلام قرار گیرد. همچنین نگاه منفی نسبت به حکومت نوپای مصر به وجود آمد. از این رو بر مصر فشار وارد شد و این کشور فرصت تاریخی را نه تنها برای میانجیگری، بلکه برای احقاق حقوق فلسطینیان از دست داد. مصر متوجه شد که باید عناصری که مقاومت می گوید را در طرح بپذیرد. پس از وارد کردن مفاد مقاومت، اینک اسرائیل آن را نمی پذیرد. اسرائیلی که تا پیش از آن شوق و ذوق از خود نشان داده بود اینک حاضر به نشستن بر سر میز مذاکره نیست. این به نوع نگاه اشتباهی بود که مصر از ابتدا نسبت به قضیه فلسطین داشت.

آیا نگاه اخوانی به مقاومت موجب عدم هماهنگی میان کشورهای اسلامی شده است؟

نه. عربستان مخالف هر نوع تغییری در منطقه است. هر نوع تغییری را برای خودش سم می داند و به همین خاطر از همه ابزارها و امکانات برای جلوگیری از تغییر استفاده می کند. البته موفق نخواهد شد. زیرا جهان امروز با جهان 50 سال قبل متفاوت است. اخوانی ها قسمتی از جهان اسلام هستند که مردم سالاری را یکی از پایه های مشروعیت می دانند. در مقابل قسمت دیگری از جهان اسلام ضد مردم سالاری و ضد رای است. رای دادن برای کشورهای پادشاهی مانند سم است. آنها دموکراسی را نمی پذیرند. از این زاویه، عربستانی ها ضد اخوان هستند. اخوان پس از سرنگونی مبارک و به دست گرفتن دولت، گفته اند ما چون رای آوردیم مشروع هستیم. این نوع تفکر نیز اوج گرفت. تفکر مردم سالاری که در انقلاب اسلامی ایران ریشه دارد.

طرح صلح میان اعراب و اسرائیل بر مواضع کشورهای حوزه خلیج فارس نسبت به مساله غزه تاثیرگذار است؟

فلسطین مادر همه حرکت های مردمی و انقلابی است. زیرا در بطن آن ظلم ستیزی، آزادی و تعیین سرنوشت وجود دارد. در مقابل نظام های پادشاهی خواهان جلوگیری از مسایلی مانند آزادی و حق تعیین سرنوشت توسط مردم هستند. آنها می خواهند به نحوی مساله فلسطین جمع و بسته شود.

اقدامات عملی برای پایان دادن به بحران فلسطین چه می تواند باشد؟

مقاومت. مقاومت مهمترین راه برای به نتجیه رسیدن با وجود رژیم اشغالگر است. تمام جنایت ها از ذات اشغالگری بیرون می آید. درست است که وحشی گری اتفاق افتاده، اما اصل و اساس آن بر مبنای اشغالگری است. اشغالگری باید پایان بیابد.

انتشار اولیه: سه شنبه 14 مرداد 1393 / انتشار مجدد: 21 مرداد 1393