انتخاب سخت شیخ تمیم بین ایران و عربستان

شورای همکاری خلیج (فارس) متشکل از شش کشور حاشیه جنوبی خلیج فارس در سالهای ابتدایی جنگ تحمیلی ایران و عراق تشکیل شد و در همه سالهای جنگ بیشتر به طرفداری از عراق پرداخت و همواره از ادعاهای امارات علیه ایران حمایت کرد، ولی اکنون با شدت گرفتن اختلافات بین شش کشور عضو آن، بحث در مورد احتمال انحلال ان موضوعی است که نشریه آمریکایی فارین افرز به آن پرداخته است.

به گزارش «تابناک» و به نقل از فارن افرز، در روز چهارشنبه پنجم ماه مارس، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین اعلام کردند که به دلیل نقض یکی از تعهدات منشور شورای همکاری مبنی بر عدم دخالت در امور داخلی دیگر اعضا، سفرای خود را از قطر فراخوانده اند. این اقدام که در تاریخ شورا بی سابقه است احتمال تغییر در شورا و نیز موازنه قدرت در منطقه خلیج فارس را زیاد کرده است.

مدتها بود که اختلافات بین اعضا در حال تشدید بود و همه منتظر زمانی برای انفجار آن بودند. در ماه دسامبر، عربستان سعودی و امارات تا آستانه برخورد با قطر بر سر حمایت این کشور از تروریسم در سوریه! و دیگر کشورها رفتند ولی در آخرین لحظات عربستانی ها برای حفظ شان میزبانان کویتی خود از این اقدام خودداری کردند. آنها ترجیح دادند در خلوت به قطری ها هشداری جدی دهند.

چند هفته پیش از آن، عربستانی ها در جریان دیداری با شیخ تمیم امیر جدید قطر در ریاض که به وسیله امیر کویت برنامه ریزی شده بود، شیخ جوان قطری را گیر آوردند و از وی خواستند که سیاست خارجی خود را به ویژه در موضوع حمایت از القاعده در سوریه به طور جدی تغییر دهد. گزارش ها حاکی از این است که شیخ تمیم برای اجابت این درخواست، از عربستانی ها تقاضای مهلت کرده است.

تمیم دخالت کشورش در سوریه را کاهش داد ولی با توجه به باختن بازی در سوریه، تصمیم گرفت که حمایت خود از اخوان المسلمین و گروه های وابسته به آن در منطقه و از جمله حماس را افزایش دهد. وی همچنین تصمیم گرفت روابط خود با ترکیه و ایران را بهبود بخشد، از جنبش حوثی ها در یمن حمایت کند و بهبود روابط با حزب الله لبنان را امتحان کند. این کار خرد کردن اعصاب عربستانی ها به معنی واقعی کلمه و به صدا در آمدن زنگ هشدار برای آنها بود.

به همین سبب است که متهم شدن قطر و احضار سفرای سه کشور از آن چندان عجیب نیست. اما این حوادث چه تاثیری بر آینده قطر دارد. شیخ تمیم دو گزینه دارد که هیچ کدام گزینه آسانی نیست. وی می تواند درخواست های عربستان را اجابت کند که این با مخالفت شدید مقامات قدیمی دولت قطر و از جمله پدر وی مواجه خواهد شد. گزینه دیگر این است که به دوستان قدیمی پدرش گرایش کند و یک بار و برای همیشه خود را از عربستان و شورای همکاری خلاص کند.

تمیم نمی تواند از گزینه اول جان سالم به در برد زیرا مواجه با پدر و نیز با نخست وزیر پرنفود سابق یعنی حمد بن جاسم آل ثانی کار آسانی نیست. گزینه دوم نیز آسان نیست. این سناریو به نحو شدیدی وی را به متحد ایران تبدیل خواهد کرد و باعث خواهد شد که قطر از نظر اقتصادی و سیاسی به عمان نیز که روابط خوبی با ایران دارد نزدیک شود. این کار البته بی هزینه نخواهد بود. عمان اکنون به دلیل همراهی نکردن با دیگ