مبارک شیفته تونی بلر بود

دیپلماسی ایرانی: محمد حسنین هیکل، روزنامه نگار مشهور مصری و جهان عرب به تازگی کتابی را با عنوان "حسنی مبارک و زمانه اش..از تریبون تا میدان" به رشته تحریر در آورده است که در آن به زندگی سیاسی مبارک و چگونگی رسیدنش به قدرت، تداوم ریاست جمهوری اش تا تظاهرات میدان التحریر و سرنگونی او می پردازد. همان طور که از عنوان کتاب پیدا است، دوران حکومت مبارک و زمانه ای که باعث شد او به قدرت برسد و از تریبون های سخنرانی به ریاست جمهوری منصوب شود تا میدان التحریر که در حقیقت انقلابی علیه او را شکل داد، موضوع اصلی این کتاب است.

روزنامه الشروق مصر روزهای پنج شنبه و روزنامه السفیر لبنان روزهای دوشنبه هر هفته با هماهنگی هیکل هر بخش این کتاب را منتشر کرده اند. دیپلماسی ایرانی نیز در نظر دارد هر هفته در روزهای جمعه به طور مرتب همه بخش های این کتاب را منتشر کرده و در اختیار خوانندگان قرار دهد. هیکل برای این کتاب خود ملاحظه و مقدمه ای نوشته است که ما نیز در دیپلماسی ایرانی عینا آنها را منتشر کردیم.

تا کنون هفتاد و پنج بخش از این کتاب در اختیار خوانندگان قرار گرفته است که همگی آنها در آرشیو دیپلماسی ایرانی در دسترس هستند، اکنون هفتاد و ششمین بخش از کتاب هیکل تحت عنوان "حسنی مبارک و زمانه اش..از تریبون تا میدان" در اختیارتان قرار می گیرد:

به نظر می رسید که سیاستمداران بریتانیایی بیشتر از همه درباره موروثی شدن حکومت حسنی مبارک می دانستند. تماسی با سفیر بریتانیا در قاهره در سال 2002، که در آن موقع سر جان ساویر (John sawyer) بود و اکنون مدیر کل سازمان امنیت خارجی انگلیس است، انجام شد تا این سوال پرسیده شود که: «آیا امکان ترتیب دیدارهای مفصل تری میان پسر رئیس جمهور و رهبران جدید حزب کارگر می توان انجام داد؟!»

در آن موقع پسر مبارک خروج و ظهور در عرصه سیاسی مصر را آغاز کرده بود و در این چارچوب فرایند به روزرسانی جوانان حزب ملی را آغاز کرده بود، این فکر در ابتدا در هیئت امنای سیاسی حزب مطرح شد، و هدف از مطرح کردن آن اهتمام به تجربه تونی بلر بود که می خواستند مشابه همان تجربه را در قاهره نیز پیاده کنند، بلر جوانی بود که توانسته بود به سرعت ریاست حزب و نخست وزیری انگلیس را به دست آورد، برای همین این گمان پیش آمد که می توانند کار انتقال نمونه حیرت آور بلر، به عنوان ریشه دارترین کشور دموکراتیک جهان!! به مصر را فراهم آورد. سفیر بریتانیا نزد آنها برگشت و موافقت حزب و استقبال آن را ابلاغ کرد.

جان سایر سفیر عادی ای از سوی بریتانیا در قاهره نبود، او در اصل «مرد ماموریت های خاص» بود، تعیین او برای سفارت قاهره انتخابی بیش از یک سفیر بود، ماموریت حقیقی او در مصر مهیا کردن و آماده سازی سیاسی عملیات جنگ عراق در سال 2003 بود، عملا نیز چنین شد، بعد از جنگ سایر از قاهره به بغداد به عنوان نماینده هیئت سلطه اشغالگران در بغداد، منتقل شد، اما عملا نتوانست اثبات وجود کند برای این که مذاکره کننده امریکایی اشغالگران، پل بریمر به دنبال شراکتی بریتانیایی نبود، او می خواست تنها پرچم امریکا برافراشته باشد و در کنار آن هیچ پرچم دیگری نباشد!!

