مالکی در حال از دست دادن حمایت ایران و آیت الله سیستانی است

دیپلماسی ایرانی: نوری المالکی، نخست وزیر عراق حمایت سیاسی ایران و ساختار مذهبی شیعه عراق را برای سومین دور نخست وزیر خود از دست داده است. این ادعایی است که مقامات عراقی آن را مطرح می کنند. به گفته این مقامات، این تغییر رویه، اعضای دفتر نخست وزیری را بر آن داشته است تا در حمایت از باقی ماندن مالکی در قدرت تجدید نظر کنند.

وال استریت ژورنال در این زمینه نوشت، در روزهای اخیر هیات های عالی رتبه ای از مقامات نظامی ایران و دیپلمات های ایرانی نشست های متعددی را در بغداد و پایتخت مذهبی عراق یعنی نجف برگزار کرده اند. جایی که مالکی اعتماد خود را به همه غیر از حلقه داخلی دوستان نزدیک خود از دست داده است.

یک مقام عراقی که در جریان این نشست ها قرار داشته می گوید که نمایندگان ایرانی در رایزنی های خود نشان داده اند که تهران روند فاصله گرفتن از مالکی را آغاز کرده است. همچنین گفته می شود که باقی ماندن مالکی در قدرت دیگر حمایت آیت الله علی سیستانی را نیز به دنبال ندارد.

این روند پیچیده سیاسی که از ماه ها قبل آغاز شده بود با اقدامات گروه تندروی سنی داعش اضطرار بیشتری پیدا کرد. اقداماتی که عراق را در آستانه فروپاشی قرار داده است.

از سوی دیگر آیت الله سیستانی با ارسال نامه ای مستقیم برای مالکی اقدامی غیر معمول انجام داده است. او در این نامه به وضوح مخالفت خود را با سومین دور از نخست وزیری مالکی نشان داده و به گفته مقامات عراقی محتوای آن به اطلاع نمایندگان ایرانی نیز رسیده است.

به گزارش این روزنامه آمریکایی، نامه آیت الله سیستانی نشانه ای حاکی از آن است که نخست وزیر دیگر مورد حمایت شیعیان نیز قرار ندارد و نمی تواند کشور را از بحرانی که به آن گرفتار شده نجات دهد.

این در حالی است که ایران نقشی کلیدی در روی کار آمدن مالی ایفا کرد. مقامات ایرانی از آغاز بحران عراق از او حمایت کرده بودند و آیت الله سیستانی نیز موضع مشابهی را داشت اما با بحرانی تر شدن اوضاع عراق میزان این حمایت ها نیز کاهش یافت. وال استریت ژورنال در ادامه می نویسد که تا کنون نه دفتر سیستانی و نه سفارت ایران در بغداد و نمایندگی ایران در سازمان ملل در خصوص ادعاهایی که مقامات عراقی در خصوص کاهش حمایت از مالکی مطرح کرده اند، پاسخ نداده اند.

هوشیار زیباری که تا هفته گذشته دیپلمات ارشد عراق بود می گوید که ایران با آنچه که سیستانی امیدوار است شاهد آن باشد کنار آمده است. زیباری که کرد تبار است پس از شدت گرفتن تنش ها بین مالکی و اعضای کرد کابینه به عنوان وزیر خارجه عراق منصوب شد.

او می گوید نمی تواند تایید کند که ایران به مالکی گفته باشد دیگر از او حمایت نمی کند اما می تواند بگوید که تهران با اولویت ها یا قضاوت سیستانی مخالفتی نخواهد کرد. در بغداد برخی شرکای مالکی در ائتلاف او تهدید کرده اند در صورتی که مالکی از قدرت کنار نکشد، این ائتلاف را ترک خواهند کرد.

یک قانونگذار عضو حزب الدعوه مالکی می گوید بحث هایی در مورد بررسی دیگر کاندیداها مطرح است. به گفته خالد اسدی که روابط نزدیکی با مالکی دارد، در حال حاضر هنوز کاندیدایی مشخص نشده اما انتظار می رود به زودی در این زمینه تصمیم گیری شود.

قدرت های غربی و منطقه ای امیدوارند که با تشکیل یک دولت مصالحه ای در بغداد، تهدید پیشروی گروه های تندروی سنی در این کشور نیز کمرنگ تر شود. اما بسیاری از حامیان گذشته مالکی شامل دولت اوباما بر این باورند که تحقق چنین هدفی دیگر با رهبری مالکی امکانپذیر نیست.

با این وجود از آنجایی که حزب مالکی اغلب کرسی های پارلمان را در انتخابات ماه آوریل از آن خود کرده است، هنوز هم شانس مالکی برای دور سوم نخست وزیری زیاد است. مقامات غربی و عربی ادعا می کنند مقامات تهران بر سر ادامه حمایت از مالکی با توجه به جدی تر شدن تهدید های گروه های سنی رادیکال در عراق دچار اختلاف نظر هستند. برخی از آنها می گویند که احتمال حمایت ایران از یک کاندیدای شیعه دیگر به منظور جلوگیری از درگفتن جنگ فرقه ای گسترده تر در منطقه وجود دارد.

مقامات غربی و عراقی می گویند ایران از کاندیدایی حمایت خواهد کرد که تهران بتواند روی روابط نزدیک با آن حساب کند. وال استریت ژورنال در ادامه می نویسد که هیاتی که هفته گذشته از ایران به عراق سفر کرده بود شامل علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و نمایندگان وزارت اطلاعات،وزارت خارجه ، دفاع و اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10

انتشار اولیه:چهارشنبه 1 مرداد 1393/ باز انتشار: سه شنبه 7 مرداد 1393