بحث راکتور اراک بیشتر فنی است تا سیاسی

دیپلماسی ایرانی: دیپلمات های ایرانی و گروه 1+5 که از امروز در وین گرد هم آمده اند، قصد دارند در دور جدید مذاکرات هسته ای به مصالحه ای بر سر راکتور آب سنگین اراک دست یابند که می تواند مواد لازم برای ساخت سلاح هسته ای را تولید کند.  

کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران، پس از حضور در ضیافت شام در شب گذشته(دوشنبه) مذاکرات هسته ای سه شنبه و چهارشنبه را صبح امروز در وین افتتاح کردند. به موجب توافق هسته ای مقدماتی سوم آذرماه که از 30 دی ماه به اجرا در آمده است، طرفین تا 20 جولای( پایان تیرماه) فرصت دارند تا به توافق هسته ای جامع دست یابند.

پس از آخرین دور مذاکرات در ماه مارس، روسیه از ایران خواست از طریق یافتن راه هایی برای حل مساله راکتور آب سنگین اراک، حسن نیت خود را نشان دهد و در ضمن نگرانی های بین المللی را نیز تعدیل کند.

رابرت آینهورن، مذاکره کننده سابق آمریکایی در گزارشی که اخیرا از سوی موسسه بروکینگز منتشر شده خاطرنشان کرده است که ایران باید این راکتور را به یک راکتور آب سبک تبدیل کند که نتواند پلوتونیوم تولید کند. فرنک ون هیپل،استاد دانشگاه پرینستون نیز خاطرنشان کرده است که ایران باید میزان دریافت قدرت این راکتور را تغییر دهد. در حالی که ایران می گوید، می تواند تغییراتی در راکتور اراک ایجاد کند،اما مشخص نیست این تغییرات چگونه خواهد بود.

عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران می گوید: این واقعیت که راکتور اراک راهی آسان و سریع برای تولید سلاح هسته ای شناخته می شود، برخی نگرانی ها را ایجاد کرده که باید تعدیل شود. اما این به معنی تعطیلی این تاسیسات یا تبدیل آن به تاسیاستی دیگر نیست.

تریتیا پارسی، رئیس شورای ملی ایرانیان آمریکایی در  این زمینه اظهار داشت: در حالی که برخی اتفاق نظرها وجود دارد، با پیشرفت مذاکرات، پیچیدگی ها نیز بیشتر می شود. به گفته وی اکنون طرفین در حال وارد شدن به یک مرحله دشوار از مذاکرات هستند. هرچند طرفین می گویند هنوز موفقیت تضمین شده نیست، اما پس از نشست های اخیر خوش بینی ها افزایش یافته است.

یک مقام آمریکایی عالی رتبه در این زمینه اظهار داشت، احتمالا از ماه می(اردیبهشت) روند تدوین پیش نویس توافقنامه آغاز می شود. ظریف نیز در بدو ورود به فرودگاه وین اظهارات مشابهی را مطرح کرد و گفت در این نشست بحث ها تمام می شود و از اردیبهشت ماه روند تدوین پیش نویس توافق جامع آغاز می شود.

به گزارش بلومبرگ، به نظر می رسد که آمریکا و متحدان اش تحت شرایطی برنامه غنی سازی ایران را پذیرفته اند. علی واعظ تحلیلگر ارشد گروه بحران بین المللی بر این باور است که در مقایسه با سایر موضوعات مورد اختلاف، راکتور اراک موضوع آسان تری برای حل شدن است زیرا بعد فنی آن بیش از بعد سیاسی اش است. به گفته واعظ، در چنین شرایطی مذاکرات هیچ راه میانبری برای رسیدن به خط پایان ندارند اما همین که در هر مرحله یک گام رو به جلو برداشته شود، خوب است.

به گزارش این خبرگزاری آمریکایی، یکی دیگر از ریسک های پیش روی مذاکرات احتمال بروز شکاف در گروه 1+5، پس از الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه و محکومیت مسکو از سوی آمریکا و متحدان اروپایی اش است.

روسیه هشدار داده است که آماده است از مذاکرات هسته ای ایران به عنوان یک اهرم استفاده کند. این کشور مذاکراتی را با ایران در زمینه احداث راکتورهای جدید داشته است و آنگونه که رویترز هفته گذشته گزارش داد، مذاکرات تهران و مسکو در زمینه تهاتر نفت در برابر کالا نیز پیشرفت داشته است. این در حالی است که آمریکا در مورد این قرارداد هشدار داده و می گوید این قرارداد می تواند موجب اعمال تحریم ها شود.

دیوید آلبرایت، بنیانگذار موسسه علوم و امنیت بین الملل در واشینگتن می گوید: در حالی که همه طرف ها در مذاکرات ایران می گویند به آرامی پیش می روند، زمان برای آنها به منظور دستیابی به نتیجه در حال سپری شدن است. چرا که آنها یک جدول زمانی برای دستیابی به توافق جامع تعیین کرده اند تا اواخر ماه جولای به پایان می رسد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10