همه در حزب کارگر و در نخست وزیری از تقاضای مصر استقبال کردند، تونی بلر به طور ویژه به این موضوع اهمیت می داد، برای این که در سیاست بریتانیا در آن وقت توهمی پیش آمده بود که این کشور نفوذ خاصی در مصر دارد، به ویژه بعد از آن که مجموعه اروپایی بریتانیا را مسئول تنظیم سیاسی و توسعه رسانه ای اروپا کرده بود که به موجب آن می بایست در جهان سوم به ویژه خاورمیانه تحرکاتی را آغاز کند، از جمله این که باید ارتباطاتی با کمیسیون سیاست ها در حزب ملی و دبیر کل آن (مبارک پسر) انجام می شد که مسئولیت آن به عهده پیتر مندلسون، مسئول اول کمیته تبلیغات انتخاباتی تونی بلر که توانست در سه انتخابات متوالی وی را نخست وزیر کند، سپرده شد.

از پیتر مندلسون در قاهره به طور مخفی استقبال می شد (حتی بعد از آن که منصب خود در وزارت بازرگانی دولت بلر را به دلیل وحود شبهاتی بر سر روابطش با بازرگانان از دست داد)، برای همین مندلسون مسافری مظم برای سفر به قاهره شد، مورد دعوت هیئت امنای جوانان حزب ملی قرار می گرفت، کما این که هیئت امنای سیاسی نیز به هیچ وجه سفر مرتب خود به لندن را قطع نمی کرد، در میان ملاحظات مندلسون که من خود شخصا از میزبانان مصری اش شنیدم که به طور خاص با این دو بخش که توسط اعضای جدید حزب کارگر تاسیس شده بود، همکاری جدی داشتند، دو اتاق به وجود آمد: اتاق تبلیغات و اتاق عملیات سیاه که به مسئولیت های کثیف مبادرت می ورزید (آن طور که خودشان آن را نامیده بودند)!!

● یک بار میان پرزیدنت جورج بوش پسر با پرزیدنت مبارک درباره موضوعی که آخرین باری که در زمان خودش از واشنگتن دیدن کرده بود، حرف شد و او سوالی را پرسیده بود، پرزیدنت مبارک با خنده جواب داده بود: «آیا روزی پدرت رئیس جمهور نبود و بعد تو جای او نشستی؟» بوش جواب داد: «این اتفاق در پی یک انتخابات آزاد رخ داد، بعدش میان ریاست جمهوری پدرم تا آغاز ریاست جمهوری من هشت سال فاصله است، ریاست جمهوری کلینتون ریاست جمهوری پدر و پسر را از هم دور کرد.»

با وجود این که مبارک نمی خواست بیشتر از این با جورج بوش بر سر این موضوع مجادله کند، سفارت امریکا در آن روزها که مسئولیت آن را «ریچارد دونی» بر عهده داشت، زیر نظر گرفتن فرایند موروثی شدن حکومت در قاهره را آغاز کرد. در نامه های آن (که بسیاری از آنها را بعدا مجموعه ویکی لیکس منتشر کرد) به تلاش های بسیاری که در این زمینه وجود داشته، اشاره شده است. همچنین صحبت هایی که از دوستان مبارک (پسر) زده می شود که در همه این صحبت ها به صراحت به این دوستان گفته می شود که موروثی شدن حکومت پیش رو محال نیست و هیچ چیز نمی تواند جلوی آن را بگیرد، حتی اگر نهاد نظامی در برابر آن رویکرد محافظه کارانه ای داشته باشد!!

در یکی از نامه های افشا شده توسط ویکی لیکس به نقل از سفارت امریکا در قاهره آمده است که این دوستان (کسانی که این اسناد سری را منتشر کردند، نام افراد را به موقع نشر اسناد حذف کردند تا تدابیر امنیتی برای آنها لحاظ شده باشد، نام آنها بعدا افشا شد) از جمله ریچارد دونی، سفیر امریکا به برخی از آنها می گوید که خودش شنیده است که ژنرال طنطاوی، شخصا مخالف موروثی شدن حکومت به دلایل بسیاری که نهادهای نظامی در مصر دارند، است، پاسخ به او در سندی دیگر آمده است که مبارک می تواند ظرف پنج دقیقه طنطاوی را از سمتش برکنار کند. یکی از اعضای طرف مصری به سفیر امریکا یادآور می شود که طنطاوی قدرتمندتر از ابو غزاله نیست، شما خودتان با چشم های خودتان دیدید که چگونه مبارک ابو غزاله را به خانه اش روانه کرد، وقتی این کار را خواست تلاش بسیاری برای آن نکرد، بدون این که مشکلاتی را در نیروهای مسلح متوجه او کند، اکنون نیز هر کسی که بخواهد با پسر ]مبارک[ دشمنی کند، بی شک همان گونه با او رفتار خواهد شد!!

ادامه دارد...